دنیای اقتصاد: جبهه النصره مواضع خود را در شمال غرب سوریه تحکیم بخشید. این گروه با پیشروی در استان عدلیب، توانسته زمینه را برای ایجاد یک «امارت» اسلامی ایجاد کند؛ نهادی که رقیب «خلافت اسلامی» است و تابستان گذشته از سوی داعش در شمال شرق سوریه اعلام شد. این پیشروی‌ها نشان می‌دهد استراتژی نظامی آمریکا در سوریه شکست خورده است. در همین حال سخنگوی حرکت الحزم به‌عنوان بزرگ‌ترین گروه دریافت‌کننده کمک‌های آمریکا می‌گوید: «اگر پیشروی النصره ادامه یابد طی ۳ تا ۶ ماه آینده از اپوزیسیون سکولار سوری اثری نمی‌ماند.»

استراتژی آمریکا در سوریه با فتح عدلیب توسط النصره شکست خورد

گروه جهان-یکی از شاخه‌های اصلی القاعده در سوریه در حال بسط کنترل خود در قسمت‌هایی از این کشور است که تا پیش از این در دست اپوزیسیون معارض سوری بود. این مساله باعث به خطر افکندن طرح‌های آمریکا برای شکل دادن به یک نیروی جدید شورشی برای مبارزه با افراطیون خواهد شد.

با عقب‌نشینی دو گروه از بزرگ‌ترین جنبش‌های شورشی مورد حمایت آمریکا از استان عدلیب طی ماه گذشته، جبهه النصره توانسته مواضع خود را به‌عنوان جدی‌ترین نیروی نظامی در شمال غرب سوریه تحکیم بخشد. این گروه با در دست داشتن شهرها و روستاهایی در این استان توانسته زمینه را برای ایجاد یک «امارت» اسلامی ایجاد کند؛ نهادی که رقیب «خلافت اسلامی» است و تابستان گذشته از سوی داعش در شمال شرق سوریه و غرب عراق اعلام شد.

