افزایش سالانه بیکاری فارغ‌التحصیلان

دنیای اقتصاد- وزیر کار و امور اجتماعی در نشست تقدیر از مدیران موسسه‌های کارآموزی آزاد فنی و حرفه‌ای برتر سراسر کشور با اشاره به افزایش روزافزون بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی گفت: در برخی رشته‌ها بازار کار نیاز به ۴ تا ۵هزار نیرو دارد، اما میزان فارغ‌التحصیلان همان رشته چندین برابر است و این نه تنها نیازی از جامعه را حل نمی‌کند، بلکه هر سال نسبت به سال قبل نرخ بیکاری تحصیلکردگان را افزایش می‌دهد. محمد جهرمی ضمن انتقاد از وضعیت استخدام و شیوه‌‌های مرسوم در سالیان اخیر افزود: در قانون و همین‌طور دستگاه‌‌های دولتی اعلام می‌شود که فقط استخدام مربوط به کسانی است دارای مدرک دانشگاهی هستند و این قانون، اشتیاق برای گرفتن مدرک را افزایش می‌دهد و مشکل از اینجا آغاز می‌شود که بازار کار مورد نیاز آن رشته‌ها با تراکم فارغ‌التحصیلان تناسب ندارد. وی با اشاره به وضعیت استخدام در کشورهای توسعه یافته تاکید کرد: در بسیاری از کشورها به خصوص آمریکای شمالی که از نزدیک مشاهده کرده‌ام، به تجربه افراد و میزان مهارت آنها اهمیت می‌دهند، نه میزان تحصیلات آنها.

وی با عنوان مثالی افزود: فردی ایرانی را ملاقات کردم که فرزندش تنها تا دیپلم تحصیل کرده بود و مدیرعامل شرکتی با زیر مجموعه‌ای دارای چندین دکتری و متخصص در آمریکا بود. دلیل این موفقیت تنها فعالیت پنج ساله آن فرد در حوزه بازرگانی در ایران بود که به حدی از مهارت و دانش فنی رسیده بود که توانسته مدیریت یک شرکت عظیم تجاری را در آن کشور برعهده بگیرد.

جهرمی کسب دانش و مهارت را عمده دلیل پیشرفت دانست و گفت: باید گزینش براساس دانش و مهارت باشد ولی امروز افرادی در کشور دل به سمت‌ها و موقعیت‌های کاری بسته‌اند که دانش و مهارت کافی را ندارند و باید این شرایط تغییر کند و برای رسیدن به موقعیت کاری مطلوب باید شرایط را تغییر داد و مهارت افراد را افزایش دهند.

وی موضوع شایسته‌سالاری در بازار کار را بسیار با اهمیت خواند و گفت: افرادی در گذشته و حال مسوولیت‌های را گرفته‌اند که اصلا با مقوله شایسته‌سالاری تطابق ندارد در حالی که در کنار این افراد و در همان مجموعه، افرادی با سابقه و تجربه و مهارت و دانش کافی وجود دارد که به حاشیه رانده شده از توانایی‌هاشان استفاده نمی‌شود که این مساله با شایسته‌سالاری هیچ سنخیتی ندارد.

وزیر کار و امور اجتماعی همچنین بهره‌وری را حایز اهمیت دانست و تاکید کرد: اگر مسوولیتی به کسی داده شد و آن فرد مهارت کافی نداشت بداند که کارآموز است و احساس نکند که منصوب به آن کار شده است.

وی گفت: سرمایه‌گذاری زمانی در کشور اثربخش است و کارایی خود را نشان می‌دهد که هر واحد حداقل ۵/۱ تا ۲ واحد ارزش افزوده داشته باشد و آموزش‌های فنی و حرفه‌ای چنین شرایطی دارند و اگر سرمایه‌گذاری و هزینه آنها درست و به جا هزینه نشود برداشت نامناسبی صورت می‌گیرد و سرمایه به هدر می‌رود.

