موتورسیکلت ایرانی پشت دروازه‌های صادراتی

بخش نخست

مژگان میرزایی- قیمت پایین و در دسترس بودن قطعات موتورسیکلت و تردد آسان آن در خیابان‌های پرترافیک طی چند سال گذشته موجب شده که موتورسیکلت به عنوان وسیله‌ای سریع با استقبال بسیار مواجه شود. ورود قطعات بی‌کیفیت چینی و عدم نظارت کافی موسسه استاندارد بر روی موتورسیکلت‌های تولیدی طی سال‌های گذشته باعث شد که موتورهای تولیدی در این سال‌ها‌ موفق به دریافت استاندارد‌های جهانی نشوند.به همین خاطر برخی کشورها از ورود موتورسیکلت‌های ایرانی جلوگیری می‌کنند که این امر از دست دادن بازارهای صادراتی را در پی داشته است.موتورسیکلت ایران در چند سال گذشته بدون حمایت دولت رشد بسیاری داشته و توانسته به مرحله‌ای برسد که واردات این محصول از سایر کشورها به لحاظ بالا بودن قیمت مقرون به صرفه نباشد. موتورسیکلت‌سازی برخلاف خودروسازی از حمایت مسوولان در تمام دوران بی‌بهره بود و این امر موجب به وجود آمدن مشکلات بسیاری برای فعالان این صنعت شده است.با توجه به مسائل عنوان شده در سال‌های گذشته از حدود ۱۶۰واحد تولید کننده موتورسیکلت در کشور بیش از دوسوم آنها تعطیل و در حال حاضر تنها ۴۰واحد تولید کننده در این صنعت به حیات خود ادامه می‌دهند.حبیب‌ا... محمودان، عضو هیات‌مدیره سندیکای موتورسیکلت‌سازان در گفت‌وگو با خبرنگار ما به مباحثی در خصوص مشکلات موتورسیکلت‌سازی، نبود بازار‌های صادراتی و تعرفه‌های درنظر گرفته شده برای واردات قطعات موتورسیکلت پرداخت که متن آن در ذیل می‌آید:‌

وضعیت صنعت موتور سیکلت‌ را در مقایسه با صنعت خودروسازی تشریح کنید؟

صنعت خودروسازی کاملا تحت پوشش حمایت‌های دولتی شکل گرفت و تمام دولت‌ها پس از روی کارآمدن به حمایت از این صنعت پرداختند.

اما این صنعت با تمام این حمایت‌ها هنوز با صنعت خودروسازی جهانی فاصله دارد. اما صنعت موتور سیکلت‌ که از کالاهای تولیدی است تاکنون مورد غفلت مسوولان قرار گرفته و هیچ کدام از مسوولان که وعده کمک به این صنعت را داده بودند تاکنون به وعده‌های خود عمل نکرده‌اند.

در حال حاضر برای واردات CKD خودرو تعرفه‌های ترجیحی را لحاظ کرده‌اند. ولی برای صنعت موتورسیکلت‌ از این تعرفه‌ها استفاده نمی‌شود واین امر موجب شده تا تفاوتی برای شرکت‌هایی که قطعات بی‌کیفیت را وارد می‌کنند با شرکت‌هایی که واردکنده قطعات باکیفیت هستند، لحاظ نشود.

تعرفه واردات CKD و CBU موتورسیکلت در مقایسه با خودرو به چه صورتی است؟‌

در صنعت خودروسازی از تعرفه‌های ترجیحی برای واردات استفاده می‌شود اما این تعرفه شامل موتورسیکلت‌سازی نمی‌شود. از طریق سندیکا طرحی را به وزارت صنایع دادیم و از آنها خواستیم که تعرفه موتورسیکلت‌ را برای قطعاتی که به صورت CKD وارد می‌شود همانند صنعت خودروسازی محاسبه کنند که تاکنون در این خصوص هیچ اقدامی صورت نگرفته است.

در صنعت خودروسازی تعرفه قطعات CKD تعریف شد به همین منظور واردات قطعات از برخی شرکت‌ها ۵درصد اعلام شده است. اما برای صنعت موتورسیکلت‌ تعرفه واردات CBUد۹۰درصد و تعرفه واردات قطعه به صورت CKDد۳۵درصد در نظر گرفته شده است.

