Saba Taherian-3 copy

 نکته قابل‌توجه در این مراسم، این بود که با توجه به عدم وجود بانک داده درباره اساتید اقتصاد بازنشسته در ایران، حتی در ساعات پایانی نیز تعداد اساتید برنامه افزایش یافته و از 200 نفر هم فراتر رفت. روز چهارشنبه، خانه اندیشمندان علوم انسانی میزبان مراسمی بی‌سابقه بود. انجمن اقتصاد ایران با همکاری موسسه آموزش عالی علوم و فنون تهران بزرگداشتی برای پیشکسوتان آموزش علم اقتصاد در ایران تدارک دیده بودند. بر همین اساس، آیین بزرگداشت ۱۹۶ استاد بازنشسته اقتصاد کشور با حضور اساتید، پژوهشگران و شخصیت‌های علمی برگزار شد. این برنامه در چند مرحله اصلی برگزار شد و در ابتدا از برخی از اقتصاددانان برجسته و باسابقه برای ایراد سخنرانی دعوت به عمل آمد. سپس متن پیام ارسال‌شده از سوی اقتصاددانان خارج از کشور به این برنامه برای حضار قرائت شد. این برنامه ابعاد بین‌المللی هم داشت و میزبان پیام چند تن از نوبلیست‌های اقتصاد بود. درنهایت این بزرگداشت با تجلیل از استادان بازنشسته و رئیس سابق انجمن اقتصاد ایران به پایان رسید.

در جمع اقتصاددانان

در اولین بخش از برنامه روز گذشته، از اقتصاددانان باسابقه کشور دعوت شد چند دقیقه برای حاضران در سالن سخنرانی کنند. به‎رغم اعلام قبلی لیست سخنرانان این برنامه، برخی از مهمانان به دلایل مختلف در این جلسه حضور پیدا نکردند. بر این اساس، در ابتدا فیروز توفیق روی سن حضور یافت. توفیق که دکترای خود را از دانشگاه علوم اقتصادی و اجتماعی ژنو دریافت کرده است، در سخنانش به تشکر از دست‌اندرکاران برنامه اکتفا کرد. توفیق که متولد 1313 در شهر تبریز است، مسن‌ترین فرد در این نشست به شمار می‌رفت. او سابقه تدریس در دانشگاه‌های ژنو و امام صادق را در کارنامه دارد.

محمد‌حسن فطرس دومین سخنران این برنامه بود. او در ابتدا یادی از پیشینیان علم اقتصاد در ایران کرد و از محمدعلی فروغی به عنوان فردی که نخستین کتاب درباره علم اقتصاد مدرن را به فارسی ترجمه و منتشر کرده است، نام برد. او سپس به محمدعلی جمالزاده اشاره کرد و کتاب گنج شایگان او را نخستین کتاب درباره اقتصاد ایران خواند. او در ادامه از چند تن از اقتصاددانان کشور تقدیر و تشکر کرد. فطرس استاد بازنشسته دانشگاه بوعلی سینا همدان است و دکترای خود را از مندس فرانس فرانسه دریافت کرده است.

حسین عبده‌تبریزی سخنران بعدی این برنامه بود. این چهره شناخته‌شده اقتصاد ایران با ایراد سخنرانی جامع و در عین حال کوتاهی، ابتدا به توصیف وضعیت اقتصاد ایران پرداخت و سپس توضیح کوتاهی درباره علم اقتصاد ارائه داد. این استاد دانشگاه ضمن تجلیل از اساتید و اقتصاددانان ارشد، افزود که «بسیاری از اقتصاددانان ارشد مروج بازار، رقابت و مالکیت خصوصی، در مورد نابرابری درآمد و سیاست مالی، در مورد اطلاعات نامتقارن و ترویج توسعه‌ پایدار، در زمینه‌ سیاست پولی و مطالعه‌ چرخه‌های تجاری روی بیکاری و بازار کار، در مورد بازارهای مالی و اقتصاد رفتاری و در مورد فقر پژوهش کرده‌اند.

