جانشینی پسر به جای پدر در کره شمالی

کیم جونگ ایل، درگذشت

احسان ابطحی

خبر فوت رهبر کره‌شمالی دیروز و ۴۸ ساعت پس از مرگ او اعلام شد

رسانه‌ دولتی کره شمالی دیروز اعلام کرد که کیم جونگ ایل، رهبر این کشور، در سن ۶۹ سالگی و بر اثر حمله قلبی درگذشت.

به گزارش بی.‌بی.‌سی، خبرگزاری مرکزی کره شمالی- KCNA - در پی انتشار این خبر اضافه کرد که میلیون‌ها نفر از مردم این کشور «غرق در اندوهی وصف‌ناپذیر» شده‌اند.

KCNA همچنین ادامه داد که کیم جونگ اون، پسر کیم جونگ ایل، «جانشینی بزرگ» برای پدرش به شمار می‌رود و همه کره‌شمالی باید پشت او متحد باشند.

در واکنش به خبر درگذشت رهبر کره‌شمالی، همسایگان این کشور به دلیل هراس از ایجاد بی‌ثباتی در این کشور فقیر و منزوی و البته مسلح به بمب‌اتم، به حالت آماده‌باش در‌آمدند و در وضعیت هشدار قرار گرفتند. کره‌جنوبی اعلام کرد که نیروهای مسلح این کشور به حالت آماده‌باش قرار گرفتند و این کشور در وضعیت بحران قرار گرفت. دولت ژاپن هم تشکیل جلسه داد و یک نشست ویژه امنیتی برقرار کرد. چین، نزدیک‌ترین متحد کره‌شمالی و بزرگترین شریک تجاری این کشور هم نسبت به انتشار خبر درگذشت کیم جونگ ایل ابراز شگفتی کرد و وعده داد که «مشارکتی فعال برای برقراری صلح و ثبات در شبه‌جزیره کره و منطقه انجام دهد.»

در تحولی دیگر بازار‌های سهام کشورهای آسیایی با افت مواجه شد. خبر درگذشت کیم جونگ ایل در بیانیه‌ای که از تلویزیون ملی این کشور قرائت شد، به اطلاع مردم رسید.

خانمی که این بیانیه را می‌خواند لباس سیاه بر تن کرده‌بود و تلاش می‌کرد تا گریه خود را کنترل کند. او گفت که کیم جونگ ایل به دلیل فعالیت بیش از اندازه فیزیکی و ذهنی جان خود را از دست داده‌است.

اما خبرگزاری رسمی کره‌شمالی ساعاتی بعد اعلام کرد که رهبر این کشور به دلیل نارسایی در ماهیچه‌های قلبش و در ساعت ۸:۳۰ دقیقه بامداد شنبه به وقت محلی، ۳ بامداد شنبه به وقت تهران، جان خود را از دست داده‌است. KCNA همچنین اضافه کرد که کیم جونگ ایل در زمان مرگ در قطار بوده‌است.

خبرگزاری دولتی کره‌شمالی در خبری دیگر اعلام کرد که مراسم خاکسپاری رهبر پیشین این کشور روز ۲۸ دسامبر برگزار خواهد شد و ریاست کمیته خاکسپاری را کیم جونگ اون، رهبر جدید کره‌شمالی، بر‌عهده خواهد داشت. این خبرگزاری همچنین گفت از ۱۷ تا ۲۹ دسامبر در کره‌شمالی عزای عمومی برقرار خواهد بود.

تصاویر منتشر شده از درون کره‌شمالی- کشوری که بسیار اسرار‌آمیز است- نشان می‌دهند که مردم در خیابان‌ها در حال گریه کردن هستند. خبرگزاری فرانسه هم گزارش داد که تلویزیون دولتی کره‌شمالی اعضای حزب حاکم این کشور در یکی از شهرستان‌ها را نشان داده‌است که به روی میز می‌کوبند و با صدای بلند گریه می‌کنند. کانگ تائه‌-‌هو، یکی از اعضای حزب حاکم کره‌شمالی درباره مرگ کیم جونگ ایل گفت: «من نمی‌توانم باور کنم. چگونه او می‌تواند اینگونه رفته‌باشد؟ ما چه‌کار باید بکنیم؟»

