توجیه خرید بیمه عمر در شرایط تورمی

در بررسی عوامل اثرگذار بر کاهش تقاضای بیمه‌های زندگی در کشور، تورم در اقتصاد، از دیگر موضوعات مهمی است که سد راه رشد بیمه‌های زندگی در کشور شده است. دلیل این امر هم واضح است؛ بیمه‌های زندگی از قراردادهای بلندمدت در بیمه تبعیت می‌کنند که آثار زیانبار آن بر بحث پس‌انداز بیمه عمر خودش را نشان می‌دهد.

 بیمه عمر، اولویت افراد جامعه نیست

رئیس اداره کل نظارت بر بیمه‌های زندگی بیمه ایران در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد»، بر مشارکت بیمه‌گذار در منافع حاصل از سرمایه‌گذاری‌های شرکت بیمه، افزایش نرخ سود در بیمه‌های زندگی، ارائه محصولات جدید و نوآورانه، صدور بیمه‌نامه زندگی بر پایه کالای خاص و ارائه محصولات براساس سرمایه‌گذاری و پس‌انداز برای دوره مستمری بازنشستگی بیمه‌شدگان به‌عنوان راهکارهای کاهش اثرات تورم بر بیمه‌های زندگی یاد کرد و گفت: ازآنجا‌که تورم، چند سالی است فراتر از انتظارات جامعه، به شکل لجام‌گسیخته رشد کرده و به اعداد درشتی رسیده است، بسیاری از بخش‌ها متاثر از این شاخص دچار مشکلات زیادی شده‌اند که صنعت بیمه ازجمله این بخش‌هاست.

علیرضا کسراییان با بیان اینکه صنعت بیمه همچون سایر بخش‌ها، متاثر از تورم موجود در کشور، دچار چالش‌ها و موانع زیادی شده است، به‌طوری‌که روند فروش بیمه‌های زندگی را در ایران کند کرده است، افزود: در شرایط تورمی، چون هزینه خانوارها و بخش‌های اقتصادی افزایش و توان خرید کاهش می‌یابد، از این‌ رو تمایل برای خرید بیمه‌نامه‌ها نیز به همان نسبت کم می‌شود، به‌گونه‌ای که مردم دیگر خرید بیمه به‌خصوص بیمه‌های عمر را در اولویت زندگی‌شان قرار نمی‌دهند  و به آن به  چشم کالای لوکس نگاه می‌کنند.

کسراییان خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی افراد ترجیح می‌دهند با درآمدی که دارند، هزینه‌های جاری زندگی‌شان را پوشش دهند یا اگر سرمایه اندکی در اختیارشان است، آن را در بازارهای دیگر سرمایه‌گذاری کنند که بازدهی بیشتری برایشان دارد.

 مشارکت بیمه‌گذار در منافع حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها

این کارشناس بیمه یکی از راهکارهای مهم در افزایش فروش بیمه‌نامه‌های عمر و زندگی را افزایش نرخ سود در بیمه‌های زندگی یا مشارکت بیمه‌گذار در منافع حاصل از سرمایه‌گذاری‌های شرکت بیمه عنوان کرد و گفت: بیمه‌ها در بخش سود تضمین‌شده، تابعی از شرایط اقتصادی کشور هستند و درنتیجه سیاستگذاران اقتصادی کشور و صنعت بیمه تمایل چندانی به افزایش سود تضمین‌شده بیمه‌های عمر ندارند. در چنین شرایطی که با توجه به آیین‌نامه سرمایه‌گذاری، دست شرکت‌های بیمه در حوزه سرمایه‌گذاری‌ها بسته است و برخی از فعالیت‌های اقتصادی بازدهی چندان زیادی ندارند، شرکت‌های بیمه نمی‌توانند سود تضمین‌شده متناسبی با میزان تورم موجود به دارندگان بیمه‌های عمر پرداخت کنند. به گفته این کارشناس، دولت و سیاستگذاران صنعت بیمه درصورتی‌که به دنبال افزایش جذابیت بیمه‌های عمر در شرایط تورمی موجود هستند، باید ابتدا در آیین‌نامه سرمایه‌گذاری بیمه بازنگری کرده و اصلاحاتی را در این حوزه به وجود آورند.

وی معتقد است: اگر شرکت‌های بیمه بتوانند در بخش‌های پربازده اقتصادی سرمایه‌گذاری کنند، بی‌تردید این شرایط موجب می‌شود تا از منافع این سرمایه‌گذاری‌ها، مشارکت بیمه‌گذاران در منافع حاصل از سرمایه‌گذاری را افزایش داده و سود بیشتری به آنها ارائه دهند.

