گروه خودرو-هرچند گسترش ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی‌، یکی از ارکان اساسی اجرای صحیح قانون هدفمندی یارانه‌ها به حساب آمده و تا حدی افزایش قیمت بنزین را توجیه می‌کند‌، اما ظاهرا خودروسازان کشور توان چندانی در تجهیز این ناوگان ندارند. این عدم توانایی را‌، آمار تولید هفت ماهه تجاری‌سازان نیمه دولتی‌، حکایت می‌کند‌، آماری که نشان می‌دهد تنها دو هزار و ۳۶۰ دستگاه اتوبوس و مینی بوس به عنوان دو رکن مهم توسعه ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی‌، در هفت ماهه گذشته به تولید رسیده است. آن طور که از اقدامات اخیر دولت می‌توان نتیجه‌گیری کرد‌، کشور فاصله چندانی با اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها ندارد و این به معنای افزایش قیمت بنزین و لزوما توسعه ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی‌ است. آن طور که کارشناسان می‌گویند‌، گرانی بنزین‌، استفاده از خودروهای شخصی را کاهش داده و مردم را به استفاده از ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی‌، سوق می‌دهد. با این شرایط یا باید واردات خودروهای عمومی ‌تسهیل شود و افزایش پیدا کند‌، یا اینکه تیراژ تولید تجاری سازان کشور را با بسته‌های حمایتی‌، بالا برد‌، چراکه قطعا با تیراژ فعلی‌، نمی‌توان چندان به رشد و توسعه ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی‌دل خوش کرد. جدای از اینکه اتوبوس و مینی بوس‌، تولید‌اندکی در کشور دارند‌، عدم تولید «ون» نیز یکی از نکات منفی در بخش تجاری‌ساز صنعت خودرو است. در حال حاضر هیچکدام از سه خودروساز نیمه‌دولتی کشور‌، «ون» را به عنوان خودرویی مناسب برای توسعه ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی‌، به تولید نمی‌رسانند و از همین رو است که خیابان‌های کشور میزبان ون‌های چینی شده است. به نظر می‌رسد با توجه به در پیش بودن اجرای رسمی‌قانون یارانه‌ها‌، باید توجه ویژه ای به تولید خودروهای عمومی‌داشت‌، تا اثرات گرانی بنزین کمتر به چشم بیاید.

خودروهای تجاری هم ...

اگرچه تولید خودروهای مربوط به حمل‌و‌نقل باری‌، به‌اندازه حمل‌و‌نقل عمومی‌، دارای اهمیت نیست‌، اما وقتی به آمار مصرف سوخت خودروهای سنگین فرسوده‌، نگاهی بیندازیم‌، به ضرورت نوسازی این ناوگان بیشتر پی خواهیم برد. آن طور که کارشناسان عنوان می‌کنند‌، هر دستگاه کامیون فرسوده بیش از ۲/۵ برابر سطح مورد انتظار‌، مصرف سوخت دارد و با توجه به وجود حدود ۹۱ هزار کامیون فرسوده در کشور، سالانه شاهد چهار میلیارد لیتر اضافه مصرف سوخت هستیم. با توجه به این آمار‌، به نظر می‌رسد افزایش تیراژ تولید خودروهای سنگین‌، شامل کامیون‌، کامیونت و کشنده‌، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است‌، چرا که نوسازی این خودروها‌، در سایه تولید داخل امکانپذیر خواهد بود. البته همان طور که مسوولان اعلام کرده‌اند‌، در این مورد خودروهای وارداتی نیز سهیم هستند‌، اما به هر حال تولید داخل‌، نقش خاص خود را داراست. این موضوع در شرایطی است که آمار هفت ماهه‌، از تولید فقط هشت هزار و ۶۱ دستگاه انواع خودروهای تجاری حکایت می‌کند.

