کرونا ترمز دیپلماسی بین‌المللی را کشیده است
به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای‌اقتصاد»، روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی تهدیدات شیوع ویروس کرونا در جهان را برای دیپلماسی بین‌المللی بررسی کرد و نوشت: ایالات‌متحده تاکنون حداقل دو نشست خود را که قرار بود امسال برگزار شود لغو کرده و دیدار هفت وزیر خارجه را به‌صورت آنلاین برگزار کرده است. در حالی که این بحران جهانی توازن قدرت را در عرصه بین‌الملل زیر سایه تهدید قرار می‌دهد، دیپلمات‌های ارشد ناتو نیز برنامه‌های دیدار خود را در این هفته به زمان دیگری موکول کرده‌اند، اتحادیه اروپا برنامه کاری خود را کاهش داده و یک اجلاس بزرگ جهانی در زمینه مقابله با تغییرات آب و هوایی نیز لغو شده است. به‌علاوه شمار زیادی از نشست‌های دیگر در چارچوب سازمان‌ملل نیز به‌طور کامل برگزار نمی‌شوند. اگر شیوع ویروس کووید-۱۹ تا تابستان کنترل نشود، می‌تواند میوه دیپلماتیک پس از جنگ جهانی دوم یعنی نشست مجمع عمومی سازمان‌ملل در نیویورک را به‌خطر بیندازد؛ سازمانی که امسال هفتاد و پنجمین سالگرد تاسیس آن خواهد بود. این در حالی است که رویدادهای ورزشی مهمی همچون المپیک تابستانی توکیو نیز به مدت یک سال به تعویق افتاده است.رئیس مجمع عمومی سازمان‌ملل به تازگی اعلام کرد که این هیات متشکل از ۱۹۳ کشور جهان در ماه‌های آتی پیرامون لزوم به تعویق افتادن این نشست که باید در ۲۲ سپتامبر برگزار شود، تصمیم‌گیری خواهد کرد. اکنون می‌توان گفت که ساختمان سازمان‌ملل در نیویورک، یگانه کانون دیپلماسی جهان است و برای اغلب کشورها بهترین مکان گفت‌وگو و مذاکره است. این ساختمان همه‌ساله شمار زیادی از دیدارهای رسمی و غیررسمی را میزبانی می‌کند، اما بخش قابل‌توجهی از کسب‌وکار دیپلماسی در زمان ناهار، صرف قهوه و نوشیدنی صورت می‌گیرد. حضور ویروس کووید-۱۹ که نیویورک را به مرکز اصلی شیوع کرونا بدل کرده است، ناگهان بر این شیوه دیپلماسی که از عمر آن دهه‌ها می‌گذرد سایه‌ای سنگین انداخته است. در حالی که جهان مشغول مبارزه با چیزی است که آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان‌ملل آن را «جنگی علیه یک ویروس» خوانده است، بسیاری از دیپلمات‌ها کنجکاو هستند تا بدانند که آیا پس از پایان این «جنگ» آن شیوه دیپلماسی نیز از سر گرفته خواهد شد یا خیر؟
دیپلماسی در سازمان‌ملل و مکان‌های دیگر اکنون به پشت تلفن‌ها، ایمیل‌ها و تماس‌های تصویری رسیده است که شامل نشست شورای‌امنیت سازمان نیز می‌شود. با نادر شدن دیدارهای حضوری بین دیپلمات‌ها و رهبران جهان، دیپلماسی از نوع کنفرانس تلفنی و تماس تصویری به یک قاعده جدید بدل شده و راه‌حلی ساده را برای آن دسته از رهبران و دیپلمات‌هایی فراهم کرده است که تمایلی به حضور در مذاکرات پرتنش و جنجالی ندارند.