گروه جهان: از جلسه عمومی حزب عدالت و توسعه در ترکیه ممکن است امروز خبری متفاوت و البته‌ شوک‌آور بشنوید. در حالی که امروز نگاه سایر احزاب ترکیه به انتخابات عمومی حزب عدالت و توسعه دوخته شده است، از این حزب زمزمه‌هایی تازه مبنی بر پیدا کردن یک رهبر جدید به گوش می‌رسد. رهبری که بتواند احمد داووداغلو، نخست‌وزیر فعلی ترکیه را پس بزند و سکان هدایت کشتی حزب عدالت و توسعه را برای انتخابات اول نوامبر به دست گیرد.

براساس گفت و شنودهای پنهانی شایعه شده است اردوغان به‌دنبال تثبیت موقعیت دست راست خود در این حزب است تا وی بتواند جایگزین داووداغلو شود. این فرد کسی نیست جز «بینالی ییلدریم» که از او به‌عنوان چشم و گوش اردوغان در حزب عدالت و توسعه یاد می‌شود.

بینالی ییلدریم، پیش از این در دولت اردوغان، متصدی وزارتخانه حمل‌ونقل بوده و ممکن است وی با سمت رهبری حزب عدالت و توسعه به این حزب بازگردد.


از درون حزب هم خبر می‌رسد که از مدتی پیش اعضای طرفدار وی که به «تیم بینالی» شهرت دارند، فعالیت‌های خود را آغاز کرده‌اند تا موقعیت وی را در درون این حزب بالا ببرند. آنها در محافل خصوصی در رایزنی با همقطاران خود مدام گوشزد می‌کنند وی قابلیت بالایی برای رهبری حزب عدالت و توسعه دارد. پیشتر داووداغلو در یک جلسه اضطراری در اوت سال ۲۰۱۴ به‌عنوان رهبر این حزب برگزیده شد. وی در میدانی خالی از رقابت و تنها به این دلیل که می‌توانسته خواسته‌های رئیس‌جمهوری فعلی ترکیه را پیاده کند، به این سمت انتخاب شد. زیرا در همین ماه اردوغان به این دلیل که در انتخابات ریاست‌جمهوری به‌عنوان رئیس‌جمهوری این کشور برگزیده شده بود، از لحاظ قانونی دیگر توان رهبری حزب عدالت و توسعه را نداشت و از این رو در یک جلسه اضطراری داووداغلو جانشین وی شد. در این میان گفته می‌شود این حزب در انتخابات ماه اوت دچار دو دستگی شده بود و برخی از نیروهای حزب عدالت و توسعه به «بینالی» نظر مثبت داشتند. اما به این دلیل که اردوغان دست به روی داووداغلو گذاشته بود تا وی فرمان هدایت حزب را تا انتخابات هفتم ژوئن به دست گیرد، این حزب نیز بنا به مصلحت به رهبری داووداغلو رضایت داده بود. البته ییلدریم در تمامی این مدت یکی از منتقدان داوودداغلو بوده و در رسانه‌ها و همچنین محافل خصوصی از عملکرد نخست‌وزیر ترکیه انتقاد کرده است. برخی از منابع می‌گویند ییلدریم از اینکه فضای رقابت از بین رفته، شاکی است اما از انتخابات فردا ناامید نیست. یکی از منابع داخلی حزب عدالت و توسعه به روزنامه حریت می‌گوید: در روز انتخابات نمی‌توان رقابت داشت، این رقابت باید پیش از انتخابات عمومی به وجود می‌آمده است.


چشمان اردوغان

دو دستگی در درون حزب عدالت و توسعه موجب شده است تا اعضای این حزب گوشه چشمی به عنایت اردوغان داشته باشند شاید وی بتواند این مشکل را از سر راه حزب بردارد. روزنامه حریت‌ در این‌باره می‌نویسد: همه چشم‌ها به اردوغان دوخته شده است. او روز پنج‌شنبه به‌طور جداگانه هم با داووداغلو و هم با ییلدریم دیدار داشته است. البته دیدارهایی جداگانه که هیچ‌کس از محتوای این گفت‌وگوها با خبر نیست.


