آزادسازی قیمت بلیت هواپیما با هدفمندی یارانه‌ها

دنیای‌اقتصاد- افزایش ۳۰ درصدی قیمت بلیت پروازهای داخلی در حالی اجرا شده است که وزیر راه و معاون وی، حمید بهبهانی و رضا نخجوانی اخیرا تاکید کرده‌اند این افزایش مربوط به شرایط فعلی است و پس از آغاز اجرای قانون هدفمند شدن یارانه‌ها قیمت بلیت را بازار تعیین خواهد کرد. این در حالی است که وزیر راه پیشتر گفته بود با آغاز اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها و واقعی‌سازی قیمت‌ها علاوه بر افزایش ۳۰ درصدی قیمت‌ها، دیگر شاهد افزایش دوباره قیمت بلیت هواپیما نخواهیم بود. اظهار نظر این دو مقام مسوول درباره نرخ بلیت هواپیما پس از افزایش ۳۰ درصدی در شرایطی است که مسوولان شرکت‌های هواپیمایی این افزایش نرخ را گامی به سوی واقعی شدن قیمت‌ها دانسته و می‌گویند با این میزان افزایش تنها می‌توان بدهی‌های قبلی را پرداخت و مسافران توقع نوسازی ناوگان را نداشته باشند؛ چراکه برای نوسازی، قیمت بلیت باید به اندازه ۸۰ درصد افزایش یابد؛ نه ۳۰ درصد.

به گزارش ایسنا وزیر راه هم با تایید تلویحی این موضوع گفته بود که شرکت‌های هواپیمایی ایران آنقدر بی‌پول شده‌اند که به دنبال هواپیماهای ارزان هستند که نتیجه آن ناایمن بودن پروازها می‌شود لذا بلیت گران شود بهتر است یا با این هواپیماهای نامطمئن پرواز کنیم؟!

علاوه بر این دست‌اندرکاران صنعت هوایی و مسوولان شرکت‌های هواپیمایی این افزایش قیمت را گامی به سوی واقعی شدن قیمت‌ها عنوان و اظهار می‌کنند: افزایش ۳۰ درصدی بلیت در حد پرداخت بدهی‌های قبلی‌شان است و پس از گذشت حدود یکسال تاخیرات پروازی‌ کاهش می‌یابد؛ اما نمی‌توان توقع نوسازی داشت چراکه اقدامات اساسی در این صنعت نیازمند پشتوانه دولتی است.

اما حمید غوابش، دبیر عالی شورای عالی هواپیمایی کشوری تصریح کرد: در ازای این افزایش قیمت سازمان هواپیمایی کشوری از شرکت‌های هواپیمایی انتظار دارد علاوه بر رفع مشکلات قبلی‌شان سطح ایمنی و خدمات خود را ارتقا دهند که در این راستا سازمان هواپیمایی در حال تدوین دستورالعمل و ابلاغ آن به ایرلاین‌ها است.

با اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها باید بازار تعیین‌کننده قیمت بلیت باشد

در این میان برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی که تاکید دارند در ازای افزایش قیمت بلیت باید خدمات و ایمنی این بخش نیز افزوده شود، برایشان این سوال مطرح است که آیا با اجرای طرح هدفمند کردن یارانه‌ها مجددا قیمت بلیت هواپیما افزوده می‌شود یا خیر؟ که وزیر راه در این باره تصریح کرد: با اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها باید بازار تعیین‌کننده قیمت‌ها باشد؛ چراکه اگر قیمت‌ها پایین باشد همچون الان مردم به حمل و نقل هوایی هجوم می‌آورند و اگر قیمت بالا باشد، پروازها خالی می‌مانند. در حال حاضر قیمت بلیت بسیار ارزان است و مسافران این بخش زیاد شده‌اند که نباید این تعداد مسافر هوایی داشته باشیم.

البته بر اساس لایحه برنامه پنجم توسعه باید تا سال سوم برنامه این نرخ جابه‌جایی حمل و نقل هوایی آزاد گردد که در این راستا امسال ۳۰ درصد بر این نرخ افزوده شده، ‌سال آینده نیز ۳۰ درصد اضافه خواهد شد و در سال سوم این نرخ کاملا آزاد محاسبه می‌شود لذا روند افزایش قیمت بلیت هواپیما ادامه خواهد داشت.

