رویای برباد رفته پرزیدنت؟

به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، این حرکت جسورانه دقیقا چیزی بوده که دونالد ترامپ برای مدت طولانی در برابر آن مقاومت کرده و حالا مشخص شده است که آمریکا در مسیر تقابل با روسیه باید قدم بردارد؛ درحالی‌که ترامپ به‌دنبال یک توافق با روسیه بود. سوای دخالت روسیه در انتخابات آمریکا، ضمیه کردن شبه‌جزیره کریمه و دخالت روسیه در سوریه و امثال این موارد، موجب شده است روسیه و آمریکا در مسیر رودررویی قرار بگیرند. حالا باید اذعان کرد که تضادها در داخل دولت ترامپ بیشتر از گذشته شده است. درحالی‌که به‌نظر می‌رسد دونالد ترامپ به‌دنبال راهی دیگر برای ارتباط با روسیه است، اما دولتش در مسیر دیگری حرکت می‌کند و آنها روسیه را یکی از بزرگ‌ترین منابع تهدید امنیتی و رفاهی آمریکا به‌شمار می‌آورند. در شرایطی که دونالد ترامپ خود را برای دیدار با پوتین در فنلاند آماده می‌کند، دیپلمات‌ها و مقامات سابق آمریکایی می‌گویند این تناقضات ممکن است به تلاش هر دو رئیس‌جمهوری که به‌دنبال از سرگیری ارتباط هستند آسیب وارد کند؛ زیرا در داخل دولت عده‌ای هستند که بر این باورند روسیه روند دموکراسی را در کشور مختل کرده و از سویی برای همسایگان خود قلدری می‌کند.

استیو تالبوت، کارشناس مسائل روسیه که در دوره بیل کلینتون در وزارت امور خارجه خدمت می‌کرده و زمانی نیز رئیس موسسه بروکینگز بوده است، در این رابطه می‌گوید: «رئیس‌جمهور شاخه اجرایی خود را لنگ کرده و شاخه اجرایی نیز رئیس‌جمهوری خود را.» او این درگیری‌ها را به یک رقابت سه نفره تشبیه کرده است که هریک در مسیر مخالف درحال حرکت هستند. این هفته در داخل آمریکا کلید عبور از روسیه زده شده است. ترامپ درحالی‌که سعی داشته تا تحقیقات رابرت مولر را به پایان برساند، این راد روزنستاین بود که پرونده روسیه را وارد مسیر جدیدی کرد. ترامپ که در بریتانیا به سر می‌برد داستان دخالت روسیه در انتخابات سال ۲۰۱۶ را از اساس جعلی دانست و بر این باور بوده که به قصد ضربه زدن به دولتش این مساله برجسته شده است. او گفت: فکر می‌کنم واقعا این اخبار به کشور ما و رابطه آمریکا با روسیه ضربه وارد می‌کند. هنوز ساعاتی از سخنان ترامپ نگذشته بود که دان کوتز، مدیر اطلاعات ملی آمریکا گفت: خساراتی که حملات سایبری روسیه به‌وجود آورد، دست کمی از خسارات حملات ۱۱ سپتامبر نداشته است. او همچنین پوتین را مسوول این امر دانسته و گفته است آمریکا باید از او حساب‌کشی کند.

در صف «بازهای ضدروسی»، کوتز با افراد دیگر تیم امنیت ملی دونالد ترامپ، جیمز متیس، وزیر دفاع و مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا دیدار داشته است. او با مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهوری آمریکا یعنی جان بولتون نیز گفت‌وگو کرده است. در این شرایط حتی خود جان بولتون به ترامپ سفارش کرده که فشارها را روی روسیه کاهش ندهد و گفته است در دیدار با پوتین در باب دخالت روسیه در انتخابات آمریکا صحبت کند. هر چند که خود پوتین هرگونه دخالت روسیه در انتخابات آمریکا را تکذیب کرده است.  بولتون دو هفته پیش گفته بود: «رئیس‌جمهوری آمریکا باید این کار (فشار بر روسیه) را ادامه دهد، به همین دلیل است که فکر می‌کنم دیدار با پوتین لازم است.»

