لاریجانی و سولانا: پیشرفت حاصل کرده‌ایم

اعضای شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی امروز گردهم می‌آیند علی لاریجانی و خاویر سولانا پس از پایان دور دوم مذاکراتشان در وین اعلام کردند که در این گفت‌وگوها پیشرفت حاصل شده است.

علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران گفت که برخی سوء‌تفاهمات رفع شده است و این در حالی بود که خاویر سولانا، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا این نشست را مثمرثمر خواند و گفت که دو طرف به زودی با یکدیگر دیدار خواهند کرد.

لاریجانی گفت‌: ما پیشرفتی سازنده حاصل کرده‌ایم، ما به ‌نظرات مشترکی در خصوص برخی مسائل دست یافته‌ایم و همان طور که دکتر سولانا خاطرنشان کرد بسیاری از سوء‌تفاهمات رفع شده است.

به گزارش ایسنا رییس سیاست خارجه اتحادیه اروپا نیز با بیان این که این نشست ارزش برگزاری‌اش را داشت اظهار کرد: این نشست با ساعت‌ها کار ثمربخش بوده است، ما برخی سوءتفاهمات را که پیشتر موجود بود، روشن ساختیم.

وی ادامه داد: ما پیشرفت حاصل کرده‌ایم و می‌خواهیم این مسیر را ادامه دهیم و قصد داریم هفته آینده با یکدیگر دیدار کنیم.

سولانا به تاریخ برگزاری این دیدار اشاره‌ای نکرد. نشست دیروز دور دوم مذاکرات لاریجانی - سولانا بود که دور اول آن روز شنبه در دفتر ولفگانگ شوسل، صدراعظم اتریش آغاز شد و طرفین پس از پایان دور اول آن را سازنده خواندند. در این گفت‌وگوها سولانا از لاریجانی خواست توضیحاتی را درباره پاسخ ۲۱ صفحه‌ای ایران به مجموعه پیشنهادی پنج عضو شورای امنیت و آلمان ارائه دهد.

خبرگزاری فرانسه به نقل از سولانا که در پایان نشست دیروز صحبت می‌کرد، افزود:‌ من بیش از هفت ساعت با دکتر لاریجانی کار کردم. وی ادامه داد:‌ ما پیشرفت حاصل کردیم و می‌خواهیم به این کار ادامه دهیم. برای این هدف قصد داریم یک بار دیگر در هفته آینده با هم دیدار کنیم.

رویتر از وین گزارش داد: «قرار بوده است که خاویر سولانا، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا تلاش کند تا مشخص سازد آیا ممکن است ایران به برآوردن درخواست‌ها برای متوقف کردن غنی‌سازی اورانیوم نزدیک شود یا خیر.»

آلمان، فرانسه، انگلیس، آمریکا، روسیه و چین ۱۶ خرداد سال جاری مجموعه پیشنهادی را به تهران عرضه کردند و خواستار دریافت پاسخ تهران شدند. ایران در تاریخ ۳۱ مرداد به آن مجموعه پاسخ داد و برای از سرگیری مذاکرات اعلام آمادگی کرد.

وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا همچنین هفته گذشته در نشستی غیررسمی در فنلاند از سولانا خواستند ظرف دو هفته ابهامات پاسخ تهران را رفع کرده و موضع ایران را مشخص کند.

سولانا از جانب شش کشور اختیار دارد پیام‌شان را به تهران ارائه کند و به حرف‌های ایرانی‌ها گوش دهد.

طبق گزارش‌های خبرگزاری‌های غربی برخی مقامات اروپایی که خواستند نامشان فاش نشود گفته‌اند که دست کم برخی از شش کشور حاضرند به حرف‌های ایران گوش کنند در صورتی که این کشور خود را به تعلیق غنی‌سازی بلافاصله پس از سرگیری مذاکرات متعهد کند.

این مقامات از ارائه جزییات بیشتر خودداری کردند. اما چنین اعلام آمادگی ضربه‌ای برای تلاش‌های تحت امر آمریکا برای تسریع تعلیق در ایران و انجام آن به عنوان پیش‌شرط مذاکرات و در غیر این صورت روبروشدن با تحریم‌ها است.

فیلیپ دوست بلازی، وزیر امور خارجه فرانسه اظهاراتی داشته است که نشانگر انعطاف‌پذیری آنها در خصوص تعلیق غنی‌سازی اورانیوم و قابل مذاکره بودن است.

