کارنامه حوزه مکانیزاسیون کشاورزی نشان می‌دهد
سماجت در تولیگری توزیع، ناموفق در توسعه
در همین راستا رئیس هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان ماشین‌آلات کشاورزی با بیان اینکه مکانیزاسیون کشاورزی شامل به‌کارگیری کلیه ابزارها و تجهیزات و ادواتی است که در حوزه‌های تولید محصولات کشاورزی به‌کار گرفته می‌شود، گفت: هدف از این روش به حداقل رساندن صعوبت و به‌کارگیری حداقل منابع و نهاده‌ها و انرژی، حداکثر بهره‌وری در تولید و کیفیت و کمیت است. به گفته حمیدرضا نامی تا چند دهه قبل که تناسب بین جمعیت فعال روستایی و جمعیت مصرف‌کننده شهری متوازن بود، لزوم تغییر از کشاورزی معیشتی به کشاورزی اقتصادی، چندان خودنمایی نمی‌کرد، ولی با کاهش جمعیت فعال در روستاها، خشکسالی‌های پیاپی، رشد مصرف در شهرها و مخاطرات بین‌المللی که امنیت غذایی را تهدید می‌کرد، لزوم تغییر روش کشاورزی از سنتی به صنعتی به‌عنوان یکی از اصول زیربنایی حاکمیتی در دستور کار قرار گرفت.
رئیس هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان ماشین‌آلات کشاورزی گفت: موضوع مهم در این تغییر توسعه متوازن و پایدار در تمام ارکان موردنیاز کشاورزی صنعتی است و در حال‌حاضر شاهد آن هستیم که توسعه به‌طور یکنواخت در تمام نقاط کشور، در تمام محصولات کشاورزی و در تمام بخش‌های موثر در تولید محصولات کشاورزی صورت نگرفته است و این به دلیل نگاه و تصمیمات جزیره‌ای و بخشی است که صرفا تاکتیک‌های اجرایی افزایش تولید را درنظر می‌گیرد و به استراتژی کلان توسعه کشاورزی پرداخته نشده است. به گفته وی بزرگ‌ترین مشکل در‌خصوص مکانیزاسیون کشاورزی، نگاه کمیتی به موضوع و توجه بیش از حد به توسعه و توزیع و تولید هرچه بیشتر تراکتور در کشور، با هدف افزایش متوسط اسب‌بخار در مزرعه و افزایش آمار و ارقام و شاخص‌های عمومی در این بخش است.
نامی در ادامه افزود: جدای از اینکه تراکتور به تنهایی صرفا توان محرکه در مزرعه و باغ را ایجاد می‌کند و عملیات اصلی مکانیزاسیون حاصل عملکرد ادوات و دنباله بندهای مورداستفاده در کنار تراکتور است، تغییری در کیفیت تراکتورهای تولیدی داخل و به‌روزکردن تکنولوژی برای کاهش مصرف سوخت و افزایش راندمان صورت نپذیرفته است. وی در ادامه خاطرنشان کرد: سال‌ها در کشور بخش بهره‌برداران و کشاورزان و بخش صنایع کشاورزی شامل ماشین‌سازان و صنعتگران در یک تعادل طبیعی حاصل از عرضه و تقاضای کالا به اشتراکات باثباتی رسیده بودند که متاسفانه در چند سال اخیر با دخالت دولت در امر توزیع و حمایت‌های غیرهمگن، این تعادل سرنوشت مبهمی را پیش‌روی صنعتگران حوزه ماشین‌های کشاورزی گذاشته است. رئیس هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان ماشین‌آلات کشاورزی با انتقاد از وضعیت مکانیزاسیون فعلی کشور گفت: شوربختانه در دولت تدبیر و امید، در حوزه مکانیزاسیون کشاورزی با نگاه‌های محدود بخشی، با شعارهایی نظیر بومی‌سازی صنایع، توسعه اشتغال صنعتی در مناطق و نظریه غیرکارشناسی تکثر در واحدهای تولیدی، عملا تعداد زیادی واحدهای خرد تولیدی به چرخه عرضه و تولید و واردات ماشین‌های کشاورزی کشور با حمایت مستقیم وزارت جهاد کشاورزی وارد شدند که به دلیل طی‌نکردن فرآیند طبیعی احداث و رشد یک واحد صنعتی، با وام‌های ویژه و فروش تضمینی محصولاتشان، قارچ‌گونه در این بخش فعال شدند و چون عمدتا کارگاه‌های کوچک هستند که اساسا به دلیل کپی‌سازی محصولات شرکت‌های بزرگ، نه هزینه تحقیق و توسعه طراحی و تعهدات مالی و مالیاتی روشنی دارند نظیر واحدهای صنعتی بزرگ و نه تعهدات موردنیاز تولید شامل گارانتی، آموزش، خدمات پس از فروش و بازاریابی، با رقابت غیرعادلانه واحدهای بزرگ تولیدی را از حیز انتفاع و اقتصادی بودن تولید خارج کردند.
