مجلس با افزایش مالیات ارزش افزوده دوباره مخالفت کرد
حذف درآمد ۴۵همتی از برنامه هفتم
منابع مذکور مازاد بر اعتبارات عمرانی بودجه‌های سنواتی است. بر اساس ماده۷ قانون مالیات ارزش افزوده، نرخ مالیات و عوارض کالاها و خدمات مطابق با ماخذ موضوع ماده۵ این قانون، به استثنای کالاهای خاص که نرخ آنها در ماده۲۶ این قانون تصریح شده، ۹درصد است. اما روز دوشنبه برای دومین‌بار این ماده با اصلاحاتی که از سوی کمیسیون تلفیق اعمال شده بود در صحن علنی مجلس مطرح شد. بر اساس آیین‌نامه داخلی مجلس و با درخواست تعدادی از نمایندگان امکان طرح مجدد ماده حذف‌شده در کمیسیون تلفیق البته با اصلاحاتی وجود دارد و در صورت تصویب این ماده در کمیسیون تلفیق، می‌توان آن را در صحن مجلس بررسی کرد.
کمیسیون تلفیق با اصلاح بند پ به دنبال افزایش مالیات ارزش افزوده و تخصیص منابع حاصله به منابع عمومی دولت و آموزش و پرورش بود. در بند پ ماده۲۷ که در کمیسیون تلفیق اصلاح و برای بار دوم به صحن مجلس ارسال شد، آمده است: برای رفع محرومیت از مناطق محروم و تسریع در تکمیل طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای ملی و استانی به‌ویژه طرح‌های آموزشی نیمه تمام خیّرساز، یک واحد درصد به مالیات ارزش افزوده اضافه می‌شود. منابع حاصل به صورت ۵۰درصد به منابع عمومی دولت و ۵۰درصد به وزارت آموزش و پرورش اختصاص می‌یابد.
منابع سهم دولت صرف تکمیل طرح‌های عمرانی با اولویت طرح‌های واقع در مناطق محروم و روستاها با تاکید بر آب شرب و راه روستایی، راه بین مزارع، شهرک‌های صنعتی و کشاورزی، طرح‌های آبخوانداری، باراندازهای مبدأ و مقصد محصولات کشاورزی، محرومیت‌زدایی از محلات حاشیه شهرها و طرح‌های موضوع ورزش، سلامت، زنان و خانواده، امور فرهنگی، دفاعی، امنیت، زیارت و هلال‌احمر می‌شود. منابع اختصاص‌یافته به وزارت آموزش و پرورش صرف تکمیل طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور و دانشگاه‌های شهید رجایی، فنی و حرفه ای و فرهنگیان می‌شود. اما در نهایت نمایندگان مجلس برای دومین‌بار با افزایش یک‌درصدی مالیات ارزش افزوده مخالفت کردند.
نگرانی از بازار و مایحتاج عمومی
کریم حسینی، عضو کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» با دفاع از تصمیم مجلس در حذف افزایش یک‌درصدی ارزش افزوده گفت: ما با افزایش مالیات ارزش افزوده مخالفت جدی داشتیم و در هنگام بررسی این ماده در صحن مجلس نیز شاهد مخالفت جدی نمایندگان با این مصوبه بودیم. او ادامه داد: افزایش مالیات ارزش افزوده با یک درخواست و امضای ۱۵نفر و پیگیری‌ها، به‌رغم اینکه پیش از این در صحن مجلس حذف شده بود، بار دیگر به کمیسیون تلفیق برگشت. احکام را با تغییری می‌توان مجددا در کمیسیون تلفیق مطرح کرد و اگر تصویب شد، در صحن علنی مطرح می‌شود. این نماینده مجلس تصریح کرد: با افزایش مالیات ارزش افزوده مخالف هستیم؛ چون این نگرانی وجود دارد که افزایش یک‌درصدی مالیات ارزش افزوده، افزایش ۱۰برابری را در بازار و مایحتاج عمومی مردم دارد.
اگرچه برخی از افراد موافق اعلام می‌کنند که ارزش افزوده به مواد غذایی تعلق نمی‌گیرد؛ اما قطعا در خدمات اولیه مردم این نگرانی وجود دارد و دریافت ارزش افزوده را در بسیاری از اقلام داریم. قطعا بحث این نیست که یک‌درصد زیاد یا کم است، بلکه بحث آثار منفی افزایش مالیات ارزش افزوده در قیمت‌های بازار است که می‌تواند بر دوش مردم سنگینی کند. در حال حاضر به سمت تنظیم بودجه ۱۴۰۳ و پایان سال می‌رویم و به هیچ‌وجه افزایش مالیات ارزش افزوده به صلاح نبود که تصویب شود؛ به همین جهت نمایندگان با این حکم به‌شدت مخالفت کردند.
حسینی درخصوص استدلال مطرح‌شده در کمیسیون تلفیق برای افزایش مالیات ارزش افزوده تاکید کرد: استدلال این بود که ما تغییراتی در این ماده داده‌ایم و به تکمیل مدارس نیمه‌ساخت و پروژه‌های راه نیاز داریم و برای اینکه بتوانیم در آنجا کمک کنیم، باید از این طریق اقدام کنیم. اما استدلال در صحن مجلس برای مخالفت با افزایش یک‌درصدی مالیات ارزش افزوده جلوگیری از افزایش قیمت‌ها بود. از سوی دیگر ما تجربه کردیم که افزایش قیمت در مالیات و قیمت آب و برق در بازار آثار منفی به دنبال دارد.
حساسیت مجلس درباره گرانی‌ها
همچنین ولی اسماعیلی، رئیس کمیسیون اجتماعی گفت: مجلس حساسیت خاصی نسبت به گرانی‌ها دارد و به همین جهت با افزایش یک‌درصدی مالیات ارزش افزوده مخالفت کرد؛ چراکه افزایش مالیات ارزش افزوده منجر به افزایش کالاهای اساسی و مورد نظر مردم می‌شود. در جایی که صحن احساس کند مصوبه‌ای موجب گران شدن کالاهای اساسی مردم خواهد شد، ایستادگی می‌کند.
موافقان چه می‌گویند؟
رمضانعلی سنگدوینی، عضو کمیسیون تلفیق برنامه هفتم نیز خاطرنشان کرد: درآمد حاصل از افزایش یک‌درصدی مالیات ارزش افزوده حدود ۴۵هزار میلیارد تومان است و می‌توانست به نوسازی مدارس، تجهیز مدارس و ساخت مدارس کمک کند. او ادامه داد: نمایندگان مجلس با افزایش یک درصد مالیات ارزش افزوده مخالفت کردند؛ چون می‌گویند این موضوع موجب تورم و گرانی می‌شود. استدلال در کمیسیون تلفیق بحث کمک به مدارس و جاهایی بود که نیازمند کمک هستند؛ چون دولت می‌گوید منابع مالی ندارم و اگر این منابع مالی از اینجا تامین نشود از جایی دیگری هم تامین نخواهد شد. این نماینده مجلس به استدلال صحن مجلس در رد افزایش یک‌درصدی مالیات ارزش افزوده اشاره کرد و یادآور شد: در صحن مجلس نمایندگان اعلام می‌کردند که این مصوبه موجب تورم و گرانی و فشار بر مردم می‌شود.