خبرگزاری رویتر نوشت: خاویر سولانا تلاش کرد تا ارزیابی کند که ایران چه اندازه ممکن است به برآوردن درخواست‌ها برای تعلیق غنی‌سازی نزدیک شود.

در ادامه این گزارش آمده است: متحدان اروپایی واشنگتن که از منزوی‌کردن یک تامین‌کننده بزرگ نفتی جهان نگران هستند، معتقدند که ممکن است یک مصالحه برای حفظ آبرو در متقاعد کردن تهران به تعلیق پس از آغاز مذاکرات قرار داشته باشد.

از سوی دیگر لاریجانی پس از مذاکرات روز شنبه با سولانا گفت: ما گفت‌وگوهایی طولانی با سولانا و معاونش داشتیم و درباره مسایل مختلفی در مجموعه پیشنهادی طرف اروپایی و پاسخ تهران به آن گفت‌وگو داشتیم.

یک دیپلمات اتحادیه اروپایی که خواست نامش فاش نشود نیز در این باره گفت: این نشست برخلاف نشست‌های پیشین فشرده بود و این واقعیت که آنها مذاکرات را ادامه می‌دهند نشان می‌دهد که این کار ارزش آن را دارد. ممکن است دو طرف یکشنبه به نقطه‌ای برسند که احساس کنند ارزش دارد باز هم ادامه دهند. وی افزود: این نتیجه‌ای است که به اندازه کافی خوب است.

در ادامه این گزارش در خصوص شکاف‌های باریک در جبهه اتحادیه اروپا و آمریکا بر سر ایران آمده است: آمریکا هیچ نشانه‌ای از تمایل به مصالحه در خصوص آغاز مذاکرات با ایران بدون آنکه تعلیق انجام گرفته باشد، نشان نداده است، اما برخی دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که فرانسه و آلمان ممکن است به بررسی این امر تمایل داشته باشند.

یک دیپلمات اتحادیه اروپایی گفت: آلمان‌ها هم در صورتی که همه توافق کنند در این کار همراهی خواهند کرد. وی افزود: برخی کشورهای عضو عدم تعهد به ما گفته‌اند که ایرانی‌ها به تعلیق در حین مذاکرات تمایل دارند. اما ما هنوز به طور مستقیم چیزی را از ایران نشنیده‌ایم.

این دیپلمات گفت: ایران نسبت به رها کردن تحقیق و توسعه هسته‌ای اکراه دارد، اما این چیزی است که روسیه، چین، فرانسه و آلمان قادرند با آن مدارا کنند، به نظر می‌رسد است که آمریکا و انگلیس اکراه کمتری به عقب‌نشینی درباره تحقیق و توسعه داشته باشند.

پیشتر خاویر سولانا تاکید کرد، مادامی که این گفت‌وگوها درباره برنامه هسته‌ای ایران ادامه داشته باشد، هیچ گونه تحریم سازمان ملل علیه تهران اعمال نخواهد شد.

رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: می‌توانم بگویم مادامی که نشست‌ها با علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران ادامه داشته باشد هیچ اقدامی در نیویورک در جهت اعمال تحریم انجام نخواهد گرفت.

نمایندگان ۱+۵ قرار است دوشنبه هفته جاری در دیدار با یکدیگر مذاکراتی در این‌باره داشته باشد.

مذاکرات لاریجانی و سولانا کاملا محرمانه و دو نفره بود

مذاکرات دکتر لاریجانی با خاویر سولانا دو نفره و کاملا محرمانه بود و هیچ شخص دیگری از جمله محمد البرادعی در آن حضور نداشت. یک منبع دیپلماتیک حاضر در وین ضمن بیان این مطلب به خبرگزاری مهر افزود: دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران با اختیارات کافی در مذاکره حساس وین حضور یافته است اما این فرصت برای سولانا فراهم است تا پس از هر مرحله ضمن تماس با سایر اعضای موثر اتحادیه اروپایی و یا نمایندگان کشورهای ۱+۵ و یا حتی بر حسب ضرورت مدیر کل آژانس موضع خود را هماهنگ سازد.

