بهره‌مندی 80 برابری ثروتمندان از بنزین
دنیای اقتصاد- بانک مرکزی ایران در تازه‌ترین گزارش خود از ترازنامه خانوارهای شهری، خبر از افزایش ۱۶درصدی هزینه این خانوارها در سال گذشته داده است. نرخ تورم سال گذشته در دو روایت متفاوت ۶/۱۳ و ۹/۱۱درصد اعلام شده بود.

ثروتمندان 80برابر فقیران از بنزین بهره‌مند می‌شوند
افزایش ۱۶درصدی هزینه خانوارها درسال۸۵
دنیای اقتصاد- در حالی که بانک مرکزی تورم سال گذشته را در دو روایت 9/11 و 6/13درصد اعلام کرده بود، تازه‌ترین گزارش این نهاد حاکی از افزایش 9/15درصدی هزینه خانوارهای ایرانی در این سال است.
اداره آمار اقتصادی بانک مرکزی نتایج بررسی بودجه خانوار را در مناطق شهری ایران در سال ۱۳۸۵ اعلام کرد. بر اساس این آمار که از بررسی هزینه و درآمد خانوارهای ساکن در مناطق شهری ایران در ۷۵شهر و نیز از طریق مراجعه به ۶هزار و ۶۸۷خانوار نمونه انجام شده است، متوسط هزینه ناخالص سالانه یک خانوار شهری حدود ۷میلیون و ۹۶۹هزار تومان (معادل ماهانه حدود ۶۶۴هزار تومان) بوده است که نسبت به سال قبل مورد بررسی (سال۸۴) ۹/۱۵درصد افزایش یافته است.
بر اساس این گزارش، در بین گروه‌های هزینه‌ای، گروه، هزینه ارتباطات 7/32درصد بیشترین رشد را نسبت به سال گذشته به خود اختصاص داده است. پس از آن، هزینه تحصیل با 6/23درصد، هزینه مسکن، آب، برق و گاز و سایر سوخت‌ها با 6/22درصد، هزینه بهداشت و درمان با 19درصد و هزینه کالاها و خدمات متفرقه با 9/17درصد بالاترین افزایش را نسبت به سال 84 داشته‌اند.
بر اساس نتایج این بررسی، گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها از رشدی معادل ۸/۱۶درصد نسبت به سال ۸۴ برخوردار بوده است. ضمن آنکه در این سال به هزینه رستوران و هتل خانوارها ۸/۱۴درصد نسبت به سال ۸۴افزوده شده است. همچنین نتایج این بررسی نشان می‌دهد که هزینه گروه پوشاک و کفش ۶/۷درصد، گروه حمل‌ونقل ۱/۷درصد، گروه تفریحات و امور فرهنگی ۵/۶درصد، گروه دخانیات ۶/۵درصد و گروه لوازم، اثاث و خدمات مورد استفاده در خانه‌ ۳/۵درصد نسبت به سال ۸۴تغییر کرده و روند افزایشی داشته است.
بررسی بودجه خانوار در مناطق شهری ایران نشان می‌دهد که متوسط درآمد ناخالص سالانه یک خانوار و سهم گروه‌‌های مختلف درآمد طی سال‌های 1385-1376 همواره از روندی افزایشی برخوردار بوده است به گونه‌ای که هزینه ناخالص سالانه یک خانوار شهری از یک‌میلیون و 716هزار تومان در سال 1376 به حدود 7میلیون و 969هزار تومان در سال 1385 رسیده است. جدول شماره1 روند این تغییرات را نشان می‌دهد.
همانگونه که در این جدول آمده مصرف تخم‌مرغ و روغن نباتی از ۴۵ و ۵۵کیلوگرم در سال ۸۰ به ۳۷و ۴۶کیلوگرم رسیده است. از سوی دیگر نتایج بررسی متوسط درآمد ناخالص سالانه یک خانوار و سهام گروه‌های مختلف درآمدی طی سال ۱۳۸۵-۱۳۷۶ بیانگر آن است که مجموع درآمد پولی و غیرپولی ناخالص از یک میلیون و ۴۵۳هزار تومان در سال۱۳۷۶ به ۷میلیون و ۷۵۵هزار تومان در سال ۱۳۸۵ رسیده است که نشان‌دهنده یک روند افزایشی در مجموع درآمدهای یک خانوار است. جدول شماره۲ این روند افزایشی را نشان می‌دهد.متوسط هزینه سالانه برخی اقلام سوخت به ویژه بنزین خانوارهای ایرانی در طبقات هزینه ناخالص در سال ۱۳۸۵ از نکات بسیار مورد توجه است؛ به ویژه با توجه به اجرای برنامه سهمیه‌بندی بنزین و خودداری دولت از اجرای کامل قانون بودجه سال ۱۳۸۶ مبنی‌بر ارائه بنزین به قیمت آزاد در کنار سهمیه‌بندی بنزین. براساس گزارش بانک مرکزی، در حالی که مصرف بنزین برای خانوار‌های ایرانی، تا هزینه ۱۳میلیون ریال در سال تنها ۳۲۶۹۴ریال است، این مصرف برای خانوارهایی با هزینه بالای ۲۵۰میلیون ریال و بالاتر درسال بیش از ۲میلیون و ۴۸۳هزار ریال است.این مصرف برای خانوارهای دارای هزینه‌های بین ۱۵۰ تا ۲۵۰میلیون ریال بیش از یک میلیون و ۷۰۰هزار ریال بوده است.
همچنین نگاهی به داده‌های جدول شماره3 نشان می‌دهد که متوسط مقدار مصرف سالانه اقلام یاد شده در بیشتر موارد با کاهش روبه‌رو بوده است.
در صورت در نظر گرفتن کاهش قابل ملاحظه بعد خانوار از ۵۳/۴ نفر در سال ۱۳۸۰ به ۰۵/۴نفر در سال ۱۳۸۵، کاهش مصرف مورد اشاره بیشتر نمایان می‌شود. نگاهی به داده‌های بانک مرکزی، نشان می‌دهد مصرف برخی اقلام در سال‌های ابتدایی دهه هشتاد بیش از مقدار فعلی بوده است. به طور مثال در حالی که مصرف گوشت پرندگان در طی سال‌های ۷۶ تا ۸۵ از ۷۰کیلوگرم به ۹۱کیلوگرم رسیده است، مصرف این کالا در سال ۸۲ به میزان ۹۲کیلوگرم بوده است. مصرف گوشت حیوانات دریایی نیز در سال ۸۵ به نسبت سال‌های ۸۳ و ۸۴ کاهش پیدا کرده است. مصرف ماست نیز در سال ۸۱ به میزان ۱۲۷کیلوگرم رسید که در‌حال‌حاضر ۸۸کیلوگرم است.
براساس داده‌های جدول شماره4 نیز برخورداری از تلفن همراه با افزایش چشمگیر از 2/5درصد در سال 80 به 4/39درصد در سال 85 رسیده است.پس از تلفن‌همراه محسوس‌ترین افزایش را می‌توان در خودروی شخصی و موتورسیکلت دید که به ترتیب از 1/16 و 9/12درصد در سال 76 به 1/31 و 8/18درصد در سال 85 رسیده است.