افزایش ۳۰ درصدی برای شرایط فعلی است

اما رضا نخجوانی، معاون وزیر راه و ترابری درباره تاثیر افزایش ۳۰ درصدی نرخ بلیت برکیفیت خدمات و ‌ایمنی سفرهای هوایی به ایسنا گفت که ما انتظار داریم شرکت‌های هواپیمایی با توجه به این افزایش نرخ بتوانند تعهدات خود را در مقابل مشتری‌ها انجام دهند نه بیشتر و نه کمتر. وی ادامه داد: این افزایش نرخ اجازه می‌دهد شرکت‌های هواپیمایی به آنچه در قراردادشان نوشته‌اند عمل کنند با فرض اینکه شرایط اقتصادی داخلی و جهانی ثابت بماند. اما اگر شرایط اقتصادی تغییر کند به نسبت آن‌هم باید این تغییرات اعمال شود. در حال حاضر ایرلاین‌ها بالای ۲۰۰ میلیارد تومان به شرکت فرودگاه‌های کشور بدهکارند و حدود ۱۰۰ میلیارد تومان بابت تامین سوخت به شرکت نفت که این شرایط غیرعادی است. از طرف دیگر بدهی‌های پرسنلی، دیگر هزینه‌هایی که ما در آمارهایمان نداریم، سطح حقوق‌هایشان را مطابق با سطح عرف جامعه افزایش نداده‌اند، نمی‌توانند به خلبانان حقوق‌هایی که در عرف منطقه است و جذبشان می‌کنند، بپردازند، به تکنسین‌های فنی و مهمانداران نیز همین‌گونه که این امر باعث افت کیفیت می‌شود. باید شرکت‌های هواپیمایی بتوانند روی پای خود بایستند و اگر ما بتوانیم این کمبود را جبران کنیم، خود تضمین‌کننده حفظ کیفیت است و تازه به حد معمولی می‌رسد، ارتقای کیفیت هم در گام آینده صورت می‌گیرد. اگر بخواهیم افزایش ۳۰ درصدی قیمت بلیت را در ارتقای ناوگان تلقی کنیم؛ در حال حاضر هواپیماهای موجود در کشور نو نیستند و متوسط قیمت‌شان چهار - پنج میلیون دلار است در صورتی‌که یک فروند هواپیمای ایرباس ۳۲۰ نو در حال حاضر حدود ۴۰ میلیون دلار است، لذا امکان ندارد با این اعداد بتوانیم هواپیمایی ۴۰ میلیون دلاری داشته باشیم.

وی در پاسخ به اینکه با این ۳۰ درصد فعلا صنعت را از حالت اورژانسی نجات می‌دهیم گفت: بله؛ از مرگ قطعی و یقینی به شرایطی نرمال می‌رسیم. وی همچنین در پاسخ به این که آزادسازی قیمت‌ها و افزایش نرخ با توجه به هدفمندی یارانه‌ها ادامه خواهد یافت گفت: پیشنهاد ما به مسوولان و دست‌اندرکارانی که برنامه‌های کلان برای اقتصاد کشور دارند آزادسازی کامل صنعت هوایی است. این نرخی که افزایش یافت جبران عقب‌ماندگی‌ صنعت با قیمت‌های روز بود؛ با توجه به اینکه تنها فاکتور مشمول یارانه در صنعت هوایی سوخت است که به شرکت‌های خارجی ۸۰۰ تومانی و به شرکت‌های داخلی ۱۴۰-۱۳۰ تومان فروخته می‌شود که اگر تغییری در نرخ سوخت هواپیما ندهند، همین نرخ ۳۰ درصد است؛ اما اگر نرخ سوخت دو برابر شود، به همین نسبت باید تاثیرش را در نرخ فعلی هواپیما در نظر گیرند و اعمال کنند.

وی در ادامه در پاسخ به اینکه پس افزایش ۳۰ درصدی برای شرایط فعلی است؛ با تغییر شرایط قیمت هم افزایش می‌یابد؟ گفت: بله. ارتباطی به نرخ سوخت آینده ندارد و براساس نرخ سوخت آینده، قیمت آینده هم در نظر گرفته می‌شود؛ باید نرخ سوخت و بلیت صد درصد آزاد و تکالیف غیراقتصادی هم از روی دوش شرکت‌های هواپیمایی برداشته شود تا شرکت‌ها مجبور به پرواز در مسیرهای غیراقتصادی نباشند.

وی در پاسخ به اینکه پس از اجرای قانون هدفمندی بازار تعیین کننده قیمت خواهد بود، گفت: پیشنهاد ما این بوده است؛ هر حوزه‌ اقتصادی اگر آزاد باشد و سوبسید نداشته باشد و تکالیف غیراقتصادی هم از آن‌ سلب گردد، موفق خواهد بود.

افزایش قیمت بلیت هواپیما با توجه به زیان‌دهی آنها اکنون ضروری است

همچنین رییس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، «علی‌اکبر آقایی» هم در گفت‌وگو با ایرنا، گفت: این افزایش قیمت باید به نحوی باشد که اولا کیفیت خدمات این شرکت‌ها ارتقا یابد، قیمت‌های بلیت در مقایسه با شرکت‌های بین‌المللی بالاتر نباشد و به نقاط محروم هم خدمات‌رسانی شود.

وی با اشاره به جلسه مسوولان شرکت‌های هواپیمایی با اعضای کمیسیون عمران مجلس، افزود: قرار شده شرکت‌های هواپیمایی یک مقایسه تطبیقی بین قیمت‌های خود و شرکت‌های بین‌المللی انجام دهند و با تعیین میزان دقیق یارانه‌ها درباره افزایش قیمت بلیت بحث و بررسی شود.

وی با اذعان به اینکه با اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها قطعا ضرردهی شرکت‌های هواپیمایی افزایش خواهد یافت، خاطرنشان کرد: افزایش ۳۰ درصدی قیمت بلیت هواپیما می‌تواند بخشی از این ضرر و زیان را جبران کند.

آقایی افزود: با این افزایش قیمت کمترین ساعت پرواز ۶۵ دلار خواهد بود که این قیمت باید با پایین‌ترین و بالاترین قیمت‌های بین‌المللی مقایسه شود تا مشخص شود که رقم افزایش یافته قابل قبول است یا خیر.