رشد تولید با تیراژی‌اندک

اما نگاهی نیز به جزئیات آمار تولید تجاری‌سازان نیمه دولتی کشور بیندازیم. اگرچه تجاری‌سازان کشور توانستند در هفت ماه امسال‌، به رشد تولیدی ۳/۳۲ درصدی در مقایسه مدت مشابه سال گذشته دست یابند‌، اما تیراژ آنها همچنان پایین بوده و در حد قابل‌قبولی نیست.آن طور که در آمار سایت سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران آمده‌، ایران خودرودیزل‌، زامیاد و سایپا دیزل‌، به عنوان سه تولیدکننده نیمه‌دولتی خودروهای تجاری‌، تنها ۴۰ هزار و ۸۰۲ دستگاه انواع محصول را به تولید رسانده‌اند. در این بین ایران خودرودیزل با تولیدی شش هزار و ۸۹ دستگاهی‌، هفت درصد افت داشته‌، اما سایپادیزل و زامیاد‌، به ترتیب ۱۵۷ و ۳۵ درصد رشد تولید را تجربه کرده‌اند.

تولید منفی اتوبوس و کامیون در ایران خودرودیزل

هر چند ایران خودرو دیزلی‌ها توانسته‌اند تولید کشنده و مینی بوس را در ۷ ماه امسال رشد بدهند‌، اما تیراژ کامیون و اتوبوس این شرکت با افت مواجه شده است. ایران خودرودیزل در بازه زمانی موردنظر سه هزار و ۲۹۸ دستگاه کامیون و کامیونت به تولید رسانده و این رقم‌،افت ۲۰ درصدی خودروهای مذکور را در پی داشته است. همچنین کاهش تولید ۲۶ درصدی نیز‌، حاصل عملکرد این شرکت در تولید اتوبوس به حساب می‌آید. برند تجاری‌ساز ایران خودرو‌، البته ۴۵ درصد در تولید کشنده و شش درصد نیز در تولید مینی بوس رشد کرده است.آمار تولید کشنده‌های ایران خودرودیزل پایین به نظر می‌رسد.

افزایش تیراژ سایپا دیزل

آن طور که در آمار سازمان گسترش آمده‌، سایپادیزل توانسته در هفت ماه امسال چهار هزار و ۹ دستگاه انواع کامیون‌، کامیونت و کشنده به تولید برساند و در نتیجه ۱۵۷ درصد رشد کند. این شرکت که دستی در تولید اتوبوس و مینی بوس ندارد‌، در هفت ماه امسال دو هزار و ۴۵۲ دستگاه کشنده را تولید کرده و این آمار‌، متضمن رشد ۱۶۹ درصدی این محصول شده است. کامیون‌های سایپادیزل نیز که آمار تولیدی یک هزار و ۲۱۴ دستگاهی داشته‌اند‌، ۱۳۲ درصد رشد را به خود می‌بینند.سایپادیزل همچنین نسبت به هفت ماه سال گذشته‌، ۲۱۸ دستگاه به آمار تولید کامیونت خود افزوده است. این شرکت زیرمجموعه تجاری ساز سایپا به شمار می‌رود.

یک زامیاد و یک نیسان!

از مجموع ۳۰ هزار و ۷۰۴ دستگاه خودرویی که زامیاد در هفت ماه امسال به تولید رسانده‌، ۳۰هزار و ۴۹ دستگاه آن‌، سهم وانت نیسان بوده است.

وانت‌نیسان مشتریانی بسیار خاص دارد‌، به نحوی که به گفته زامیادی‌ها‌، کوچک‌ترین تغییری در این خودرو (به خصوص در فضای داخلی و رنگ) کاهش فروش آن را در پی دارد. این خودرو در مقایسه با هفت ماه سال گذشته‌، ۳۵ درصد رشد تولید را تجربه کرده است. آن طور که در آمار آمده‌، زامیاد در بخش اتوبوس و کشنده‌، هیچ تولیدی نداشته و آمار تولید کامیون‌های این شرکت نیز ۲۹۹ دستگاه است. زامیاد همچنین در بخش کامیونت‌، آمار تولیدی تنها یک دستگاهی را به خود می‌بیند. این شرکت زیرمجموعه سایپا به شمار می‌رود.