محمود صدری

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در انتقاد از گزارش کنگره آمریکا درباره ایران از واژه‌ای دو پهلو استفاده کرده که از تحولی بزرگ در روابط این نهاد بین‌المللی با آمریکا حکایت دارد. آژانس در توصیف گزارش کنگره آمریکا علیه ایران، آن را «dishonest» خوانده است. این واژه در زبان انگلیسی معانی مختلفی دارد که رایج‌ترین آنها «نادرست» و «غیر شرافتمندانه» است.

معنای «نادرست» در گزارش آژانس بیشتر دلالت بر لفظ حقوقی دارد و مراد از آن می‌تواند این باشد که ادعای کنگره آمریکا علیه برنامه هسته‌ای ایران نادرست و غیرقابل استناد است. کنگره آمریکا در گزارش خود مدعی شده است روال کنونی غنی‌سازی در ایران به ساخت بمب اتمی منجر می‌شود اما آژانس با رد این ادعا اعلام کرده است ایران تا کنون فقط به اورانیوم با درجه خلوص ۶/۳درصد دست یافته، حال آنکه برای ساخت بمب اتمی به اورانیوم با درجه خلوص ۹۰درصد نیاز است که ایران تا آن مرحله راه درازی پیش‌رو دارد.

معنای دیگر واژه dishonest یعنی غیرشرافتمندانه، بیشتر دلالت اخلاقی دارد و نوعی انتقاد از روش تخریبی آمریکا علیه ایران را درنظر دارد. تاکید آژانس بر این لفظ احتمالا با علم به این واقعیت بوده است که آمریکایی‌ها در توصیف دیپلماسی سالم، مدام از واژه dishonest و با دلالت اخلاقی آن استفاده می‌کنند. اگر دیپلماسی ایران در این زمینه فعال شود و آژانس به نظر خود اصرار بورزد، امکان دارد که بسیاری از گزارش‌ها و مستندات پیشین ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی ایران، اعتبار پیشین خود را از دست بدهد و میدان را برای مذاکره‌کنندگان اروپایی و اعضای غیرمتعهد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فراخ‌تر کند. چنین فرآیندی توازن کنونی بین طرفداران تحریم (آمریکا و معدود متحدانش) و طرفداران مذاکره(روسیه، چین و اروپا) را به نفع گروه دوم تغییر خواهد داد و فرصتی تازه برای ایران فراهم خواهد کرد.