وی که از محل مذاکرات در وین سخن می‌گفت از هرگونه پیش‌بینی در خصوص نتیجه مذاکرات خودداری کرد اما گفت: اراده ایران این است که حداکثر انعطاف لازم برای حل مساله در کانال مذاکره و تفاهم را در عین برخورداری ایران از حقوق مسلم خود به عنوان فرصتی فرا روی گروه ۱+۵ و در معرض قضاوت جامعه جهانی قرار دهد.

«به نظر می‌رسد که رویکرد منطقی ایران برای آغاز مذاکرات و پرهیز از بحران بر اساس مقررات بین‌المللی و ارائه برنامه زمانی مشخص برای مراحل مختلف مذاکرات موضع سرسختانه آمریکا و انگلیس را برای ورود به فاز تحریم ایران تضعیف کرده است و اتحادیه اروپا به همراه چین و روسیه در این زمینه منطبق با رویکرد آنها تصمیم‌گیری نکنند.»

این منبع دیپلماتیک همچنین در خصوص جلسه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌در ماه سپتامبر که از فردا آغاز خواهد شد افزود: بحث ایران جزو موضوعات در دستور کار آژانس است اما با توجه به اعلام مخالفت ونزوئلا، کوبا، سوریه و بلاروس با صدور هرگونه قطعنامه‌ای علیه ایران این احتمال وجود دارد که رییس شورای حکام با صدور بیانیه‌ای به جمع‌بندی نظرات موجود اعضا بسنده کند. وی در خصوص دلیل این پیش‌بینی گفت: رای منفی حداقل این ۴ کشور به قطعنامه به معنی حمایت گروه غیر متعهدها از برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران است و با توجه به عضویت ۱۱۴ کشور این جنبش در سازمان ملل و آژانس ادعای آمریکا و انگلیس مبنی بر نگرانی جامعه جهانی از برنامه هسته‌ای ایران با تناقض و چالشی بزرگ مواجه خواهد شد.

منبع آگاه یاد شده ادامه داد: در گزارش البرادعی که مبنای جلسه سپتامبر خواهد بود تاکید شده که اولا هیچ نشانه‌ای دال بر فعالیت نظامی‌ایران دیده نشده، ثانیا تمام مواد اعلام شده ایران تحت حسابرسی دقیق بازرسان آژانس است و ثالثا آژانس فعالیت‌ها و سایت‌های اتمی‌ایران را تحت نظارت دقیق خود بر اساس پادمان دارد. وی در انتها یادآور شد: در خصوص ابهامات مطرح شده در گزارش البرادعی یکی موضوع صدور ویزا بود که با توجه به حل مساله اساسا نباید در گزارش البرادعی می‌آمد و دیگری هم این بود که تعلیق غنی‌سازی در خواست شده در قطعنامه ۱۶۹۶

شورای امنیت توسط ایران انجام نشده است. درخواستی که از نظر ایران با مقررات بین‌المللی و ان پی تی و اساسنامه آژانس مطابقت ندارد.

روسیه، خواهان رایزنی‌های بیشتر با ایران و دیگر کشورهای مذاکره‌کننده است

رییس‌جمهوری روسیه اعلام کرد که خواهان انجام رایزنی‌های بیشتر با ایران و دیگر کشورهای مذاکره‌کننده برای حل برنامه هسته‌ای ایران است و اگر بتوان از تحریم‌ها اجتناب کرد، بسیار بهتر خواهد بود.

«ولادیمیر پوتین» دیروز در گفت‌وگو با روزنامه ایندیپندنت از محل اقامتگاه خود در «نوو اوگاریوو» در حومه مسکو خبر داد و خاطر نشان کرد: «روسیه از ایران خواسته تا برنامه غنی‌سازی اورانیوم خود را متوقف کند و وی شخصا با محمود احمدی‌نژاد، رییس‌جمهوری ایران در این باره چندین بار به گونه‌ای صریح گفت‌وگو کرده است.»

پوتین با تاکید بر این مساله که بررسی این مساله باید از طریق بین‌المللی صورت گیرد، گفت: «ایران یک مورد خاص است. این کشور تنها کشوری است که خواستار از بین رفتن کشور دیگری (اسرائیل) شده و از سوی دیگر کل منطقه در وضعیت بی‌ثباتی قرار دارد.»

