آیا تونی ‌بلر به بانک‌جهانی می‌رود؟

گروه بین‌الملل- به مجرد کناره‌گیری اجباری پل ولفوویتز از ریاست بانک جهانی گمانه‌زنی‌ها در خصوص جانشین او آغاز شد.

در ابتدا تنها یک نام به گوش می‌رسید و آن رابرت زولیک، نماینده سابق تجاری ایالات متحده بود. زولیک یک فعال اقتصادی برجسته و یک اقتصاددان علاقه‌مند به گسترش بازارهای جهانی است.

اما رفته‌رفته یک نام دیگر نیز در این میان به گوش رسید.

نامی که اگرچه ناآشنا نبود اما مطرح شدن او برای ریاست بانک جهانی تعجب‌ بسیاری از تحلیلگران را برانگیخته است.

این نام آشنا کسی نیست به جز تونی بلر، نخست‌وزیر فعلی انگلستان که تا یک ماه دیگر از مقام خود کناره‌گیری خواهد کرد.

انتخاب رییس بانک جهانی براساس یک سنت دیرینه به وسیله مقامات آمریکایی و با نظر مستقیم آنها انجام می‌شود.

پس از فشار دولت‌‌های اروپایی برای استعفای پل ولفوویتز این ذهنیت به وجود آمد که این کشورها در انتخاب رییس جدید بانک جهانی نیز اعمال نفوذ کرده و به نوعی در صددند سلطه تاریخی ایالات متحده بر بانک جهانی را بشکنند.

اما نشست وزرای دارایی گروه هشت خیال آمریکایی‌ها را برای انتخاب رییس بعدی بانک جهانی راحت کرد و آنها دست این کشور را برای این کار بازگذاشتند.

اکنون تونی بلر یکی از گمانه‌زنی‌های رسانه‌ها برای این منظور است، هر چند تاکنون هیچ اظهارنظر رسمی در این خصوص صورت نگرفته است.

همزمانی خروج تونی بلر از خانه شماره ۱۰ داونینگ استریت با خروج پل ولفوویتز از دفتر بانک جهانی یکی از مهم‌ترین مسائلی است که به این شایعه دامن می‌زند. از سوی دیگر رابطه دوستانه و نزدیک جورج‌بوش، رییس جمهور آمریکا با تونی‌بلر مزید بر علت شده است. هفته گذشته تونی‌بلر سفری را به واشنگتن داشت که طی آن برای آخرین بار در کسوت نخست‌وزیر بریتانیا با جورج‌بوش دیدار کرد. برخی عقیده دارند یکی از محورهای گفت‌وگوی غیرعلنی بوش و بلر، صحبت در مورد آینده بانک جهانی و گزینه‌های احتمالی ریاست آن بوده است. برخی رسانه‌های آمریکایی نوشتند که بوش در این دیدار پیشنهاد ریاست بانک جهانی را به تونی‌بلر ارائه کرده است.

از سوی دیگر تونی بلر در طول دوران ۱۳ساله ریاستش بر حزب کارگر و ۱۰سال نخست‌وزیری انگلستان نشان داده است که توانایی فراوانی در اصلاحات اقتصادی دارد. بلر حزب کارگر را از یک حزب چپگرای کامل به یک حزب معتدل تبدیل کرد و بانک مرکزی انگلستان در دوران او استقلال خود را پیدا کرد. همچنین بلر در دوران صدارتش در لندن، توجه فوق‌العاده‌ای را به گسترش و توسعه زیرساخت‌های آموزشی و بهداشتی نشان داد. این مساله از مسائل مورد حمایت و استقبال بانک جهانی است.

با همه این گمانه‌زنی‌ها هنوز تونی بلر در برابر این شایعات موضع‌گیری نکرده است و سخنگوی او در مورد اینکه بلر و بوش در مورد ریاست بانک جهانی صحبت کرده‌اند یا نه چیزی نگفت.

در همین حال دامنه اظهارنظر در مورد نامزدی تونی بلر برای ریاست بانک جهانی هر روز گسترده‌تر می‌شود. ژوزف استیگلیتز، اقتصاددان برنده نوبل و کارمند سابق بانک جهانی در مورد بلر گفت: تونی بلر نخست‌وزیر انگلستان می‌تواند یک گزینه قابل بررسی برای ریاست بانک جهانی باشد. تونی بلر از نظر سیاسی همه شرایط لازم را برای بر عهده گرفتن این پست دارد اما اگر بخواهیم در مورد گزینه اصلی صحبت کنیم احتمالا او کسی است که در توسعه تجربه کافی را داشته باشد.

شاید تا پیش از پل ولفوویتز انتخاب یک چهره غیراقتصادی برای ریاست بانک جهانی بعید به نظر می‌رسید اما اکنون راه برای انتخاب غیراقتصادی‌ها نیز باز شده است و اگر روزی تونی بلر را در قامت رییس بانک جهانی دیدید تعجب نکنید.