«دنیای اقتصاد» فرضیه‌های یک پرونده مرموز را صحت‌سنجی کرد
سریال مسمومیت دختران قم
البته او این نکته را در نظر نگرفته بود که چرا این اتفاق تنها در مدارس دخترانه رخ می‌دهد آن هم در مواردی چندین مدرسه به صورت هم‌زمان. بعد از هفت بار تکرار، نماینده قم، موضوع را بیشتر از سایر مسوولان جدی گرفت و آن را موضوع امنیتی دانست. این حرف و اعتراض خانواده‌ها نسبت به وضعیت امنیت و سلامت فرزندانشان، مدارس را به تعطیلی کشاند تا مجموعه‌ای از نیروهای اطلاعاتی، امنیتی، بهداشت و درمان و کارشناسان آتش‌نشانی موضوع را بررسی کنند، بلکه سر این کلاف هزار گره را پیدا کنند. داستان ۹ آذر ۱۴۰۱ در هنرستان دخترانه نور یزدانشهر قم رخ داد و ۱۸ دانش‌آموز مسموم شدند. ۲۲ آذر هنرستان نور یک‌بار دیگر دچار حادثه شد و ۵۱ دانش‌آموز راهی بیمارستان شدند. ۸ و ۱۰ بهمن ماه‌جاری ۱۵ و ۱۸ دانش‌آموز مدرسه فاطمیه صفاشهر قم راهی بیمارستان شدند و از چند ساعت تا یک روز بستری بودند.
مسوولان مدرسه ماجرا را چندان جدی نمی‌دانستند و حتی به‌طور ضمنی موضوع را شیطنت نوجوانان می‌دانستند. تا اینجا، هر مدرسه دوبار گرفتار مسمومیت شد. علائم دانش‌آموزان سرگیجه، تهوع و دل‌پیچه بوده است. ماه بهمن اما شرایط برای مدارس دخترانه قم ماه خوبی نبود. ۱۲ بهمن‌ماه جاری ۷ دانش‌آموز و یک معلم مدرسه بلقیس برقعی مسموم شدند. اینجا دیگر دادستانی قم وارد ماجرا شد. ۱۶ بهمن ۳ نفر از دانش‌آموزان دبیرستان‌های دخترانه قرائتی، مدرسه طاها و مدرسه امامی دچار مسمومیت شدند. تیر آخر روز ۱۷ بهمن ماه بود که ۶۱ نفر از دانش‌آموزان مدارس حضرت فاطمه‌الزهرا(س)، شاهد رضوی و یک هنرستان مسموم شدند. تعدادی از این دانش‌آموزان از دوشنبه تا شامگاه سه‌شنبه در بیمارستان بودند.
فرضیه‌ها و خلف فرضیه‌های سریال مرموز
بعد از مسمومیت‌های پی‌درپی دانش‌آموزان دختر قم، مجید محبی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی قم گفت: «نمونه‌های آزمایشگاهی جهت تشخیص برای حادثه از دانش‌آموزان تهیه شده است. یافته‌های اولیه از حوادث قبلی و مشابه وجود گاز منواکسیدکربن را در تعدادی مدارس تایید می‌کند و بررسی‌ها برای شناسایی علت‌های احتمالی دیگر نیز ادامه دارد.»
ادعای او وجود گاز منواکسید کربن CO است که به دلیل احتراق ناقص گاز است. اما ماجرا آن است که چرا این ماجرا تنها در دبیرستان‌های دخترانه رخ می‌دهد و سایر مکان‌ها از آن جان سالم به‌در می‌برند. موضوع دیگری که مطرح شده کیفیت گاز است. طبق ویدئوهایی که از ابتدای فصل سرما دست به دست می‌شود، در صورتی که شعله‌های بخاری زرد یا نارنجی باشد، به دلیل کیفیت پایین گاز است و بهتر است از بخاری خود را خاموش کنید، چرا که دستگاه شما در حال تولید گاز سمی و کشنده است. این فرضیه در گفت‌وگوی «دنیای اقتصاد» با تعدادی از کارشناسان گاز و انرژی نقض شد. به گفته این افراد، با توجه به آنکه گاز از طریق شبکه سراسری توزیع می‌شود، نمی‌تواند در شهر یا استانی کیفیتی متفاوت از دیگر شهرها داشته باشد. حتی در یک شهر کیفیت آن متغیر باشد. پس این احتمال، فرضیه یا شایعه از اساس مردود است.