تمرکز نیروهای آمریکایی بر مبارزه با گروه داعش ظاهرا توجهات را از جبهه النصره منحرف کرده و این گروه فرصت را مغتنم شمرده و توانسته از دست حملات نیروهای ائتلاف «قِسِر» در برود و این در حالی است که النصره توانسته در این مدت مخالفان به القاعده را از سرزمین‌های خود براند و تنها وفاداران به این گروه حق زیستن در سرزمین‌های متصرفی را دارند. «لیز اسلای»، رئیس دفتر واشنگتن پست در بیروت، می‌نویسد: «اگر درگیری‌ها در سوریه به همین منوال ادامه داشته باشد این کشور به زودی میان شورشیان از یک طرف و وفاداران به اسد از سوی دیگر تقسیم خواهد شد. این باعث می‌شود که از یک‌سو معارضان سوری نه جایگاه و نه سرزمینی داشته باشند و از سوی دیگر باعث می‌شود ایالات متحده یکی از متحدان استراتژیک خود را از دست بدهد.» وی می‌نویسد برخی تحلیلگران و ناظران مستقل امور منطقه می‌گویند پیشروی‌های النصره نشان می‌دهد استراتژی نظامی آمریکا شکست خورده است. این استراتژی اگرچه در برخی مناطق موجب توقف پیشروی‌های داعش شده اما دست گروهی دیگر به نام جبهه النصره را در مناطق دیگر باز گذاشته و این گروه آزادانه می‌تواند ترکتازی کند. با این حال، طرح‌های پنتاگون برای آموزش و تجهیز ۵هزار نیروی شورشی در شمال سوریه برای مبارزه با داعش همچنان در مرحله تصمیم‌گیری است. منطقه‌ای در جنوب ترکیه- آنکارا- به‌عنوان پایگاهی برای آموزش ۲ هزار نفر از این ۵ هزار شورشی در نظر گرفته شده است. نمایندگان اپوزیسیون سوریه می‌گویند برای اپوزیسیون تاریخ اول فوریه برای آغاز اولین دور از آموزش‌ها تعیین شده است. مقام‌های آمریکایی قرار است در این زمینه با تعدادی از رهبران اپوزیسیون سوری دیدار کرده و این مساله را به بحث بگذارند. همچنین آنها قرار است با ترکیه این مساله را به بحث بگذارند که چه گروه‌هایی انتخاب شوند اما هنوز پرسش‌ها نهایی نشده تا در جلسه آتی پرسیده شود. ژنرال جان کربی، سخنگوی پنتاگون، روز پنج‌شنبه در همین باره اعلام کرد که مقام‌ها به دنبال تامین بودجه برای عملیاتی کردن این برنامه هستند. این پول اندکی بعد با تصویب «لایحه مجوز دفاعی» در کنگره تامین شد. «یزید سایق»، رئیس مرکز خاورمیانه کارنگی در بیروت، می‌گوید: «...واقعیت این است که کنترل النصره آنقدر مشکل است که چنین سیاستی دیگر کفایت نمی‌کند.» برنامه مخفی «سیا» برای کمک به این اپوزیسیون باعث شده دولت اسد نتواند اپوزیسیون معارض سوری را از حلب- مهم‌ترین پایگاه آنها- که در شرق عدلیب وجود دارد بیرون کند. این برنامه مخفی سیا تا حدودی توانسته پیشروی‌های دولت اسد را سد کند. برخی رهبران شورشی می‌گویند به آنها وعده منابع و پول بیشتر داده شده اما برخی دیگر می‌گویند با پیشروی‌هایی که النصره به دست آورده تخصیص این منابع به شورشیان سوری در حالت تعلیق قرار گرفته است. این مجموعه حوادث دست به دست هم داده و برخی کارشناسان را به این باور رسانده که استراتژی نظامی آمریکا کارآیی چندانی نداشته است. اگر این استراتژی در عراق توانسته تا حدودی قرین موفقیت شود اما در سوریه استراتژی آمریکا زمینگیر شده و به جای مبارزه شورشیان به استراتژی یک بام و دو هوا بسنده کرده است. «خالد صالح»، سخنگوی حرکت الحزم به‌عنوان بزرگ‌ترین گروه دریافت‌کننده کمک‌های آمریکا که ماه گذشته از مقر این گروه در عدلیب از سوی جبهه النصره اخراج شد، می‌گوید: «اگر کمک‌ها به همین شکلی که هست ادامه یابد طی ۳ تا ۶ ماه آینده دیگر اثری از اپوزیسیون سوری نخواهد بود.» «ابو عبدالسلام»، یکی از رهبران حرکت الحزم، می‌گوید این گروه همچنان در حلب در کنار دیگر گروه‌ها مانند «جیش المجاهدین» می‌جنگد و سلاح‌های آمریکایی همچون موشک‌های ضدتانک TOW هم دریافت کرده اما او می‌افزاید: «این کمک‌ها کافی نیست. ما در مرز میان زنده ماندن و مردن هستیم و مصونیت ما کاهش یافته. اگر بیماری به ما روی آورد نمی‌توانیم دوام آوریم.» ابو عبدالسلام و سایر فرماندهان و رهبران در منطقه استراتژیک عدلیب- که هم مرز با ترکیه است- می‌پذیرند که اپوزیسیون سوری که خود را «میانه‌رو» می‌نامد تقریبا در این منطقه ناپدید شده است. «ابو محمد»، یکی از فرماندهان «انصار الشام» می‌گوید بسیاری با بی‌طرف ماندن یا تشکیل ائتلاف، «سلطه» النصره در منطقه را پذیرفته‌اند. این گروه در ستیز میان النصره و سایر گروه‌های شورشی بی‌طرفی را برگزیده است. او می‌گوید: «اوضاع در عدلیب بسیار متفاوت است. بسیاری از گروه‌های باقیمانده ارتش آزاد سوریه یا ترسیده‌اند یا فرار را بر قرار ترجیح داده‌اند. آنهایی هم که مانده‌اند به شدت بیرون رانده شده‌اند.» «لیز اسلای» می‌نویسد: «النصره در میان شورشیان سوری‌ به‌عنوان یک نیروی کارآمد در مبارزه با اسد جلوه کرده است. این گروه همچنین خود را گروهی با دیسیپلین جا انداخته که در قیاس با واحدهای جنایتکار ارتش آزاد سوریه حضوری منظم‌تر در اجتماعات محلی دارد.» این گروه از پیاده کردن اصول سفت و سخت و برداشت‌های افراطی از شریعت احتراز جسته و می‌کوشد «امارت» خود را در برابر «خلافت» داعش علم کند. اسلای می‌افزاید: «این برداشت وجود دارد که حملات هوایی آمریکا به اسد کمک کرده تا همچنان در قدرت باشد. این مساله باعث شده هم وفاداری برخی‌ها به النصره افزایش یابد و هم اینکه این وفاداری به هزینه گروه‌های مورد حمایت غرب به دست آمده است.»

«آرون لوند»- که مسوول پایگاه «SYRIA IN CRISIS BLOG» در کارنگی است- می‌گوید: «در اوایل حمله آمریکا به سوریه، مواضع النصره هم مورد حمله قرار گرفت و این نشان می‌داد که این گروه در فهرست اهداف آمریکایی‌ها است. النصره‌ای‌ها احمق نیستند. آنها می‌دانند داعش هدف اول است و سپس آنها در فهرست قرار دارند.»