در نبود یا کاهش شدید گفتوگوهای حضوری، برخی نگران هستند که کشورهایی نظیر روسیه و چین ممکن است از این بحران سوءاستفاده کنند و بیش از پیش دست به تضعیف موسسات بین‌المللی که اکنون نیز به دلیل خصم ترامپ ضعیف شده‌اند، بزنند. برخی دیگر معتقدند که بحران کرونا ممکن است موجب تضعیف دیپلماسی شود. رونالد نیومن، یکی از سفرای سابق آمریکا و رئیس آکادمی دیپلماسی آمریکا می‌گوید: «این بحران اوضاع را بسیار سخت می‌کند. فکر نمی‌کنم این ویروس مانع از به‌ثمر رسیدن کارهایی شود که رهبران خواستار انجام آنها هستند، اما این همه‌گیری می‌تواند بیشتر یک بهانه باشد تا علت این روند. این بحران یک بهانه مناسب را برای افرادی فراهم می‌کند که نمی‌خواهند اقداماتی را که تمایلی به آنها ندارند، انجام دهند.» گفتوگوهای صلح بین گروهک‌‌های متخاصم، میان حوثی‌های یمن و«دولت» تحت حمایت عربستان و بسیاری از ابتکارهای دیپلماتیک برای پایان دادن به جنگ داخلی سوریه ممکن است تا مدت‌ها به دلیل این بحران متوقف شوند. در همین زمان، احتمالا گفت‌و‌گوها در مورد حقوق‌بشر، موضوعات دیگر مربوط به بهداشت جهانی، تغییرات آب‌و‌هوایی و تجارت به دست فراموشی سپرده می‌شوند. چندین رویداد سازمان‌ملل لغو یا به زمان دیگری موکول شده‌اند: یکی از همین رویدادها برای یادبود بیست و پنجمین سالروز تاسیس کنفرانس زنان سازمان‌ملل در پکن بود و قرار بود در آن یک نقشه راه ۱۵۰ صفحه‌ای را برای رسیدن به برابری جنسیتی در سطح جهان تصویب شود؛ رویداد دیگر مربوط به حفظ حقوق مردم بومی سرزمین‌ها و البته مهم‌ترین رویداد نیز قرار بود کنفرانس پنج‌ساله بررسی معاهده عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای باشد. مونا جول، سفیر نروژ در سازمان‌ملل در این‌باره به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «اینجا در سازمان‌ملل ما باید تمامی توجه خود را به ابزاری که در اختیار داریم معطوف کنیم. باید از آنها به نحو احسن در شرایط کنونی استفاده کرد. در این روند، باید بیاموزیم چه چیزی بیشتر از همه اهمیت دارد.»در ژنو، دیگر قطب دیپلماسی بین‌المللی نیز کرونا موجب لغو یا تعلیق چند نشست دیگر شده است. یک نشست شورای حقوق‌بشر در اواسط ماه مارس تا اطلاع ثانوی به تعلیق درآمد و دو جلسه دیگر نیز برای کنفرانس خلع تسلیحات لغو شدند. به‌علاوه هنوز مشخص نیست که آیا مجمع سالانه در ماه مه پیرامون سازمان بهداشت جهانی در ژنو برگزار خواهد شد یا خیر. اما در بروکسل نیز وضع به همین ترتیب است و وزرای خارجه ناتو، نخستین نشست از دو نشست سالانه خود را در سال ۲۰۲۰ از طریق کنفرانس تلفنی به جای جلسات دو جانبه معمول برگزار کردند. اتحادیه‌اروپا نیز شدت فعالیت خود را کاهش داده است و نشست‌ها اکنون از طریق تماس تصویری با حضور تعداد اندکی از مقامات برگزار می‌شود. دیوید ساسولی، رئیس پارلمان اتحادیه اروپا هفته گذشته تصریح کرد که اگرچه این اتحادیه از تعداد نشست‌های دیپلماتیک خود کاسته است، اما هرگز آن را متوقف نخواهد کرد؛ چراکه دیپلماسی را نمی‌توان در زمان یک بحران جهانی تعطیل کرد.برای اغلب افراد ویروس کرونا موجب بروز علائم خفیفی نظیر تب یا سرفه شده است که می‌توانند ظرف مدت دو هفته از بین بروند. برای برخی دیگر و به‌ویژه افراد مسن و مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای این بیماری می‌تواند منجر به وارد آمدن لطمات جدی مثل ذات‌الریه یا حتی مرگ شود.
