برجام و اولویت‌های دولت آینده آمریکا

جو بایدن، رئیس جمهور منتخب آمریکا بارها از احیای توافق هسته‌ای با ایران سخن گفته است. توافقی که ایران در سال‌های اخیر تمام هزینه‌های حفظ آن را متقبل شد و حالا وقت آن رسیده که آمریکا و دیگر شرکای برجام به تعهدات خود عمل کنند.

جان بولتون مشاور پیشین امین ملی ترامپ گفته، مانند دولت ترامپ همانند یک حبه قند در یک فنجان چای داغ در حال آب شدن است. با این اوصاف ساختار ظالمانه‌ای که با حضور ترامپ در کاخ سفید شکل گرفته بود آن هم ‌به پایان رسیده و فصل جدیدی در روابط آمریکا با جهان آغاز شده است فصلی که می تواند گویای عمل آمریکا به تعهدات جهانی این کشور از جمله برجام باشد.

جو بایدن، روز ۲۴ آذر تنها ساعاتی پس از آن که کالج انتخاباتی آمریکا، پیروزی او در انتخابات را به رسمیت شناخت، طی یک سخنرانی از مردم آمریکا خواست که از عصر دونالد ترامپ عبور کنند و فصل تازه‌ای را آغاز کنند. بایدن رای کالج انتخاباتی را نتیجه پیروزی دموکراسی خواند و اشاره کرد که اصول حاکم بر کشور مورد فشار، آزمون و تهدید قرار گرفت، اما پا برجا ماند. او گفت: اگر کسی پیش از این نمی‌دانست، اکنون متوجه شده است. آن‌چه در اعماق قلب مردم آمریکا می‌تپد، این است: دموکراسی، یعنی حق شنیده شدن صدایتان، این که آرایتان شمرده شود، این که رهبرانی برای این ملت انتخاب کنید و بتوانیم خودمان را اداره کنیم.

اشاره جو بایدن به ادعاهای بدون مدرک ترامپ مبنی بر تقلب در انتخابات بود که نهایتا هیچ نتیجه‌ای در بر نداشت و نهایتا رسوایی جدیدی به کارنامه پرغلط دونالد ترامپ و جمهوری خواهان حامی وی اضافه کرد.

 بسیاری در آمریکا از جمله فرماندهان بازنشسته، دیپلمات‌های اسبق و قانون‌گذاران پیشین آمریکا با صدور بیانیه‌ای مشترک خواستار بازگشت سریع آمریکا به توافق هسته‌ای ایران شده‌اند. کاری که به گفته آن‌ها زمینه حل مناقشات خاورمیانه و توسعه همکاری‌ها در منطقه را فراهم می‌کند.

به باور بسیاری از تحلیلگران اگر آمریکا بخواهد سریع از موضوع برجام عبور کند، این احتمال وجود دارد که حتی بدون مذاکره به برجام بازگردد. اما برای این بازگشت لازم است که جو بایدن توافق هسته‌ای را به تایید نمایندگان کنگره برساند و آن را به یک قرارداد تبدیل کند تا رئیس جمهور بعدی نتواند همچون ترامپ به سادگی از آن خارج شود و ایران را با مخاطراتی چون تروریسم اقتصادی و تحریم‌ها روبرو کند.

جمهوری اسلامی ایران همواره اعلام کرده است در صورت بازگشت آمریکا به برجام و اجرای تعهدات برجامی از سوی دیگر طرف های این توافق بین المللی، گام‌های برداشته شده در مسیر کاهش تعهدات برجامی از  سوی تهران به سرعت برگشت‌پذیر خواهد بود، در این میان لازم است که دولت آمریکا نیز به تعهدات خود عمل کند.

در این میان مقاماتی چون وندی شرمن، مسئول تیم مذاکره‌کننده آمریکا در مذاکرات هسته‌ای طی مصاحبه‌ای درباره بازگشت احتمالی دولت بایدن به برجام گفته است: این توافق دیگر شبیه زمانی نیست که دولت ترامپ از آن خارج شد. او با اذعان به اینکه اقداماتی که ایران انجام داده تقریباً قابل بازگشت است، گفته است: آنچه بایدن گفته این است که اگر ایران به صورت کامل به تعهدات خود بازگردد، آمریکا نیز به برجام بازخواهد گشت. هر چند این اتفاق آسان نخواهد بود و یک‌شبه رخ نخواهد داد.

اما سیاستمدارانی چون محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان گفته است که اگر بایدن بخواهد تعهدات آمریکا را اجرا کند، ما هم می‌توانیم فورا به تعهدات برجامی خود به صورت کامل برگردیم. او تا کید کرده است: آقای بایدن اگر رئیس جمهور آمریکا شد و در کاخ سفید مستقر شد، می‌تواند با سه فرمان اجرایی همه این ها را لغو کند. اینکه گفته می‌شود رئیس جمهوری بعدی آمریکا نخواهد توانست برخی از تحریم های برجامی آمریکا را لغو کند، فقط حرف است.

ظریف تاکید کرد: اولاً باید مشخص باشد که ایران شرطی را نمی‌پذیرد. ما یک اسب را دوبار نمی‌خریم و دوبار هم نمی‌فروشیم. آنچه در برجام است، حاصل مذاکرات طولانی است. آنهایی که در برجام مذاکره کرده‌اند کلمه به کلمه توافق را نه تنها خوانده‌اند؛ بلکه بر سر هر کلمه بحث و چانه زنی کرده اند.

مقاومت و ایستادگی مردم ایران در طول چهار سال ریاست جمهوری دونالد ترامپ و سیاست خارجی هوشمندانه‌ای که دولت تدبیر و امید در پیش گرفت دولت دونالد ترامپ را با شکستی بزرگ در شورای امنیت و عرصه بین المللی مواجه کرد. تمامی این اتفاقات جزو سرمایه‌های ایران به شمار می رود.

اکنون نوبت به جو بایدن است که نشان دهد چقدر به تعهدات آمریکا در برجام پایبند است و آن را جزو اولویت‌های خود قرار داده است. قطعا گفت و گو و رسیدن به توافقی که پیش از این با دولت کنونی ایران منعقد شده است ساده‌تر خواهد بود.

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.