آنان رشته‌های بینش و خرد را در تاروپود قالی چالش‌های اقتصادی ایران تنیده‌اند. آنان نه‌تنها نظریه‌هایی برای اخلاف خود به میراث می‌گذارند، بلکه ماترک اصلی ایشان ذهنیتی است که می‌گوید باید از انتزاعاتِ عددی فراتر رفت تا نبض رفاه اجتماعی قابل‌لمس شود.» این اقتصاددان خطاب به نسل جوان نیز نکاتی را ایراد کرد و گفت که «در روزی که به مفاخر اندیشه‌ اقتصادی خود افتخار می‌کنیم، نسل جوان اقتصاد باید متعهد شود که نویسندگان تغییر، شاعرانِ «احتمال و امکان» و نگهبانان آینده‌ای باشند که در آن رفاه نه‌تنها معیاری آماری، بلکه واقعیتی در دسترس همگان است. وظیفه‌ اقتصاددانان در هر کشور صرفا تشخیص بیماری‌ها نیست، بلکه تجویز درمان‌های مهربانانه و انسانی است.»

سخنران بعدی این برنامه، حسین راغفر بود که سخنانش را با بیان این جمله آغاز کرد که «حال اقتصاد ایران خوب نیست». او ساختار حاکم بر ایران را یک ساختار پیشامدرن خواند که قدرت در آن نقش برجسته‌ای دارد. این استاد دانشگاه در ادامه سخنان خود مسوولیت این شرایط نامطلوب کشور را به واسطه سازوکارهای حاکم بر اقتصاد ایران بر عهده ساختار سیاسی کشور دانست و اعلام کرد کلید حل این وضعیت نیز در همین ساختار نهفته است.

عباس شاکری، استاد اسبق دانشگاه علامه ‌طباطبایی، در ادامه به ایراد سخنرانی برای حضار پرداخت و از اهمیت توجه به برخی رویکرد‌ها در آموزش اقتصاد گفت. شاکری به واسطه کتاب‌های درسی تالیف‌شده در زمینه اقتصاد برای محصلان و فارغ‌التحصیلان این رشته چهره‌ای شناخته‌شده به شمار می‌رود.

 در ادامه آقایان احمد میدری، کاظم یاوری و مجید صامتی به ایراد سخنرانی پرداختند. طبق برنامه اعلام‌شده، سخنرانی بعدی به محمد‌ ستاری‌فر می‌رسید اما او در این جلسه حضور نیافت. با‌این‌حال این اقتصاددان با ارسال نامه‌ای به این مراسم، سخنانش را به سمع و نظر حضار رساند. پس از قرائت نامه، محمد قاسمی برای سخنرانی پشت تریبون قرار گرفت. مهم‌ترین نکته سخنان قاسمی ابراز امیدواری او به این نکته بود که در کلاس‌های درس اقتصاد، به جای تاکید بر دولت و سیاست‌هایش، بر نقش بی‌بدیل و حیاتی بنگاه در اقتصاد تاکید شود. در نهایت، ابوالفضل پاسبانی، به عنوان آخرین مهمان به ایراد سخنرانی پرداخت.

پیام از آن سوی مرزها

این برنامه تجلیل مهمانان غایبی هم داشت که از آن سوی مرزها پیام خود را برای این برنامه ارسال کرده بودند. در این مراسم، کوثر یوسفی، استاد اقتصاد دانشگاه شریف، قرائت پیام این مهمانان غایب را بر عهده گرفته بود. در ابتدا، پیام سهراب بهداد، استاد سابق دانشگاه تهران، برای حضار قرائت شد که ضمن خرسندی از چنین فعالیتی، برای اقتصاددانان فعال و جوان کشور آرزوی موفقیت کرد. این برنامه مهم مهمانان ویژه‌ای نیز داشت. داگلاس دایاموند، نوبلیست اقتصاد در سال 2022 و ژان تیرول، نوبلیست اقتصاد در سال 2014، دو مهمان ویژه‌ این برنامه بودند که به طور جداگانه پیام‌هایشان را برای این برنامه ارسال کرده بودند. متن این پیام‌ها توسط کوثر یوسفی برای جمع قرائت شد.

untitled
صبا طاهریان