پارامترهای مهم در مدیریت پروژه
پروژه، یک تلاش موقتی به‌منظور رسیدن به یک هدف از پیش تعیین‌شده در یک دوره زمانی مشخص و با هزینه معین است. این تعریف به‌خوبی نشان می‌دهد مدیریت پروژه دو پارامتر بسیار مهم دارد؛ اولی وجود اهداف مشخص و دومی دوره زمانی خاص. پس باید حتما این دو عامل را در نظر بگیرید تا بتوانید پروژه خود را مدیریت کنید و لازمه دستیابی به اهداف مشخص‌شده، به کار بردن دانش، مهارت، ابزارها و روش‌ها در اجرای پروژه‌های تعیین‌شده است که مدیریت پروژه تعریف می‌شود. حال که معنای پروژه و مدیریت پروژه را دانستیم این سوال مطرح می‌شود که مدیریت پروژه در ساختوساز چیست و چگونه می‌توانیم از مدیریت پروژه در امر ساختوساز یاری بگیریم؟
برای درک بهتر موضوع و اهمیت مدیریت پروژه در امر ساختوساز گریزی به گزارش مجلس شورای اسلامی در ارتباط با عدم تحقق طرح‌های عمرانی ناتمام می‌زنم. بر اساس این گزارش سالانه فقط معادل ۲۸درصد از طرح‌ها تکمیل می‌شود و این به آن معناست که ۷۲درصد پروژه‌ها مشمول تاخیر زمانی و متحمل هزینه‌های سنگین می‌شود. به‌راستی چرا؟ مدیریت ساختوساز (Construction management) یک فرآیند طولانی و به‌شدت سخت است که پایه و اساس هر پروژه در امر ساختوساز و کلید موفقیت آن محسوب می‌شود و در مقایسه با سایر انواع پروژه‌ها دارای یک تمایز مهم است و آن این است که ساختار پروژه با پایان یافتن پروژه به انتها می‌رسد. اما چیزی که مدیریت پروژه در ساختوساز را چالش‌برانگیز می‌کند نیاز به داشتن دانش در تعداد زیادی از موضوعات مثل بودجه‌بندی، تجارت، مدیریت زمان، قانون، برنامه‌ریزی و واسطه‌گری است. با این‌حال تنها چیزی که در پایان مهم است، تحویل پروژه ساختوساز موفق به کارفرما است؛ بنابراین باید با توجه به هزینه، زمان، کیفیت و... در هنگام ساختوساز چشم‌انداز گسترده‌تری داشت.
براساس تحقیقات انجام‌شده، بخش عمده مشکلات در سر راه ساختوساز کمبود اعتبار مالی است که این بخش حدود ۳۶درصد از تاخیرات را ناشی می‌شود. اما خبر خوب اینکه ۶۴درصد دیگر مشکلات قابل‌کنترل و مدیریت است. مدیریت پروژه می‌تواند با برنامه‌ریزی مدیریت ریسک، مدیریت کنترل کیفیت، مدیریت منابع انسانی، مدیریت زمان، برنامه‌ریزی صحیح تدارکات، مدیریت مالی، مدیریت ایمنی و پروژه، زمان اجرای پروژه و هزینه‌های آن را کاهش داده و در مقابل استانداردهای کیفی آن را افزایش دهد. مدیریت پروژه از چنان اهمیتی برخوردار است که گاهی مشاهده شده است که می‌تواند زیان ناشی از کمبود اعتبار را نیز جبران کند. متاسفانه بی‌توجهی به مدیریت پروژه در امر ساختوساز در ایران باعث افزایش زمان انجام پروژه و هزینه آن تا حدود سه برابر حالت عادی شده است. در انتها مواردی به منظور افزایش به‌کارگیری مدیریت پروژه در دو بخش آموزش عالی و اجرایی کشور و پیمانکاران ساخت و ساز پیشنهاد می‌شود. بنابراین آنچه در سطح کلان باید اجرایی شود شامل تدوین قوانین و بخشنامه‌هایی برای لزوم استفاده از دانش مدیریت پروژه در ساخت‌وسازهای عمرانی کشور، افزودن دروس آشنایی با استانداردها و اجرایی کردن مدیریت پروژه در رشته‌های مرتبط با صنعت ساختوساز به‌صورت کاربردی در دانشگاه‌ها و اعلام نتایج ناشی از مقایسه پروژه‌هایی که در آنها از دانش مدیریت پروژه استفاده شده است با پروژه‌هایی که به‌صورت سنتی اجرا شده باهدف ترغیب به استفاده از مدیریت دانش در ساختوساز است و آنچه پیمانکاران ساختوساز نیز باید به یاد داشته باشند مدیر پروژه باید علاوه بر اطلاع از اصول مدیریت از اولین مرحله تا انتهای پروژه، در جریان تمام امور قرار داشته و تمام مسوولیت‌ها را بر عهده بگیرد و درنهایت باید گفت هماهنگی بین گروه‌های کاری در پروژه‌های ساختوساز بسیار حائز اهمیت است که این مهم باید از طریق دستورالعمل‌هایی که از سوی شرکت تنظیم می‌شود اجرایی شود.
