نشست اقتصادی سران کشورهای اسلامی در ترکیه

سران حاضر در بیست‌وپنجمین اجلاس اقتصادی سازمان کنفرانس اسلامی در ترکیه- عکس: AFP احمدی‌نژاد در اجلاس سازمان کنفرانس اسلامی در ترکیه سخنرانی کرد

رایزنی‌های سران منطقه درباره اوضاع اقتصادی

دنیای‌اقتصاد- محمود احمدی‌نژاد رییس‌جمهور ایران دیروز در اجلاس کمیته دائمی همکاری‌های اقتصادی و تجاری سازمان کنفرانس اسلامی با بیان این که نظام سرمایه‌داری به دلیل ضعف بنیادهای فکری و وجود اندیشه ربوی در تار و پود آن به پایان راه رسیده است، بازیابی تئوری اقتصاد اسلامی‌را تنها «راه نجات» معرفی کرد و پیشنهاد داد تا دانشمندان جهان اسلام در میان‌مدت، مبانی نظری اقتصاد اسلامی‌را باز مهندسی کنند.

پیشنهادات کوتاه‌مدت او نیز معطوف به استفاده از پول‌های ملی رایج در مبادلات میان کشورهای اسلامی‌و تاسیس بازارها و نمایشگاه‌های مشترک بود.

اگرچه از نگاه ناظران، اجلاس اقتصادی سازمان کنفرانس اسلامی‌از اهمیت قابل توجهی برخوردار است، اما در عین حال، سفر احمدی‌نژاد به ترکیه با فاصله زمانی اندکی پس از سفر رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه به تهران سفری مهم ارزیابی می‌شود، چرا که از سویی دستکم طی یک سال گذشته نام ترکیه به عنوان میانجی میان ایران و غرب و به ویژه آمریکا به میان آمده است و تازه‌تر این که محمد البرادعی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌ اوایل هفته جاری از پیشنهاد خود به مقامات تهران مبنی بر ارسال اورانیوم کمتر غنی شده تهران به جای روسیه به ترکیه پرده برداشت. از سوی دیگر اما، دوری روز به روز آنکارا از تل‌آویو دلیل دیگری است که بر اهمیت سفر احمدی‌نژاد به ترکیه و نزدیکی تهران به آنکارا می‌افزاید. همچنین دیدارهای حاشیه ای رییس‌جمهور با سران کشورهای حاضر در این اجلاس دلیلی دیگر برای اهمیت سفر احمدی‌نژاد به ترکیه ارزیابی می‌شود.

به گزارش ایرنا، احمدی‌نژاد در اجلاس اقتصادی سازمان کنفرانس اسلامی گفت: شکی نیست که جهان در آستانه تحولات بزرگ قرار دارد و به دلایل روشن مناسبات فعلی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی حاکم بر جهان قابل دوام نیست. روندها نه تنها به برپایی فضای دوستی و آرامش و پیشرفت عمومی ملت‌ها منجر نشده، بلکه مشکلات هر روز عمیق‌تر و پیچیده‌تر شده و در بسیاری از امور به نقطه شکست رسیده است. فاصله بین کشورهای برخوردار و غیربرخوردار هر روز عمیق‌تر شده و فضای بی‌اعتمادی تا اعماق رفتارها و سیاست‌ها رسوخ کرده است.

وی افزود: اندیشه و نظام سرمایه‌داری به پایان راه رسیده است و تغییر و تحول یک ضرورت است. این ضرورت نه فقط ناشی از کهنگی و ناکارآمدی این مناسبات، بلکه ناشی از ضعف بنیادهای فکری و مبانی نظری نظامات حاکم بر جهان است. گرچه ممکن است بعضی از صاحبنظران با حفظ مبانی نظری اقتصاد سرمایه‌داری به دنبال معرفی برخی اقدامات خاص به عنوان عوامل بحران‌ها و ضعف‌ها باشند و بازسازی همان مناسبات به شکل دیگری را دنبال کنند، اما بسیار واضح است که جهان نیازمند تغییر اساسی در نگرش‌ها و ایجاد مبانی نظری جدید است.

وی ریشه اصلی انحراف و شکست نظام اقتصادی سرمایه‌داری را در ربوی بودن آن جست‌وجو کرد و گفت: اندیشه ربوی در تار و پود اقتصاد سرمایه‌داری ریشه دوانده است. خلق ثروت بدون کار یا کالا و صرفا با استفاده از ساز و کارهای بدیع و برخی ارتباطات و توسعه دارایی‌های کاغذی و غیرواقعی همان ربا است که خداوند از آن به جنگ با خدا تعبیر کرده است.

وی اظهار کرد: اندیشه‌ای که سود حداکثری به هر ترتیب، خارج کردن رقبا از صحنه، وابسته کردن اقتصاد دیگران، انتقال تورم و مشکلات به دیگران و تصاحب ثروت آن، تحمیل مقررات یک جانبه و ایجاد مسابقه مصرف به منظور تامین منافع عده‌ای خاص بخشی از نمودهای آن است، همان اندیشه ربوی است که اینک به پایان راه رسیده است.

وی افزود: اندیشه سرمایه‌داری در حوزه سیاسی نیز تجربیات تلخی دارد، چرا که تحمیل جنگ‌ها، اشغالگری‌ها، اختلاف‌افکنی‌ها، توسعه تروریست، تحقیر ملت‌ها و تبعیض در مناسبات بین‌المللی را به ارمغان آورده است. سوال این است که حال چه باید کرد؟ به نظرم امروز دو مسوولیت سنگین برعهده داریم.