نامی در ادامه گفت: در واقع همان بلایی که سر مزارع بزرگ کشور آمد و به مزارع کوچک تبدیل شدند، همان بلا سر واحدهای صنعتی بزرگ کشور آمد و تبدیل به واحدهای کوچک کارگاهی شدند که اساسا امنیتی برای تامین کارشناسی ماشین‌آلات را نمی‌توانند تضمین کنند.
وی بیان کرد: در واقع وزارت جهاد به‌جای سیاست‌گذاری و نظارت بر تولید، کیفیت و حمایت از تولید دستگاه‌های نوین و انتقال تکنولوژی‌های جدید به مزرعه، خودمتولی توزیع و فروش ادوات و ماشین‌های کشاورزی شده‌است.
به گفته وی متاسفانه مرکز توسعه مکانیزاسیون کشاورزی، به‌رغم فرصت‌های طلایی حضور بخش‌خصوصی در تصمیم‌گیری‌ها و سرمایه‌گذاری‌های این بخش و مشارکت در توسعه کیفی مکانیزاسیون، با دستورالعمل‌های سلیقه‌ای در پشت درهای بسته اتاق‌های دولتی، بدون در نظر گرفتن نظر تشکل‌های صنعتی، چه تشکل‌های بهره‌برداران و کشاورزان به‌عنوان جامعه مصرف‌کننده و چه تشکل‌های صنعتی تولید ماشین‌های کشاورزی به‌عنوان جامعه تامین و تولید، سرنوشت نامتعادل و وضعیت نامتوازنی را در حوزه مکانیزاسیون کشاورزی کشور ایجاد کرده است.
رئیس هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان ماشین‌آلات کشاورزی در ادامه افزود: شوربختانه حتی اگر این روش‌ها و تصمیم‌های در خود بدنه دولت، بررسی کارشناسی بیشتر می‌شد یا مورد نظارت مدیران‌عالی بالادست یا مورد نظرسنجی از خبرگان فعال در همان بدنه دولت هم می‌شد، شرایط بهتر از این بود، لیکن مرکز توسعه مکانیزاسیون وزارت جهادکشاورزی، سال‌ها است با تصمیمات فردی و سلایق شخصی، چارچوب‌های خسارت‌باری را به صنعتگران و کارآفرینان حوزه ماشین‌های کشاورزی وارد کرده و باعث اصلی انحراف از برنامه‌های تدوین‌شده کلان و ایجاد بسته انحراف و فسادهای احتمالی در این بخش شده است.
وی در نهایت گفت: عملا شرایط امروز مکانیزاسیون کشاورزی نشان می‌دهد کارنامه عملکرد ۸ساله مرکز توسعه مکانیزاسیون کشاورزی با مدیریت انفرادی و مشورت‌ناپذیر بوده و متاسفانه در این پروسه زمانی رضایت کشاورزان و صنعتگران را در پی نداشته است. به هر روی اگر مسوولان همین راه را ادامه دهند، نمی‌توانیم به هدف افزایش نرم جهانی مکانیزاسیون کشاورزی دست پیدا کنیم و نباید فراموش شود حضور خردجمعی در تصمیمات و تغییر روال‌های فعلی برای صیانت از امنیت غذایی، سرمایه‌گذاری کشاورزی و سرمایه‌گذاری صنعتی در این بخش غیرقابل‌انکار است.