وی تصریح کرد: «روسیه خواهان رایزنی‌های بیشتر با کشورهای دیگر گروه مذاکره‌کننده با ایران - سه کشور اتحادیه اروپا (انگلیس، فرانسه و آلمان)، آمریکا و چین و همچنین با ایران است. تنها در این صورت است که باید در مورد چگونگی اقدام تصمیم‌گیری کرد. اگر بتوان از تحریم‌ها اجتناب کرد، بسیار بهتر خواهد بود.»

به نوشته این روزنامه، در حالی که روسیه همچنان مخالف تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران است، گفته‌های پوتین نشان داد که نگرانی اولیه روسیه این است که شش کشور مذاکره‌کننده جبهه متحد خود را حفظ کنند و این به معنای رد کامل تحریم‌ها نیست. از سوی دیگر، به گفته الکساندر راهر، کارشناس شورای روابط خارجی آلمان که در نشست ولادیمیر پوتین با ۵۰ تن از کارشناسان روسی حضور داشت، رییس‌جمهوری روسیه اظهار داشت: «بسیار زود است که درباره تحریم‌ها علیه ایران صحبت کنیم».

پوتین در این نشست که در «نوو اوگاریوو» برگزار شد، ابراز امیدواری کرد که از تحریم‌ها علیه ایران پرهیز شود.

شاید غرب آماده مصالحه با ایران باشد

خبرگزاری فرانسه دیروز در گزارشی با ذکر تحولات اخیر موضوع هسته‌ای ایران و دیدار سولانا و لاریجانی در وین ابراز عقیده کرد که برخی از کشورهای اروپایی به همراه چین و روسیه ممکن است برای آغاز مذاکرات با ایران آماده مصالحه شوند.

فرانس پرس در این گزارش نوشت: علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران و خاویر سولانا مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نشست روز گذشته در وین را سازنده و مثبت خواندند و بر ادامه این مذاکرات توافق کردند.

این خبرگزاری به نقل از یک دیپلمات خاطرنشان می‌کند که غرب ناظر و مراقب نشست سولانا و لاریجانی است، در صورتی که جای امیدواری برای حرکت به سوی مذاکرات به جای اعمال تحریم باشد. در این گزارش آمده است که به نظر می‌رسد اختلافات در میان گروه ۱+۵ بر سر اعمال تحریم علیه ایران همچنان وجود دارد، زیرا روسیه و چین که از شرکای تجاری کلیدی ایران هستند، تمایلی برای اعمال تدابیر تنبیهی که آمریکا به شدت به دنبال آن است، ندارند.

خبرگزاری فرانسه همچنین در این گزارش تصریح می‌کند که کشورهای اروپایی مانند، آلمان، فرانسه و ایتالیا به سبب روابط تجاری چشمگیر خود با ایران بیم آن دارند که در صورت اعمال تدابیر اقتصادی شدید علیه ایران، لطمه ببینند.

یک دیپلمات اروپایی در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه بیان می‌دارد که آمریکا به شدت در تلاش برای اعمال تحریم علیه ایران است در حالی که دیگران تلاش می‌کنند جوانب احتیاط را در پیش بگیرند.

این دیپلمات همچنین خاطر نشان کرد که گروه ۱+۵ پیشتر موافقت کردند که باید برای اعمال فشار بر ایران متحد باشند.

دیپلمات‌های دیگر گفتند که انتظار می‌رود کاربرد تحریم‌ها تدریجی باشد و در ابتدا، تدابیر نمادین مانند ممنوعیت سفر مقام‌های هسته‌ای ایران باشد. گری سیمور، تحلیلگر عدم گسترش تسلیحات کشتارجمعی که از مقام‌های دولت بیل کلینتون، رییس‌جمهوری سابق آمریکا بود و هم اکنون در مرکز پژوهشی شورای روابط خارجی نیوریورک کار می‌کند، در این رابطه تصریح می‌کند که روسیه، چین و حتی برخی از کشورهای اروپایی ممکن است به سبب آغاز مذاکرات با ایران آماده مصالحه باشند که طبق این مصالحه ایران مجبور به تعلیق کامل غنی‌سازی نخواهد شد.

وی در ادامه افزود: «این ایده که ایرانی‌ها در پشت پرده کارهایی را انجام می‌دهند به خاطر این است که آنها خواهان گفت‌وگوهای فنی در سطح مدیران سیاسی بدون تعلیق غنی‌سازی است تا آماده مذاکرات کامل در سطح وزرای خارجه شوند.

