نقطه قوت دولت: رویکرد پولی
دکتر پویا جبل عاملی یکی از نقاط قوت تیم اقتصادی آقای روحانی این بوده که اعضای آن کم و بیش متعهد به رویکرد پول‌گرایانه بوده‌اند. راه خروج از وضعیت رکودی - تورمی آن است که ابتدا تورم بالا را مهار کرد، هدف را روی تورم تک‌رقمی قرار داد و سپس با کاهش تورم و افت ریسک اقتصادی، دولت با ثبات به‌دست آمده در اقتصاد کلان به‌سوی رفع موانعی رفت که نمی‌گذارد مکانیسم خودانگیخته بازار، کار خود را به‌صورت کارآ انجام دهد. این گزاره بسیار ساده‌شده، می‌تواند نسخه پولی برای درمان اقتصاد ایران باشد. نسخه‌ای که کمتر می‌توان بهتر از آن را یافت و درعینحال مبتنی‌بر اصول و عقلانیت است و درعینحال به‌طور چشمگیری، پایبند به قیود مختلف دولت هم از نظر توانایی بودجه‌ای و هم از نظر اثرگذاری بر اقتصاد کلان است.
دکتر پویا جبل عاملی یکی از نقاط قوت تیم اقتصادی آقای روحانی این بوده که اعضای آن کم و بیش متعهد به رویکرد پول‌گرایانه بوده‌اند. راه خروج از وضعیت رکودی - تورمی آن است که ابتدا تورم بالا را مهار کرد، هدف را روی تورم تک‌رقمی قرار داد و سپس با کاهش تورم و افت ریسک اقتصادی، دولت با ثبات به‌دست آمده در اقتصاد کلان به‌سوی رفع موانعی رفت که نمی‌گذارد مکانیسم خودانگیخته بازار، کار خود را به‌صورت کارآ انجام دهد. این گزاره بسیار ساده‌شده، می‌تواند نسخه پولی برای درمان اقتصاد ایران باشد. نسخه‌ای که کمتر می‌توان بهتر از آن را یافت و درعینحال مبتنی‌بر اصول و عقلانیت است و درعینحال به‌طور چشمگیری، پایبند به قیود مختلف دولت هم از نظر توانایی بودجه‌ای و هم از نظر اثرگذاری بر اقتصاد کلان است. البته که اقتصاددانان دولت کاملا به این رویکرد پایبند نبوده‌اند و درجه‌ای میانی را از این رویکرد به نمایش گذارده‌اند، اما همین حد نیز آثار مثبت خود را نشان داده است.
در‌حالی‌که بانک‌مرکزی توانست کنترل خود را روی پایه پولی بازیابد و با ساختار جدید تامین مالی مسکن مهر، موتور اصلی رشد پایه پولی را خاموش کرد، اما نقدینگی به‌واسطه اثر ضریب فزاینده پولی رو به افول نگذاشت و به همین دلیل نیز مقامات پولی توانستند بر این نظر تاکید کنند که آنان راه انقباض پولی را نرفته‌اند و بر آن شدند تا نام انضباط پولی را روی راهکار خود گذارند. هرچه که نامش را بگذارید، نتیجه افت تورم بود. هر چند می‌توان شک برد به اینکه دولت با این درجه از رویکرد پولی بتواند به تورم تک‌رقمی در بلندمدت دست یابد.
از آن سو بسته خروج غیرتورمی از رکود نیز نشان می‌داد سیاست‌گذاران به نسخه گفته‌شده، کم و بیش احاطه دارند و کلید مساله را آنان پیش از هر چیز در ثبات اقتصاد کلان و برطرف کردن فضای کسب‌و‌کار دیده‌اند تا مکانیسم قیمتی راه افتد و پایانی باشد بر مداخلات مختلف دولت در بازار.
البته نمی‌توان گفت که سیاست‌گذاران دولت پیرو یک مکتب اقتصادی هستند و فایده‌ای نیز در این بحث نیست و صرفا این الفاظ و سخنان به‌درد منتقدان و مخالفان می‌خورد و با قاطعیت می‌توان گفت که سیاست‌گذاران با درک و منطق به گزینش راهکار‌ها و سیاست‌ها می‌پردازند نه آنکه وامدار فلان نحله فکری باشند؛ اما به هر طریق می‌توان حداقل این‌گونه عنوان کرد که نسخه معتدل‌شده پول‌گرایان تاکنون در کنترل تورم در ایران موفق بوده است و باید منتظر بود و دید درصورت گشایش در مساله تحریم، ایده‌آل‌های مورد نظر در تولید ملی نیز به‌دست می‌آید یا نه. دولت به یک خط قرمز درست رسیده است: چاپ پول پرقدرت نه‌تنها به رونق منتهی نمی‌شود، بلکه تنور تورم را داغ‌تر خواهد کرد.
ارسال نظر