دنیای اقتصاد: «آنها می‌گویند چند ماه است حقوق نگرفته‌اند، برق شان قطع است و گاهی از پرواز منع می‌شوند و قوانینی هم که وضع می‌کنند به هر شکلی با مانع مواجه می‌شود.» قانون‌گذاران اپوزیسیون در ونزوئلا دولت سوسیالیست را به خرابکاری متهم کرده و می‌گویند سوسیالیست‌های حامی دولت پس از کسب اکثریت اپوزیسیون در کنگره گستاخ‌تر شده‌اند. به گزارش رویترز، دیوان عالی که حامی دولت است مانع از این شده که تمام لوایح کنگره به قانون تبدیل شود.

دیوان عالی ونزوئلا به نیرویی در برابر پارلمان تبدیل شده به‌گونه‌ای که عملا پارلمان را از توان انداخته است. طی روزهای اخیر دیوان عالی در اقدامی بی‌سابقه به رئیس‌جمهوری مادورو این اختیار را داد که بدون تصویب و تایید کنگره بودجه سال ۲۰۱۷ را تنظیم کند. از سوی دیگر، اعضای کنگره می‌گویند به‌دلیل کمبود منابع دولتی در کارشان هم دچار مشکل هستند، زیرا دولت تمام قد در برابر آنها ایستاده است. یکی از نمایندگان مخالف دولت می‌گوید: «هیچ پولی برای هیچ کاری نیست. این راهی برای نابودی دموکراسی است... آنها به‌دنبال عقیم کردن پارلمان هستند.» رویترز در مصاحبه با چند نفر از اعضای اپوزیسیون کنگره ونزوئلا دریافت که حقوق‌های آنها چند ماهی است پرداخت نشده و آن دسته از اعضای پارلمان که در خارج از کاراکاس زندگی می‌کنند می‌گویند هزینه سفر هم دریافت نکرده‌اند. برخی دیگر از نمایندگان هم می‌گویند نیروهای دولتی مانع از سوار شدن آنها به هواپیماها شده و اجازه نیافته‌اند تا به سوی کاراکاس بروند. نام آنها در «لیست سیاه» قرار گرفته است. برخی دیگر از نمایندگان هم که اندک توانایی مالی دارند از حوزه انتخابیه‌شان رنج سفر ۱۴ ساعته برای سفر به پایتخت را به جان می‌خرند. اکنون نزاع دولت- اپوزیسیون وارد فاز جدیدی شده است. این بار طرفین شمشیر را از رو بسته‌اند و تا زمین زدن رقیب از پا نمی‌نشینند.

هفته گذشته، جلسه پارلمان به دلیل لجستیک به حد نصاب نرسید. دولت مادورو عملا کمر به قتل مالی- سیاسی مخالفان بسته است. رویترز می‌نویسد او «اپوزیسیون تنبل» را مسوول تعویق و عدم تشکیل پارلمان می‌داند. مادورو روز جمعه در سخنانی پذیرفت که حقوق قانون‌گذاران و نمایندگان پارلمان را پرداخت نکرده است. او دلیل این کار را این گونه مطرح کرد: «کنگره، قانون را تحقیر می‌کند.» به گزارش رویترز، حقوق نمایندگان پارلمان ۴۰ هزار بولیوار معادل ۶۰ دلار در ماه است. این مساله باعث شده این سوال نزد بسیاری‌ها در آمریکای لاتین مطرح شود که آیا دوران چپگرایی در این قاره به پایان رسیده است یا می‌توان همچنان امیدی به آن داشت.

نفس‌های چپگرایی به شماره افتاده است

در آمریکای لاتین فضای جدیدی در حال حاکم شدن است. گویی دیگر در این قسمت از جهان دیگر بخت یار چپ‌ها نیست و دومینوی فروپاشی چپ‌ها آغاز شده است. اگر در ونزوئلا نیکولاس مادورو ناخواسته به جان چپگرایی افتاده است، اما در سایر نقاط این قاره هم وضعیت چپ‌ها تعریف چندانی ندارد. فرآیند صلح دولت کلمبیا با شورشیان فارک باعث شد رئیس‌جمهور محافظه‌کار این کشور پیروزی چشمگیری به‌دست بیاورد. برزیل هم با کنار زدن چپ‌ها از قدرت عملا به اقتدار چپگرایی در این کشور خاتمه داد. به گزارش نیویورک‌تایمز، موج جدیدی از در غلتیدن منطقه لاتین به راست در راه است. در کمتر از یک سال، رای‌دهندگان جنبش چپگرا در آرژانتین را کنار زدند و در پرو سرمایه‌دار و بانکدار سابق به ریاست‌جمهوری رسید. در عین حال قانون‌گذاران رهبر چپگرای برزیل را برکنار و رای به محاکمه او دادند.