خبرگزاری فرانسه در این گزارش به نقل از نیکلاس برنز، معاون وزیر امورخارجه آمریکا در برلین، هرگونه مصالحه بر روی غنی‌سازی را رد می‌کند. برنز گفته است: گروه ۱+۵ در ماه ژوئن به توافق رسیدند که ایران باید غنی‌سازی را برای آغاز مذاکرات یا رویارویی با تحریم‌های سازمان ملل متوقف کند.

خبرگزاری فرانسه در پایان گزارش خود می‌نویسد: ایران همواره پیش‌شرط غرب مبنی بر توقف غنی‌سازی برای از سرگیری مذاکرات را رد کرده و غنی‌سازی را حق خود در چارچوب ان پی تی می‌داند.

شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی امروز تشکیل جلسه می‌دهد

شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ساعت ۱۰:۳۰ امروز (دوشنبه) به وقت وین در مقر آژانس واقع در پایتخت اتریش تشکیل جلسه خواهد داد.

طبق سنت معمول نشست‌های شورای حکام، این جلسه نیز با سخنرانی محمد البرادعی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آغاز خواهد شد. بر اساس اعلام پایگاه اینترنتی دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل، ۳۵ کشور عضو شورای حکام در نشست این هفته شورا به بررسی مسائلی از قبیل تقویت همکاری بین‌المللی در زمینه هسته‌ای، ایمنی تشعشع و نقل و انتقالات هسته‌ای و مدیریت زباله‌های هسته‌ای، معیارهای حفاظت در برابر تروریسم هسته‌ای، فعالیت‌های آژانس در مبارزه علیه بیماری‌هایی نظیر سرطان و مالاریا و نیز مسائل جاری پادمانی خواهند پرداخت.

انتظار می‌رود در بخش مسائل پادمانی درباره مساله هسته‌ای کشورمان و گزارش اخیر محمد البرادعی درباره ایران که در تاریخ ۹ شهریور ماه سال جاری به طور موازی به شورای حکام و شورای امنیت سازمان ملل ارسال شد، مذاکراتی صورت گیرد.

شورای امنیت در تاریخ ۹ مرداد ماه در قطعنامه ۱۶۹۶ از مدیرکل آژانس خواست که تا ۹ شهریور ماه گزارشی را درباره اینکه آیا ایران تعلیقی کامل و پایدار بر فعالیت‌های ذکر شده در قطعنامه‌ اعمال کرده است یا خیر و نیز درباره روند پایبندی ایران به گام‌های درخواست شده از سوی شورای حکام و شروط ذکر شده در این قطعنامه به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و به موازات آن به شورای امنیت سازمان ملل ارائه بدهد.

در گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آمده بود که ایران غنی‌سازی مقادیر اندکی از اورانیوم را در روزهای اخیر از سر گرفته است و عدم همکاری ایران تحقیقات ‌آژانس را با مانع مواجه کرده است.

در این گزارش هم چنین اعلام شده بود که ایران فعالیت‌های مربوط به غنی‌سازی را تعلیق نکرده است. ایران به مسائل راستی‌آزمایی باقیمانده پاسخ نداده است و یا شفافیت لازم برای رفع تردیدهای مربوط به برخی فعالیت‌هایش را ارائه نکرده است.

در این گزاش به مسائلی از جمله یافته‌های جدید در خصوص ذرات اورانیوم بسیار غنی‌سازی شده در یک دانشگاه فنی ایران، تصمیم دولت ایران برای قطع دسترسی آژانس به نمودارهای مشکوک، ممنوعیت موقت بازرسان از دسترسی به یک تاسیسات زیرزمینی، تاخیر در اعطای ویزای چند سفره برای بازرسان آژانس اشاره شده بود.

حمیدرضا آصفی، سخنگوی وزارت امور خارجه ‌کشورمان گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را نشانه دیگری بر همکاری گسترده جمهوری اسلامی ایران با این آژانس دانست و گفت: بخش قابل توجهی از این گزارش اختصاص به همکاری‌های گسترده ایران با آژانس و بازرسان آن دارد.

وی اظهار کرده بود که این گزارش به خوبی روشن می‌کند که ایران در چارچوب مقررات بین‌المللی، پادمان و ضوابط ان.پی.تی به مسوولیت‌های خود عمل کرده است.