بیانیه دولت عربستان سعودی این گزارش را نادرست خواند و رد کرد. در این بیانیه آمده است: «ادعاهای مندرج در گزارش دیده‌بان حقوق بشر مبنی بر تیراندازی نیروهای مرزبانی سعودی به اتیوپیایی‌ها هنگام عبور از مرز عربستان و یمن، بی‌اساس است و مبتنی بر منابع موثق نیست.» این گزارش جزئیات جدیدی را درباره شرایط در امتداد یکی از خطرناک‌ترین مسیرهای قاچاق در جهان ارائه می‌دهد؛ منطقه‌ای منزوی و ویران‌شده از جنگ که به ندرت توسط روزنامه‌نگاران، امدادگران یا دیگر ناظران بین‌المللی مورد بازدید یا نظارت قرار می‌گیرد. این گزارش بر وضعیت اسفبار مهاجران از اتیوپی، یکی از فقیرترین کشورهای جهان، تمرکز دارد که به‌دنبال ورود به عربستان سعودی هستند. پادشاهی عربستان تلاش فزاینده‌ای دارد تا از ورود مهاجران غیرقانونی به این کشور ممانعت به‌عمل آورند.

فیصل عثمان، یک مهاجر از اتیوپی، به نیویورک‌تایمز گفت که در سپتامبر گذشته در تلاش بود با حدود ۲۰۰نفر دیگر از مرز عبور کند که یک خمپاره در نزدیکی گروه منفجر شد و ترکش آن زنان اطراف او را از هم جدا کرد. عثمان ۳۱ساله روز یکشنبه از صنعا، پایتخت یمن تلفنی گفت: «بیشتر آنها به پایان خط نرسیدند. آنها مانند گوجه فرنگی له شدند.» او گفت که فقر مردم را وادار به سفر کرده است. او گفت: «آنها فقط مردم فقیری هستند که به دنبال امرار معاش با پای برهنه هستند؛ اما با موشک مواجه می‌شوند.» سال‌هاست که موجی از مهاجران به‌دلیل فقر، خشکسالی و سرکوب سیاسی از اتیوپی گریخته‌اند و به سمت جیبوتی رفته‌اند؛ جایی که قاچاقچیان آنها را از خلیج عدن به یمن، فقیرترین کشور جهان عرب که در طی سال‌ها جنگ از هم پاشیده است، منتقل می‌کنند. در یمن، مهاجران به قلمرو نزدیک مرز عربستان که توسط حوثی‌ها کنترل می‌شود، برده می‌شوند. سال بعد، عربستان سعودی و برخی از متحدان عرب آن کمپین بمباران را برای بیرون راندن حوثی‌ها آغاز کردند، اما کارساز نشد و جنگ در بن‌بست فرو رفت و به یکی از بدترین بحران‌های بشردوستانه در جهان دامن زد.

دیده‌بان حقوق بشر گزارش خود را بر اساس ده‌ها مصاحبه با مهاجرانی که قصد سفر داشته، انجام داده است. تجزیه و تحلیل صدها عکس و فیلم گرفته‌شده توسط مهاجران و بررسی تصاویر ماهواره‌ای منطقه مرزی، بخش دیگری از تحقیقات دیده‌بان حقوق بشر بوده است. در این گزارش آمده است که گاردهای مرزی سعودی با تفنگ و مهمات انفجاری که گمان می‌رود خمپاره یا راکت بوده به سمت گروه‌هایی از مهاجران شلیک می‌کنند که اغلب باعث کشته شدن تعداد زیادی از مردم می‌شود. یک دختر ۱۴ساله که در این گزارش ذکر شده است، به یاد می‌آورد که در ماه فوریه هنگامی که گاردهای سعودی به سمت گروه او تیراندازی کردند، ۳۰نفر را در اطرافش کشته دیده است. این دختر به محققان گفت که زیر یک سنگ پنهان شده و به خواب رفته است؛ اما متوجه شد که افراد دیگری که فکر می‌کرد دور او خوابیده‌‌اند، در واقع مرده بودند. سایر مهاجرانی که در این گزارش به آنها اشاره شده است، می‌گویند که پس از توقف در نزدیکی مرز، توسط محافظان سعودی مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند.

در این گزارش آمده است که برخی از آنها مورد ضرب و شتم قرار گرفتند و برخی دیگر پس از اینکه نگهبانان از آنها پرسیدند که ترجیح می‌دهند به کجایشان شلیک شود، مورد اصابت گلوله قرار گرفتند. یک پسر ۱۷ساله به محققان گفت که نگهبانان پس از کشتن یک مهاجر دیگر که از انجام این کار خودداری کرده بود، او و یک مهاجر دیگر را مجبور به تجاوز به دو دختر در گروه خود کردند. این گزارش تخمین می‌زند که تعداد مهاجرانی که بین مارس۲۰۲۲ و ژوئن۲۰۲۳ کشته شده‌اند حداقل صدها نفر است؛ اما می‌گوید که تلفات واقعی ممکن است به هزاران نفر برسد. از زمان شروع جنگ یمن، این کشور شاهد نقض گسترده حقوق بشر و تلاش‌های اندک برای پاسخگویی عاملان بوده است. عربستان سعودی و متحدانش در تلاش برای شکست دادن حوثی‌ها، بمباران‌هایی را انجام داده‌اند که به مراسم عروسی، تشییع جنازه و اتوبوس مدرسه مملو از کودکان در یک سفر میدانی ختم شده است و در مجموع تعداد بی‌شماری از غیرنظامیان را کشته‌اند.

حوثی‌ها نیز بعضا مجبور به دفاع از خود می‌شوند و حملاتی را هم در خاک عربستان انجام داده‌اند. از زمانی که عربستان سعودی و ایران روابط دیپلماتیک خود را در سال جاری برقرار کردند و سعودی مذاکرات صلح با حوثی‌ها را آغاز کرد، سرعت درگیری‌ها کاهش یافته است. اما صحبت از پاسخگویی سعودی‌ها به جنایات جنگی در این گفت‌وگوها هنوز دیده نشده است. آخرین نهاد تحت حمایت سازمان ملل که برای نظارت بر نقض حقوق بشر در یمن تاسیس شد، در سال۲۰۲۱ پس از لابی کردن عربستان سعودی و امارات متحده عربی با اعضای شورای حقوق بشر سازمان ملل برای پایان دادن به ماموریت این نهاد، کار خود را متوقف کرد.

اگرچه گزارش روز دوشنبه حاکی از آن بود که نیروهای مرزی عربستان در هدف قرار دادن مهاجران سخت‌گیرتر شده‌اند، خشونت جدیدی نیست و تلاش‌های بین‌المللی قابل توجهی برای متوقف کردن آن صورت نگرفته است. عبدالعزیز یاسین، یکی از اعضای برجسته جامعه اتیوپیایی در صنعا گفت که گزارش‌های مربوط به حمله به مهاجران هرگز متوقف نشد. او در مصاحبه تلفنی به تایمز گفت: «هر روز سه، چهار یا پنج مهاجر کشته می‌شوند. گاهی اوقات، ۱۰، ۲۰ یا ۳۰نفر به یک‌باره کشته می‌شوند. آفریقایی‌های زیادی کشته می‌شوند.» با این حال، او گفت: «جامعه معتقد است که نمی‌تواند روی هیچ آژانس بین‌المللی برای کمک حساب کند.» او گفت: «ما به سازمان‌ها شکایت می‌کنیم که فایده‌ای نداشته است. چگونه کسی می‌تواند به ما کمک کند؟»

اخبار مرتبط