آمریکا در شرایطی که برای چهار ماه مذاکره دیگر با ایران آماده می‎شود، با یک معضل مواجه است؛ حتی در صورتی که در نهایت هیچ توافقی با ایران در کار نباشد، تهران می‎تواند از امتیازهای قابل‌توجهی که واشنگتن تاکنون ارائه کرده، بهره ببرد. ایران سپس قادرخواهد بود که به جهان بقبولاند آنچه می‎توانسته را انجام داده و تحریم‎ها دیگر نباید اعمال شوند. اکنون مذاکره‌کنندگان آمریکایی نه تنها باید با ایران به توافق برسند، بلکه باید تفکر تهران را در مورد پیامدهای دست نیافتن به توافق تغییر دهند. در هر مذاکره‏ای، محدوده احتمال توافق یا بازه نتایج قابل قبول برای طرفین با پاسخ آنها به دو پرسش کلیدی مشخص می‏‎شود: توافق چقدر ارزشمند است و آیا جایگزین آن بهتر خواهد بود یا بدتر؟

دولت اوباما اکنون روی پرسش نخست متمرکز شده و می‎کوشد نشان دهد در مقایسه با دولت قبل تمایل بیشتری برای توافق هسته‎ای با ایران و اعتمادسازی دارد. دولت آمریکا ادعا می‏کند که با اعمال تحریم‎ها توانسته است ایران را پای میز مذاکره بکشاند، اما همین دولت در توافق هسته‏ای مقدماتی یک امتیاز حیاتی را به ایران داد که تهران برای سال‏ها به دنبال آن بود؛ حق غنی‌سازی اورانیوم. به این ترتیب فشار تحریم‎ها هر اندازه هم که زیاد باشد، بعید به نظر می‎رسد به تنهایی در تغییر رویکرد ایران موثر باشد.

افزون بر این، آمریکا در مقایسه با امتیازهایی که ارائه کرده، امتیازهای اندکی دریافت کرده است. اکنون آمریکا متوجه می‎شود که درخواست سابق‏اش برای غنی‌سازی صفر در ایران زیاده‌خواهانه و حتی مسخره بوده است. این امتیاز بزرگ به‌طور بنیادین اهداف آمریکایی‎ها در مذاکره با ایران را تغییر داده است. این امتیاز در کنار امتیازهای بزرگ دیگر مانند اینکه گفته می‌‏شود محدودیت‎ها علیه ایران موقتی است نه دائمی، در توافقنامه مقدماتی و پیش از آغاز مذاکرات جامع ارائه شده‎اند. در نتیجه آمریکا مذاکرات جدید را از موضع حداقلی آغاز، اما ایران این مذاکرات را از موضع حداکثری آغاز کرد. تهران گفت نه تنها ۱۹ هزار سانتریفیوژ دارد، بلکه دست‌کم به ۳۰ هزار سانتریفیوژ دیگر نیز نیاز دارد. به این ترتیب واشنگتن در موقعیتی قرار گرفت که پذیرش تعداد کنونی سانتریفیوژها در ایران را منطقی بداند. در نتیجه مذاکره‌کنندگان ایرانی می‎توانند تصور کنند که آمریکا امتیازهای مضاعفی را نیز ارائه خواهد داد.

در شرایطی که مذاکرات تا چند هفته دیگر از سر گرفته می‏‎شود، آمریکا باید این اشتباه استراتژیک خود را تصحیح کند و در جهت به نمایش گذاشتن اعتبار تهدیدها و تشریح پیامدهای دست نیافتن به توافق، گام بردارد.

منبع: دیپلماسی ایرانی به نقل از وال استریت ژورنال