چند درصد از قطعات موتورسیکلت توسط قطعه‌سازان داخلی تامین می‌شود؟‌

حدود ۶۰درصد از قطعات موتور‌سیکلت توسط قطعه‌سازان داخلی تامین می‌شود اما قوای محرکه که تولید آن در داخل مقرون به‌صرفه نیست از کشور چین وارد می‌شود.

قطعات تولیدی در داخل کشور از نظر کیفی در چه سطحی قرار دارند و آیا قابل مقایسه با قطعات وارداتی هستند؟

قطعات تولیدی در داخل کشور از قطعات وارداتی با کیفیت‌تر هستند و کالاهای تولیدی در داخل کشور از لحاظ قیمت و کیفیت قابل رقابت با کالاهای چینی است.

چندی پیش راهنمایی و رانندگی اعلام کرد که باید تمام موتورسیکلت‌ها به صورت کامل بیمه شوند تا بتوانند کارت هوشمند سوخت دریافت کنند این مصوبه موجب به وجود آمدن چه مشکلی برای موتورسیکلت‌داران شد؟

تعرفه بیمه موتورسیکلت ۱۰برابر شد و راهنمایی و رانندگی نیز اعلام کرد که دارندگان موتورسیکلت باید وسیله خود را ۱۰۰درصد بیمه کرده تا بتوانند کارت هوشمند سوخت دریافت کنند و اعلام این مصوبه موجب شد که از ۷میلیون موتورسیکلت در حال تردد در داخل کشور تنها ۴۰۰۰هزار نفر موفق به دریافت کارت هوشمند شوند و مابقی به دلیل نداشتن بیمه کامل تاکنون نتوانسته‌اند از کارت خود را دریافت کنند.

در‌حال‌حاضر چه تعداد موتورسیکلت‌ساز در این صنعت در حال فعالیت هستند؟

صنعت موتورسیکلت‌ سال گذشته یک بحران را پشت سرگذاشت و از حدود ۱۶۰کارخانه تولید موتور بیش از دوسوم آن‌ها تعطیل شدند، به طوری که در‌حال‌حاضر تنها ۴۰‌کارخانه موتور سیکلت‌سازی در این صنعت مشغول به فعالیت هستند.

صنعت موتور سیکلت‌ توان تولید چه میزان موتور در سال را دارد؟

توان تولید موتور دو برابر توان تولید داخلی است. موتور سیکلت‌سازان در‌حال‌حاضر توان تولید بیش از یک میلیون دستگاه موتور در سال را دارا هستند اما به دلیل نبود بازارهای صادراتی تنها از نیمی از توان تولید خود برای حفظ بازار داخلی استفاده می‌کنند.

عمده بازارهای صادراتی ایران چه کشورهایی هستند و چه مشکلاتی در صادرات موتور سیکلت وجود دارد؟

صنعت موتورسیکلت ایران شدیدا نیازمند بازارهای صادراتی است و موتورسیکلت سازان در‌حال‌حاضر آمادگی حضور در این بازارها را دارا هستند اما متاسفانه کشور ما هنوز وارد فاز صادراتی نشده و صادراتی هم که در‌حال‌حاضر صورت می‌گیرد صادرات سازمان یافته و مطمئنی نیست.

طی سال گذشته صادرات پراکنده‌ای به افغانستان و عراق صورت گرفت که پس از بسته شدن مرز خسروی به دلیل مسائل سیاسی صادرات به کشور عراق نیز متوقف شد.

چندی پیش اعلام شد که صادرات به کشور ترکیه به دلیل نداشتن استاندارهای مورد تایید این کشور متوقف شده است تاکنون چه اقدامی برای برطرف کردن این مشکل صورت گرفته است؟

صادرات به کشور ترکیه به دلیل نداشتن برخی از استاندارهای این کشور در موتور سیکلت سازی متوقف شد و تا زمانی که موتورسیکلت‌های ساخت داخل مورد تایید این کشور قرار نگیرند مشکل صادرات به این کشور برطرف نخواهد شد.

کشور ترکیه برای استاندارد موتورسیکلت‌های خود از استاندارد یورو ۲ استفاده می‌کند این در حالی است که موتورسیکلت‌های ساخت ایران دارای استاندارد یورو ۱ هستند هر چند که این دو استاندارد تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند اما نداشتن استاندارد یورو ۲ در کشور سدی برای صادرات موتورسیکلت‌های داخلی شده است.