احمدی‌نژاد اولین مسوولیت را ساختن و پیشرفت کشور دانست و گفت: این یک ماموریت بزرگ است که بخش مهمی از آن در پیشرفت اقتصادی حاصل می‌شود. باید به سرعت اقتصاد خودمان را بسازیم و به نقطه امن و پایدار برسانیم.

وی تاکید کرد: به طور قطع با تکیه بر اندیشه و فرهنگ و معارف غنی اسلامی و اندیشمندان و متفکران جهان اسلام می‌توانیم تئوری اقتصاد اسلامی که مبتنی بر کرامت انسان‌ها، سلامت و صداقت و عدالت و پاکی است را بازیابی و مبنای برنامه‌ریزی‌های اقتصادی قرار دهیم. این راه درست و تنها راه نجات است پس از آن و بر مبنای تئوری درست البته ساز و کارهای مناسب نیز طراحی و اجرا خواهد شد. احمدی‌نژاد دومین مسوولیت سنگین را تلاش برای اصلاح وضع موجود جهان و ایجاد نظامات عادلانه اقتصادی بین‌المللی دانست و گفت: باید با اتحاد و همدلی و تلاش جمعی بر تعریف و ساختن آینده نقش سازنده و اثرگذار داشته باشیم. دنیا باید بداند که اندیشه الهی برای همه ابعاد زندگی انسان برنامه جامع، سازنده و مفید دارد. در این راستا چند پیشنهاد دارم.

وی پیشنهادهای میان مدت را این گونه عنوان کرد: با مدیریت دبیرخانه و با مشارکت کشورهای عضو و صاحب نظران و دانشمندان مبانی نظری اقتصاد اسلامی پردازش و باز مهندسی و برای معرفی آن ساز و کار لازم تدارک شود. ساختارهای مورد نیاز مانند پول، مقررات گمرکی و موسسات اقتصادی مناسب طراحی و معرفی شود. تقویت و توسعه منابع و حوزه عمل بانک توسعه اسلامی به عنوان تجربه‌ای موفق در دستور کار قرار گیرد.

احمدی‌نژاد در ادامه پیشنهادات کوتاه مدت خود را اینگونه بیان کرد: مبادلات با پول‌های ملی رایج شود. تجربه ایران و ترکیه در معامله با لیر و ریال تجربه مناسبی است. تاسیس بازار مشترک آرمانی دست یافتنی است. برقراری نمایشگاه‌های مشترک تجاری دائمی و نظام تعرفه ترجیحی، تسریع و تسهیل در صدور رویداد برای فعالان اقتصادی و برگزاری نشست‌های مداوم می‌تواند مقدمه خوبی باشد. تعریف یک سبد ارزی برای معاملات بین کشورهای عضو و تلاش عمومی برای ارتقای سطح روابط دو و چند جانبه بین اعضا یک ضرورت است.

رییس‌جمهور گفت: ما می‌توانیم مکمل هم باشیم و قریب به اتفاق نیازهای خود را تامین کنیم. تجربه موفق افزایش سریع مبادلات بین ایران، ترکیه، سوریه و عراق یک الگوی مناسب است. با تعریف سبد ارزی بین اعضا بخشی از تبعات منفی نظام سرمایه‌داری جهانی که از طریق ارزهای حاکم منتقل می‌شود، مهار خواهد شد. دبیرخانه با مدیریت خوب آقای احسان اوغلو می‌تواند در تمام این زمینه‌ها پیشگام باشد.

تاکید بر همکاری‌های ایران و ترکیه

گزارش‌های دریافتی از ترکیه حاکی است که احمدی‌نژاد در بدو ورود به این کشور در محل اقامت خود با رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه دیدار و گفت‌وگو کرد. احمدی‌نژاد همچنین شامگاه یکشنبه با عبدالله گل، رییس‌جمهور ترکیه دیدار کرد. رییسان‌جمهور ایران و ترکیه در این دیدار مهمترین مسائل منطقه‌ای و روابط دو جانبه را مورد بحث و تبادل نظر قرار دادند.

به گزار ش خبرگزاری مهر، احمدی‌نژاد و عبدالله گل با رضایت بخش دانستن توسعه روابط دو کشور، راهکارهای گسترش هر چه بیشتر همکاری‌ها در زمینه‌های تجارت، حمل‌ونقل، انرژی، سرمایه‌گذاری را مورد بررسی قرار دادند.

رییسان‌جمهور دو کشور بر تلاش‌های کشورهای عضو اکو برای تقویت همکاری‌ها در چارچوب این سازمان علی‌الخصوص بانک اکو و مشارکت اعضای اکو برای سرمایه‌گذاری تاکید کردند.

عبدالله گل در این دیدار با اظهار خرسندی از رییس‌جمهور در اجلاس کومسک سفر اردوغان به تهران را مثبت ارزیابی کرد و بر گسترش و تحکیم روابط دو کشور در عرصه‌های مختلف اقتصادی و سیاسی تاکید کرد.

بر اساس این گزارش، رییس‌جمهور همچنین یکشنبه شب در دیدار با ایرانیان مقیم ترکیه گفت: به زودی خبرهای خوشی در زمینه هوا - فضا و بیوتکنولوژی به مردم عزیز کشورمان خواهم داد.

وی همچنین خبر داد: در بودجه سال آینده رقم مناسبی را برای مراکز ایرانیان پیش‌بینی شده و در این راستا خانه فرهنگ ایرانیان در ترکیه بنا خواهد شد.

رییس‌جمهور دیروز صبح نیز در صبحانه کاری با سران کشورهای ترکیه، سوریه و افغانستان حاضر شد و دیروز ظهر نیز با حامد کرزای رییس‌جمهور افغانستان دیدار کرد.