ماتیاس اسپکتور، استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه برزیل می‌گوید: «به نظر می‌رسد محافظه‌کاران در آمریکای لاتین اکنون روی بورس هستند. بخت به آنها رو کرده است.» به نوشته نیویورک‌تایمز، دلایل بسیاری برای این نگرش مطرح شده است. کاهش شدید در قیمت کالاها باعث شد رشد اقتصادی در آمریکای لاتین کاهش یابد و ناگهان حمایت از دولت‌های چپگرا با افت شدید مواجه شود. گویی سیاست‌های پوپولیستی و مردم فریب رهبران چپ باعث جلب حمایت مردم شده بود و با خالی شدن حباب تزریق پول به جامعه، ناگهان آن حمایت هم فرو خفت. به گزارش نیویورک‌تایمز، نفوذ کلیساهای بزرگ اوانجلیکی در حال گسترش است و این کلیساها با سیاست‌های اجتماعی لیبرال به مخالفت پرداخته و نارضایتی از وضع موجود را گسترش داده‌اند. اکنون اختلاط راست گرایی، محافظه‌کاری و مسیحیت اوانجلیکی در حال کنار زدن چپ‌ها از این قاره است.

اما وضعیت از یک کشور به کشور دیگر ممکن است یا متفاوت باشد یا مشابه. برخی به‌دنبال استقبال از سیاست‌های بازار محور بر آمده‌اند و برخی دیگر قربانی فساد شده‌اند. روسای جمهور چپگرا و قدرتمندی که روزگاری عنان امور را در کشور خود در دست داشتند مانند لولا داسیلوا (برزیل) و کریستینا فرناندز دو کرچنر (آرژانتین) اکنون با اتهام فساد مواجهند. این باعث شده نگاه مردم به چپ‌ها تغییر کند و آنها دیگر نیروهای مورد اعتمادی در جامعه به حساب نیایند. نیویورک‌تایمز در عین حال به نقل از تحلیلگران اشاره می‌کند که این گرایش ضرورتا به معنای رد کامل و تمام‌عیار چپ‌ها نیست.

اگرچه در بسیاری از کشورها چپگرایی روندی افولی داشته و اعتماد مردم به آنها تا حد زیادی خدشه دار شده اما هستند چپ‌هایی که هنوز در قدرت حضور دارند و برنامه‌های پوپولیستی ضد فساد را به پیش می‌برند. مایکل تمر (رئیس‌جمهوری برزیل که جانشین دیلما روسف شده) و ماریسیو ماسری (رئیس‌جمهوری آرژانتین) در همین مسیر در حال حرکت هستند.

رئیس‌جمهور جدید پرو(پدرو پابلو کوزینسکی) نیز با چپ‌ها دست اتحاد داد تا رقیب خود «کی‌کو فوجی‌موری»، دختر آلبرتو فوجی‌موری رئیس‌جمهور سابق را شکست دهد. در کلمبیا هم توافق صلح با شورشیان موجب شد تمام رهبران لاتین- فارغ از ایدئولوژی و نگاه خود- به تحسین آن بپردازند. رهبران آمریکای لاتین توجه زیادی به تغییر خلقیات کشورهایشان معطوف داشته‌اند. در شیلی، پرزیدنت میشل باشلت با وعده کاهش نابرابری بار دیگر در ۲۰۱۳ به قدرت بازگشت. در برزیل نیمی از جمعیت ۲۰۶ میلیونی به راست در غلتیدند. حزب «جنبش چپگرای دموکراتیک برزیل» در انتخابات هفته گذشته شهرداری‌ها شکست خورد.

در این منطقه دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد. برخی کنار رفتن چپ‌ها را با برگزیت مقایسه می‌کنند و برخی دیگر به توافق صلح کلمبیا اشاره کرده و می‌گویند این کشور «از رئالیسم افسانه‌ای به رئالیسم تراژیک» در حال حرکت است. در بولیوی ایوو مورالس به دلیل مدیریت اقتصادی مورد تشویق IMF قرار گرفت. اکنون آمریکای لاتین در حال پوست اندازی است. چپ‌ها سیر پرفراز و نشیبی دارند. اگر آن دسته از چپ‌هایی که هنوز در قدرت حضور دارند تن به اصلاحات ندهند کورسوی چپگرایی که اکنون در این‌سو و آن سوی این قاره روشن است خاموش خواهد شد و چپ‌ها دیگر مجالی برای بازگشت نخواهند داشت.