کسراییان با تاکید بر اینکه شرکت‌های بیمه می‌توانند با تغییر روش سرمایه‌گذاری‌ها و حتی در صورت ضرورت با هماهنگی بیمه مرکزی، نسبت به اصلاح مفاد آیین‌نامه سرمایه‌گذاری اقدام کنند، یادآور شد: این امکان باید به شرکت‌های بیمه داده شود تا بتوانند با توجه به تورم موجود در کشور، به سمت سرمایه‌گذاری کامل ذخایر بیمه‌های عمر در بخش‌های پربازده اقتصادی مثل بورس و ساختمان حرکت کنند. رسیدن به این امر نیازمند آن است تا  تغییرات لازم در روش و شرایط سرمایه‌گذاری شرکت‌ها ایجاد شود.

این کارشناس حوزه بیمه بر این باور است که روش‌های سرمایه‌گذاری باید اصلاح شود تا خلأیی که در حال حاضر در بحث توسعه بیمه‌های عمر وجود دارد از بین برود و با افزایش بازدهی شرکت‌های بیمه، سود قطعی مناسب‌تری به بیمه‌گذاران  پرداخت شود تا این موضوع، بتواند بخشی از تورم موجود در کشور را جبران کند.

به گفته وی با توجه به اهمیت این موضوع، درخواست بازنگری در آیین‌نامه سرمایه‌گذاری شرکت‌های بیمه به سندیکای بیمه‌گران ارائه ‌شده تا از طریق سندیکا به بیمه مرکزی اعلام ‌شده و اصلاح آیین‌نامه مذکور در دستور کار قرار گیرد و ان‌شاءالله به نتیجه برسد.

 حرکت به سمت ارائه طرح‌های «یونیت لینک»

این کارشناس بیمه در ادامه یکی دیگر از راه‌های رشد بیمه‌های زندگی را در کشور حرکت به سمت ارائه طرح‌های بیمه‌ای «یونیت لینک» دانست و با تاکید بر اینکه این نوع بیمه‌نامه‌ها می‌توانند بهترین گزینه برای جذب بیمه‌گذاران در شرایط تورمی کشور باشند، افزود: هدف از ارائه بیمه‌نامه‌های متصل به واحد سرمایه‌گذاری یا همان «یونیت لینک»، حفظ ارزش ذخایر بیمه‌نامه‌های عمر و تشکیل سرمایه با توجه به شرایط اقتصادی موجود و ایجاد جذابیت برای بیمه‌گذاران و شبکه فروش است. ازآنجا‌که در بیمه‌نامه «یونیت لینک»، بیمه‌گذار امکان انتخاب ریسک سبد سرمایه‌گذاری خود در صندوق‌های بورسی و مشاهده روزانه بازده سرمایه‌گذاری خود را دارد، این بیمه‌نامه با طراحی مناسب می‌تواند در راستای سودآوری بیشتر و بهره‌مندی حداکثری بیمه‌گذاران از پتانسیل بازارهای بورسی عمل کند.

وی خاطرنشان کرد: این نوع بیمه، امکان تخصیص سود حداقلی تضمین‌‌شده سالانه به ذخایر بیمه‌نامه‌ها، در کنار انتخاب ریسک سرمایه‌گذاری این بیمه‌نامه و در نتیجه دستیابی به سود قطعی بیشتر متناسب با افزایش ریسک سرمایه‌گذاری را برای بیمه‌گذاران فراهم می‌کند.

کسراییان افزود: این موضوع کمک می‌کند که بیمه‌گذاران سرمایه‌شان را متناسب با تورم پیش ببرند و میزان بازدهی را که در نظر دارند با توجه به ریسک سرمایه‌گذاری انتخاب کنند، در نتیجه این بیمه‌نامه باعث می‌شود تا شرکت‌ها راحت‌تر بتوانند در حوزه‌های مختلف با ریسک‌های متفاوت سرمایه‌گذاری کنند.

 صدور بیمه‌نامه زندگی بر پایه اموال منقول غیرمالی

رئیس اداره کل نظارت بر بیمه‌های زندگی بیمه ایران، صدور بیمه‌نامه زندگی بر پایه طلا، سهام، رمزارزها یا سایر اموال منقول غیرمالی را در توسعه بیمه‌های زندگی موثر دانست و گفت: از آنجا ‌که بیمه‌های زندگی جزو قراردادهای بلندمدت محسوب می‌شوند و تورم موجود در کشور می‌تواند در آینده، ارزش پس‌اندازی بیمه‌گذاران را کاهش دهد، یکی از راهکارهای کاهش اثرات تورم در اقتصاد بر تقاضا و ضریب نفوذ بیمه‌های زندگی، صدور بیمه‌نامه‌های زندگی برحسب اموال منقول غیرمالی است.