یکی از خبرنگاران قم در حوزه بهداشت و درمان، روز گذشته در توییتر نوشت: «الان که بررسی‌ها در مورد مدارس قم توسط کارشناسان آتش‌نشانی انجام شده، هیچ‌گونه ارتباطی بین نقص ایمنی و حوادث مسمومیت دانش‌آموزان مشاهده نشده است.» تا اینجای ماجرا، فرضیه گاز CO یا موضوعات مشابه که ارتباط با شبکه گاز شهری داشته باشد، رد شده است. البته یکی از مسوولان دانشگاه علوم پزشکی قم که خواست نامش محفوظ بماند به «دنیای اقتصاد» گفت: «در یکی از مدارس علائمی مربوط به نشت گاز دیده شده، احتمال داده می‌شود در مدارس دیگر نیز عامل مسمومیت این عامل باشد.» البته هم‌زمانی وقوع این ماجرا در چند مدرسه آن هم به‌طور خاص، دخترانه، ماجرا را عجیب می‌کند. البته او معتقد است که همه دانش‌آموزانی که به بیمارستان منتقل شده‌اند، مسموم نبوده و برخی تنها به دلیل استرس و ترس از مسمومیت تصور مسمومیت داشته‌اند.
یکی از موضوعات سوال برانگیز، نوع مسمومیت است که تا کنون بر اساس علائم آن و تفاوت میان مسمومیت‌های مختلف تشخیص داده نشده است. معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی استان قم، گفته بود: «در آزمایش‌های صورت گرفته از دانش‌آموزانی که به بیمارستان‌های قم منتقل شده‌اند تا کنون مورد خاصی مشاهده نشده است.» با این حال او در مورد دلیل بروز این حوادث گفته بود: «همکاران علائمی دال بر وجود گاز CO در برخی مدارس مشاهده کرده‌اند که البته این نتایج قطعی نیست و نیازمند بررسی‌ها تکمیلی است.» این گفته به آن معناست که؛ در حالی که هیچ نشانه‌ای وجود ندارد، اما نشانه‌های منوکسید‌کربن وجود دارد. ادعا و احتمالی که البته به سرعت مردود شد.
ورود نمایندگان مجلس
در میانه سریال مسمومیت دختران دانش‌آموز مجتبی ذوالنوری، نماینده مردم قم در مجلس اعلام کرد: «احتمال می‌دهیم این یک کار خرابکارانه در حد محدود است که باید عوامل آن شناسایی شوند؛ نمایندگان مردم قم در مجلس پیگیر این مساله در دو دستگاه امنیتی و آموزش و پرورش هستند، اصل این اقدام مساله نگران‌کننده‌ای نیست، ولی عوامل آن را باید در زمره محارب و مفسد فی‌الارض شناسایی و برخورد لازم را کرد.»
این اظهارات روز ۱۳ بهمن اعلام شد و روز ۱۶ بهمن یک‌بار دیگر دانش‌آموزان با آمبولانس‌ها راهی بیمارستان شدند. اگرچه او این جریان را نگران‌کننده ندانست، اما اولیای بچه‌ها نسبت به این وقایع نگران بودند و بچه‌ها را به مدرسه نفرستادند. بعد از واقعه روز ۱۷ بهمن و در شرایطی که مجموع مصدومان به ۱۷۳نفر رسید، احمد امیرآبادی‌فراهانی، نماینده قم در مجلس این موضوع را «مشکوک» خواند و گفت: «مسمومیت دانش‌آموزان قم مشکوک است و همه دستگاه‌های امنیتی و انتظامی و بهداشت و درمان و مجموعه کلانتری و آتش‌نشانی پیگیر هستند که مبدا این مساله را پیدا کنند. با وجودی که چندین جلسه برگزار شده، اما هنوز نتوانسته‌اند علتی را برای اطلاع‌رسانی اعلام کنند و هنوز مبدا این موضوع مشخص نشده است.» او گفته است: «نظرات مختلفی بیان می‌شود؛ وزیر آموزش و پرورش به بنده گفت که موضوع درباره استنشاق گاز آمونیاک است و دیگری می‌گوید علت، استنشاق دی‌اکسید‌کربن است که از سیستم‌های گرمایشی مدارس است، اما هنوز علت قطعی را به ما نگفته‌اند.»
بعد از هفت‌بار مسمومیت دختران دانش‌آموز در دبیرستان‌های دخترانه، آموزش پرورش بالاخره رضایت به تعطیلی مدارس داد تا گروه ویژه تحقیقات کار خود را آغاز کند. در تماس با مسوولان مختلف آموزشی و بهداشتی قم، هیچ‌کدام حاضر به پاسخگویی نبودند. این عدم پاسخگویی در مورد پزشکان معالج نیز وجود داشت. در حالی که تعدادی از دانش‌آموزان تا شامگاه سه‌شنبه در بیمارستان حضرت ولی‌عصر بستری بودند، سوپروایزر بخش حتی حاضر نشد در مورد تعداد آنها، علائم‌شان یا وضعیت آنها به خبرنگار «دنیای اقتصاد» پاسخ دهد. فعلا مدارس تعطیل است تا در فضایی آرام کارشناسان موضوع را بررسی کنند. در عین حال اعلام می‌شود که قرار نیست پنهان‌کاری در این مورد انجام شود. فعلا کارشناسان مختلف در حال بررسی و گذر از مارپیچ مرموز مسمومیت دختران دانش‌آموز مدارس راهنمایی و دبیرستان هستند و احتمال دارد تا هفته آینده این موضوع مشخص شود.
