همکاری تهران-واشنگتن محدود خواهد بود
دیپلماسی ایرانی: در بحبوحه بحران عراق، یک منطق قدیمی که میگوید دشمن دشمن من، دوست من است زمینه را برای همکاریهای ایران و آمریکا به منظور حمایت از دولت نوریالمالکی برای مقابله با گروه افراطی داعش فراهم کرده است. در روزهای اخیر، تهران و واشنگتن به طور محتاطانه چشم در چشم یکدیگر دوختهاند؛ زیرا بیش از سه دهه بیاعتمادی دوجانبه و خصومت ورزی به آسانی قابل حل نیست. در پس زمینه نیز مذاکرات هستهای به آرامی جریان دارد و ایران و گروه ۱+۵ بهدنبال دستیابی به توافق نهایی تا ۲۹ تیرماه هستند. مقامات آمریکایی ترجیح میدهند موضوع عراق را از این چارچوب دور نگاه دارند؛ بنابراین اضطرار بحران عراق است که دولت اوباما را بر آن داشته که از احتمال اقدام نظامی و همکاری با ایران سخن بگوید.
دیپلماسی ایرانی: در بحبوحه بحران عراق، یک منطق قدیمی که میگوید دشمن دشمن من، دوست من است زمینه را برای همکاریهای ایران و آمریکا به منظور حمایت از دولت نوریالمالکی برای مقابله با گروه افراطی داعش فراهم کرده است.در روزهای اخیر، تهران و واشنگتن به طور محتاطانه چشم در چشم یکدیگر دوختهاند؛ زیرا بیش از سه دهه بیاعتمادی دوجانبه و خصومت ورزی به آسانی قابل حل نیست. در پس زمینه نیز مذاکرات هستهای به آرامی جریان دارد و ایران و گروه ۱+۵ بهدنبال دستیابی به توافق نهایی تا ۲۹ تیرماه هستند. مقامات آمریکایی ترجیح میدهند موضوع عراق را از این چارچوب دور نگاه دارند؛ بنابراین اضطرار بحران عراق است که دولت اوباما را بر آن داشته که از احتمال اقدام نظامی و همکاری با ایران سخن بگوید. به گزارش گاردین این احتمال وجود دارد که مقابله با گروههای افراطی در عراق به یک استراتژی مشترک در مورد این کشور تبدیل شود؛ اما این به معنی برقراری روابط سراسر عشق و علاقه بین ایران، آمریکا و غرب نیست. تحلیلگران بر این باورند که همکاری بین تهران و واشنگتن محدود و به طور ضمنی خواهد بود.
این مدل همکاری در اواخر سال ۲۰۰۱ در افغانستان تجربه شد. زمانی که آمریکا برای ناتو اطلاعات جاسوسی و قدرت هوایی ارائه داد و ایران نیز اهداف طالبان را برای بمبافکنهای آمریکایی پیشنهاد داد؛ اما این ماه عسل با اقدام جرج بوش، رئیسجمهور وقت آمریکا به پایان رسید. زمانی که بوش نام ایران را همراه با عراق و کرهشمالی در محور شرارت قرار داد و به بدبینی ایرانیها در مورد آمریکا دامن زد.
الگوی همکاری ایران و آمریکا احتمالا اینگونه خواهد بود که آنها در حمایت از نیروهای امنیتی عراق عملیات موازی و جداگانهای را علیه گروههای افراطی انجام میدهند. به بیان دیگر آمریکا و ایران هر دو خواستار امنیت عراق هستند و نمیخواهند این کشور به سوی آشوب و تجزیه برود. البته در دراز مدت، منافع آنها دچار واگرایی میشود. آمریکا میخواهد دموکراسی در عراق ریشه بگیرد؛ اما ایران بر حفاظت از شیعیان و اماکن متبرکه عراق و همچنین تقویت موضع خود در برابر کشورهای دیگر منطقه است. از دیگر سو، عربستان سعودی که به گروههای مخالف دولت در سوریه کمک مالی میکند از احتمال همکاری ایران و آمریکا نگران است. برخی تحلیلگران بر این باورند که در واقع عربستان حاضر است با هر گروه یا کشوری که حامی ایران نباشد، همکاری کند. این در شرایطی است که تهران خواستار نقش آفرینی پررنگتر در عراق است و این احتمال وجود دارد که برخی اطلاعات را در اختیار آمریکا قرار دهد. به عبارت دیگر، ایران و آمریکا هر دو خواستار پرهیز از ایجاد خلاء قدرت در عراق هستند و ایرانیان نیز نمیخواهند تا زمانی که ناگزیر نباشند، مالکی از قدرت کنار برود. اما فراتر از عراق تا زمانی که توافقی در جبهه هستهای انجام نشود، شانس همکاری ایران و آمریکا در دیگر موضوعات مانند بحران سوریه، اسرائیل، لبنان و دیگر کشورهای حوزه خلیجفارس اندک است.
ارسال نظر