وی افزود: بی‌تردید اگر به این سمت حرکت کنیم که محصولات بیمه‌ای در رشته بیمه‌های زندگی برای بیمه‌گذار ارزش‌افزوده ایجاد کند، قطعا این امر می‌تواند به تمایل بیشتر افراد برای خرید این بیمه‌نامه‌ها منجر شود. در واقع طولانی بودن مدت‌زمان قرارداد بیمه عمر و سرمایه‌گذاری و عقب‌ماندن این بیمه‌نامه از شرایط تورم کنونی موجود در کشور که روندی سریع‌تر دارد، می‌تواند از جذابیت این بیمه‌نامه‌ها کم کند. بنابراین اگر مبنای پرداختی‌ها در بیمه عمر به‌جای پول نقد، بر پایه طلا یا سهم یا رمزارزها باشد، قطعا می‌تواند جذابیت بیشتری برای بیمه‌گذاران داشته باشد و ازاین‌جهت افراد بیشتری را به سمت خرید این بیمه‌نامه ترغیب کند.

 نقش شبکه فروش غیرقابل‌انکار است

وی در ادامه به نقش شبکه فروش در توسعه بیمه‌های زندگی در شرایط تورمی کشور اشاره کرد و گفت: بی‌تردید با توجه به  تورم موجود در کشور و  کاهش قدرت خرید افراد جامعه، در چنین شرایطی توجیه کردن افراد برای خرید بیمه‌های زندگی کار بسیار سخت و مشکلی است، چون در این فضا افراد ترجیح می‌دهند اگر پولی هم دارند، آن را به سمت بازارهایی هدایت کنند که پربازده‌تر و سهل‌الوصول‌تر است. کسراییان خاطرنشان کرد: سرمایه‌ها به سمتی می‌روند که سود بیشتری عاید سرمایه‌گذار کند، از این ‌جهت سرمایه‌گذاری در بخش‌هایی همچون بیمه‌های زندگی به حاشیه می‌رود و توجهات به این نوع پس‌اندازها کم می‌شود. نمونه آن‌ هم شرایطی بود که در چند سال گذشته شاهد آن بودیم. گاهی نقدینگی موجود نزد مردم، وارد بازار ملک می‌شد و گاهی از بازار ارز و طلا سر درمی‌آورد و گاهی هم در بورس می‌نشست.

وی ادامه داد: بنابراین راضی کردن این گروه از افراد، در چنین فضایی کار بسیار سختی است و باعث می‌شود بیمه‌های زندگی بخشی از سهم خود را در این بازار از دست بدهند که در اینجا نقش شبکه فروش بیش از هر زمان دیگر مهم جلوه می‌کند.

این کارشناس بیمه با تاکید بر اینکه صنعت بیمه نیازمند شبکه فروش توانمند و متخصص است، یادآور شد: ازآنجا‌که شبکه فروش پیشانی فروش بیمه‌ها در صنعت بیمه محسوب می‌شود، بنابراین نقش اثرگذاری که در توسعه این بخش دارد، غیرقابل‌انکار است و می‌تواند با اطلاع‌رسانی درست و به‌موقع از مزیت بیمه‌های عمر در مقایسه با بخش پس‌انداز صرف آن، افراد بیشتری را مجاب به خرید کند.

به گفته وی شبکه فروش نیاز به آموزش دارد تا بتواند به شیوه درست به افراد جامعه آگاهی دهد. شبکه فروش می‌تواند با در اختیار گذاشتن اطلاعات لازم از نوع بیمه‌نامه، مزایای بیمه‌ای آن، نحوه سرمایه‌گذاری شرکت، سود پرداختی و... به متقاضیان خرید بیمه‌نامه، آنها را ترغیب به خرید کند. بی‌تردید اگر افراد از صفر تا صد جزئیات بیمه‌نامه باخبر باشند و از مزیت‌های آن مطلع شوند، در خریدشان بهتر تصمیم‌گیری خواهند کرد.

 بیمه عمر، مکمل بازنشستگی

کسراییان تصریح کرد: در عین‌ حال باید به دنبال این باشیم تا ضمن توجه به شرایط اقتصادی بیمه‌شدگان، متناسب با نیاز افراد محصول جدید ارائه کنیم. شرایط بیمه‌نامه‌ها باید متناسب با  شرایط و سبک زندگی امروز افراد جامعه باشد. شرکت‌های بیمه باید محصولات را نه براساس سرمایه‌گذاری و پس‌انداز، بلکه بر مبنای ریسک‌های بیمه‌ای ازجمله خطر فوت طراحی کنند یا حتی روی ارائه امکاناتی همانند مستمری بازنشستگی برای بیمه‌شدگان تمرکز کنند.

به گفته این کارشناس، بیمه‌های مستمری می‌توانند در شرایط  فعلی اقتصاد، مکمل خوبی برای صندوق‌های بازنشستگی باشند و این موضوعی است که می‌تواند اقبال عمومی جامعه را با خود همراه کند. قطعا این موضوع ضمن کاهش مشکلات دولت در تامین منابع پرداخت مستمری به بازنشستگان، آرامش خاطری نیز برای افرادی که به سنین بازنشستگی می‌رسند  ایجاد می‌کند.