منابع خبری می‌گویند: شاید این «عدم قطعیت» پس از برگزاری این جلسات از بین رفته باشد. برخی بر این باورند فشارهایی که ییلدریم به داووداغلود وارد می‌کند یک بازی سیاسی از پیش طراحی شده و هماهنگ با اردوغان است تا وی در دولت احتمالی اعضای نزدیک به خود را در دولت به کار گیرد. زیرا در محافل سیاسی شایعه شده است که داووداغلو هر چقدر به جلسه عمومی ۱۲ سپتامبر (امروز) نزدیک می‌شده، سعی می‌کرده است اعضای نزدیک به اردوغان را از فهرست خود حذف کند و یاران باوفاتری برای خود در درون حزب دست و پا کند. این در حالی است که برخی از اعضای حزب به دلیل محدودیت‌های جاری داخل حزب، دیگر توان نامزد شدن در هیات رئیسه این حزب را ندارند. براساس آیین‌نامه داخلی این حزب، هر نفر فقط برای سه دوره متوالی می‌تواند خود را نامزد هیات‌رئیسه حزب عدالت و توسعه کند.


تیم مورد دلخواه اردوغان

باوجود اینکه در قانون اساسی ترکیه اذعان شده است، رئیس‌جمهوری این کشور باید از حزب خود کناره‌گیری کند و در امور اجرایی دخالت نکند، اما اردوغان در این مدت نشان داده است چندان به این قانون پایبند نیست. در میان نام‌هایی که اردوغان خواسته است جزو اعضای اصلی تصمیم‌گیر حزب باشند، نام‌هایی همچون «بکیر بزداغ»، «عمر چلیک» و «مجاهد ارسلان» سه تن از وزرای سابق وی دیده می‌شود.


براساس قوانین داخلی این حزب چنانچه کسی بخواهد نامزدی خود را برای انتخابات درون گروهی حزب مسلم کند باید دست‌کم حمایت ۲۰ نماینده از ۱۴۰۰ نماینده حزب را به دست آورد.


برقراری حکومت نظامی در ترکیه

در حالی که رایزنی‌های حزب عدالت و توسعه برای تغییرات گسترده در درون این حزب ادامه دارد، اوضاع در جنوب شرق ترکیه به شدت وخیم شده است. از این مناطق خبر می‌رسد که در بیشتر شهرهای کردنشین حکومت نظامی برقرار شده است.


برخی شاهدان عینی می‌گویند از گوشه و کنار این شهرها مدام صدای تیراندازی شنیده می‌شود. در همین راستا «نیلز موزنیکس»، یکی از اعضای کمیساریای حقوق بشری اتحادیه اروپا از ترکیه خواسته است به مدت یک هفته مقررات منع و آمد شد را لغو کند، زیرا این مناطق در آستانه یک بحران انسانی قرار گرفته‌اند. به نوشته روزنامه تودیز زمان، یکی از شهرهایی که در آن منع آمد و شد سفت و سختی برپا شده، شهر «چیزره» است که هم‌اینک این شهر را در آستانه بحران غذایی و دارویی قرار داده است. دولت ترکیه به بهانه مبارزه با گروه پ‌ک‌ک در این شهر مقررات حکومت نظامی برقرار کرده‌ است.


«نیلز موزنیکس» می‌گوید: «شاهد افزایش درگیری‌ها در جنوب شرق ترکیه بوده‌ایم. من نگران شهر چیزره هستم. این شهر 100 هزار نفری هم‌اینک در محاصره نیروهای امنیتی قرار دارد و همین موضوع می‌تواند موجبات نگرانی اتحادیه اروپا را فراهم کند.»