کاخ سفید رویکردی سختگیرانه با هدایت جان بولتون نسبت به روسیه دارد، همان‌گونه که سلف او یعنی مک‌مستر نیز دارای چنین دیگاهی بود. او به‌طور مرتب در سخنرانی‌هایش نیز از خطرات روسیه سخن می‌گوید و این کشور را مضر برای نهادهای آمریکایی خطاب می‌کند. اسناد نشان می‌دهد که روسیه و چین کمتر به اقتصاد آزاد و منصفانه متعهد بوده و مدام نیز در پی رشد نیروهای نظامی خود هستند. همچنین این دو کشور شبکه‌های اجتماعی را کنترل می‌کنند و به گسترش نفوذ خود در سایر جوامع روی آورده‌اند. در این شرایط ایالات‌متحده دست خالی نیست و می‌تواند از سلاح‌های دیپلماتیک خود علیه روس‌ها استفاده کند. بنا بر مستندات داخلی آمریکا، واشنگتن ۲۱۳ نفر روس را مورد تحریم قرار داده است. این افراد عموما کسانی هستند که به پوتین نزدیک هستند. از سال ۲۰۱۷ نیز تحریم‌هایی جدید علیه روسیه اتخاذ شده است و این تحریم‌ها به‌دلیل احتمال دخالت روسیه در انتخابات آمریکا در نظر گرفته شده است. همچنین برخی تحریم‌های دیگر نیز به‌دلیل دخالت مسکو در امور اوکراین اتخاذ شده است.

روسیه و آمریکا چندی پیش نیز به رویکرد «این به آن در» روی آورده بودند. پس از اینکه آمریکا کنسولگری روسیه را در سان‌فرانسیسکو تعطیل کرد، روسیه نیز شماری از دیپلمات‌های آمریکایی را اخراج کرد. این در حالی است که در پی تعطیلی کنسولگری روسیه ۶۰ نفر از دیپلمات‌های روسی مجبور به ترک خاک ایالات‌متحده شدند. در عین حال این فشارها علیه روسیه از سوی کشورهای غربی زمانی افزایش یافت که مشخص شد روسیه در حمله به جاسوس دوجانبه روسی در لندن دست داشته است. از برخی جنبه‌ها تحریم‌های در نظر گرفته شده از سوی دولت ترامپ بیشتر از اوباما بوده است. در دسامبر سال ۲۰۱۷، کاخ سفید با فروش سلاح‌های مرگبار به ارتش اوکراین به منظور دفاع در برابر روسیه موافقت کرد؛ این درحالی است که باراک اوباما در برابر این تصمیم بسیار مقاومت کرده بود، چراکه اعتقاد داشت این تصمیم می‌تواند تنش‌ها بین روسیه و آمریکا را افزایش دهد.

ترامپ در برابر این امر که به بخش تندرو و مخالف روسیه اعتبار بدهد لحظه‌ای درنگ نداشته است. اما او از نظر زبانی خیلی بی‌مبالات بوده و کمتر پیش آمده است پوتین را مورد عتاب قرار دهد و همین امر موجب شده است تا وی نسبت به سلف خود یعنی باراک اوباما در برخورد با روسیه نامطلوب جلوه‌گر شود.  ترامپ پیش‌تر نیز از عملکرد دولت قبل انتقادات تند و تیزی داشته است. او همچنین در توییتی برخورد دولت خود با روسیه را نسبت به دوران اوباما مقایسه کرده و در توییتی نوشته است: اوباما در ماجرای کریمه شکست سختی خورد. اوباما حتی نتوانست یک پاسخ مناسب نسبت به دخالت روسیه در انتخابات بدهد. این روس‌ها در دوران اوباما هر کاری که خواستند انجام دادند. چرا اوباما در مقابل آنها دست به هیچ کاری نزد. برای اینکه او فکر می‌کرد که هیلاری کلاهبردار برنده انتخابات است. به همین دلیل است.