وی اهمیت بخش خصوصی و فعالیت این حوزه را بسیار قابل توجه دانست و تاکید کرد: تا جایی که بخش‌خصوصی می‌تواند حضور داشته باشد بخش‌های دولتی کنار بکشند ولی من در شهرستانی که رفتم حوزه‌هایی که در بیرون بخش‌های دولتی ارائه شده بود، دولت هم ارائه داده بود که به هیچ‌عنوان قابل قبول نیست و فعالیت‌ها و آموزش‌هایی که بخش‌خصوصی قادر به ارائه آن هستند، نباید در بخش‌های دولتی نیز ارائه شود.

ضعف ارائه اطلاعات

رییس سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای گفت: تا به حال نشده است که آموزشگاه‌های آزاد اطلاعات خود را در مورد جهت‌گیری بازار کار در اختیار سازمان قرار دهند تا برنامه‌‌ریزی آموزشی بر اساس جهت‌گیری‌های بازار کار تدوین شود.

علی کردان در مراسم تقدیر از موسسات برتر کارآموزی آزاد فنی و حرفه‌ای سراسر کشور گفت: مسوولیت مهم آموزش‌های غیررسمی مهارتی برعهده سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور است که بخشی از آن از طریق خود سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای و بخش دیگر از طریق آموزشگاه‌های آزاد انجام می‌شود.

وی افزود: اولین نقصی که در رابطه سازمان و آموزشگاه‌ها وجود دارد به صنعت تبادل اطلاعات مربوط است و جریان اطلاعات از آموزشگاه‌های آزاد به آموزشگاه‌های دولتی کمتر است.

رییس سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای گفت: آموزشگاه‌های آزاد بازوی سازمان در بازار کار هستند اما تا به حال نشده است اطلاعات خود را در جهت برنامه‌ریزی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای ارائه کنند.

وی تاکید کرد: تا به حال نشده که آموزشگاه‌های آزاد اطلاعات خود را در مورد جهت‌گیری بازار کار در اختیار سازمان قرار دهند تا برنامه‌‌ریزی آموزشی بر اساس جهت‌گیری‌های بازار کار تدوین شود.

کردان گفت: حمایت صد درصد و مطلق از بخش خصوصی و یا سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای به نتیجه نمی‌رسد، بلکه باید یک تعامل همه‌جانبه داشت که منافع کلی آموزش غیررسمی مهارتی تامین شود.

کردان گفت: محدودیت فعالیت آموزشگاه‌هایی آزاد در مشاغل محدود، درست نیست، اگر در بسیاری از مشاغل آموزش‌های مهارتی ارائه شود، این مشاغل همپای فناوری رشد خواهند کرد.

وی افزود: آموزشگاه‌های آزاد از فرصت‌های موجود در کشور برای سرمایه‌گذاری استفاده کنند، حتی از فرصت سرمایه‌گذاری یک میلیارد تومانی که وزارت کار فراهم کرد، تنها ۴۰۰‌میلیون تومان جذب شد.

همچنین معاون فنی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای گفت: پیش‌بینی می‌شود جمعیت فعال کشور تا پایان برنامه چهارم توسعه به ۲۱‌میلیون نفر برسد.

اسفندیار چهاربند اظهار کرد: در سال ۸۴، جمعیت فعال کشور ۱۷‌میلیون نفر بود که پیش‌بینی می‌شود در پایان برنامه پنج ساله چهارم به ۲۱‌میلیون نفر برسد. وی افزود: کلیه دستگاه‌ها سهیم در توسعه منابع انسانی در خط مقدم دستیابی ایران به کشور برتر منطقه پیش‌بینی شده در سند چشم‌انداز خواهند بود.

معاون فنی سازمان فنی و حرفه‌ای گفت: در سال ۸۴ سرانه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای ۶۴‌نفر ساعت بوده است که باید تا سال ۸۸ به ۸۰‌نفر ساعت برسد. با توجه به افزایش جمعیت متقاضی آموزش‌های فنی و حرفه‌ای برای رسیدن به این جمع باید بیش از یک میلیون نفر ساعت آموزش برنامه‌ریزی کرده باشیم تا به سقف سرانه ۸۰‌نفر ساعت در سال ۸۸ برسیم.