هونگ سون‌اوکی، یکی دیگر از اعضای حزب حاکم هم در این‌باره گفت:«او تلاش بسیاری کرد تا زندگی ما را بهتر کند اما اینگونه از میان ما رفت.» خبرگزاری مرکزی کره شمالی همچنین اعلام کرد که «مردم با درد و نومیدی بسیار از مرگ کیم جونگ ایل شوکه شده‌اند.» این خبرگزاری اضافه کرد: «همه اعضای حزب، مردان نظامی و توده مردم باید وفادارانه از رهبری «رفیق کیم جونگ ایل» پیروی کنند و جبهه متحد حزب، ارتش و توده را تقویت و از آن محافظت کنند.» خبر درگذشت رهبر کره‌شمالی در حالی منتشر می‌شود که اطلاعات اندکی درباره جانشین او یعنی کیم جونگ اون در دست است. اطلاعاتی که از اون وجود دارد این است که او دانش‌آموخته سوئیس است و اواخر دهه سوم زندگی خود را می‌گذراند. باور عمومی بر این است که کیم جونگ اون، پسر سوم کیم جونگ ایل است و مادر او کو یونگ هوی، همسر درگذشته مورد علاقه رهبر سابق کره‌شمالی است. احتمال جانشینی کیم جونگ اون به جای پدرش یک سال پیش مطرح شد، اما بسیاری انتظار داشتند روند جانشینی او در سال ۲۰۱۲ و زمانی آغاز شود که وضعیت سیاسی اون مستحکم‌تر شود.

دیروز و همزمان با انتشار خبر درگذشت کیم جونگ ایل، کره‌جنوبی که به طور رسمی در وضعیت جنگی با کره‌شمالی قرار دارد، از مردم خواست تا به فعالیت عادی خود بپردازند، با این حال ارتش کره‌جنوبی در وضعیت آماده‌باش قرار گرفت.

جنگ میان دو کره بین سال‌های ۱۹۵۰ تا ۱۹۵۳ ادامه داشت اما بدون دستیابی به صلح و تنها با امضای یک آتش‌بس به پایان رسید و دو کشور هنوز از نظر حقوقی در شرایط جنگی به سر می‌برند.

همزمان لی میونگ‌باک، رییس‌جمهوری کره‌جنوبی به طور تلفنی با باراک اوباما، رییس‌جمهوری ایالات‌متحده، گفت‌و‌گو کرد و به گفته سخنگوی رییس‌جمهوری کره‌جنوبی، «دو طرف توافق کردند تا از نزدیک با یکدیگر همکاری کنند و وضعیت را با هم مورد بررسی قرار دهند.»

واشنگتن هم واکنشی آرام به این خبر نشان داد و اعلام کرد «از نزدیک نظاره‌گر اوضاع» خواهد بود. کاخ سفید در بیانیه‌ای اعلام کرد که ایالات‌متحده به «ثبات شبه‌جزیره کره‌ متعهد باقی خواهند ماند.» چین هم اعلام کرد که از خبر درگذشت رهبر کره‌شمالی متاثر شده‌است. ما ژائو، سخنگوی وزارت خارجه چین در بیانیه‌ای اعلام کرد:«ما اندوه خود را نسبت به این موضوع اعلام می‌داریم و با مردم کره‌شمالی ابراز همدردی می‌کنیم.»

تحلیلگران سیاسی بر این باورند که روند جانشینی پسر به جای پدر هنوز ناکامل است و مرگ کیم جونگ ایل می‌تواند «دورانی بسیار بی‌ثبات» را برای کره‌شمالی رقم بزند.

ویلیام هگ، وزیر خارجه بریتانیا هم اعلام کرد که درگذشت رهبر کره‌شمالی نقطه عطفی برای مشارکت نزدیک این کشور با جامعه جهانی باشد. کیم جونگ ایل، رهبری کره‌شمالی را از پدرش کیم ایل سونگ به ارث برده‌بود.

اندک زمانی پس از به قدرت رسیدن ایل در سال ۱۹۹۴ و اعمال اصلاحات اقتصادی از سوی او، فقر و قحطی شدید در کره‌شمالی فراگیر شد و حدود ۲ میلیون نفر را تحت تاثیر قرار داد.

رژیم کره‌شمالی همچنین متهم به نقض شدید حقوق بشر است و به دلیل پیگیری برنامه ساخت و تولید سلاح هسته‌ای در انزوای کامل بین‌المللی قرار دارد. پیش از این گفته می‌شد که ایل در اوت سال ۲۰۰۸ میلادی دچار سکته قلبی شده‌ بود.