سهم سه شرکت بیمه ایران - آسیا و دانا در ۱۰ استان بررسی شد
سقفی برای اختیارات شعب
آیا نسخه افزایش اختیارات استانی، چالش بازار بکر بدون بیمه را حل میکند؟
تصویر واضح سیستم توزیع خدمات بیمه دراستان‌ها نشان می‌دهد، نرخ تورم عملیات بیمه‌گری را با زیان مواجه کرده است. با نگاهی اجمالی به پرتفوی صنعت بیمه متوجه سهم بالای بیمه‌های اتومبیل و درمان ازکل حق بیمه‌های تولیدی می‌شویم و به تبع آن میزان خسارات این دو رشته نیزبیش از سایررشته‌های بیمه‌ای است و ضریب خسارت قابل‌توجهی دارند. این درحالی است که شرکت بیمه ایران به عنوان تنها بیمه دولت و دارنده بیشترین سهم ازبازار کشور طرح حدود اختیارات شعب را بعد از بازنگری نهایی از ابتدای تابستان امسال برای اجرا ابلاغ کرده است. البته طرح تفویض اختیارات به شعب و سرپرستی‌ها، طرح تازه‌ای نیست و به‌ویژه درشرکت بیمه ایران در دوره محسن پورکیانی مدیرعامل اسبق این شرکت کلید خورد اما با تاکید شریفی مدیرعامل جدید این شرکت باردیگر بازنگری و برای اجرا ابلاغ شده است.
این طرح درسایر شرکت‌های بیمه بخش خصوصی هم دنبال می‌شود و بارها مدیران عامل از افزایش اختیارات روسای شعب صحبت کرده‌اند. اما این حدود اختیارات تا کجاست؟ سقف معقول و متعارف اختیارات شعب چه میزان است ؟ آیا برای ارائه نرخ و شرایط توانایی‌های فنی کافی دارند ؟ و از همه مهم‌تر برای پرداخت خسارات سقف اختیارات شعب تا چه مبلغ است ؟ درسال‌های گذشته حدود اختیارات شعب برای خسارات اتومبیل به عنوان مثال تا ۵میلیون تومان بود اما رشد نرخ تورم ناشی از نوسانات ارز و افزایش مبلغ خسارات پرداختی این رقم را تحت‌تاثیر قرار داده است. اکنون چنانچه قیمت دلار را ۳۰هزار تومان درنظر بگیریم، خسارات پرداختی ارقام قابل‌توجهی می‌شوند. بنابراین هیات‌مدیره و ستاد مرکزی شرکت‌های بیمه که در دل پایتخت حضور دارند، چه سقفی را برای شعب درنظر می‌گیرند؟ آیا این ارقام می‌تواند بیش از اختیارات مدیران ستادی باشد ؟
احمد صفرزاده معاون فنی شرکت بیمه ایران افزایش حدود اختیارات شعب این شرکت را متناسب با شرایط استانی و توانمندی‌های فنی شعب عنوان کرد و محسن سیف‌پور مدیرامورمناطق و شعب شرکت بیمه دانا نیز با ذکرهمان نکته تفاوت در شرایط استان‌ها و عملکرد شعب به «دنیای‌اقتصاد» گفت: ازابتدای شهریور ماه با توجه به شرایط و رشته‌های بیمه‌ای حدود اختیارات شعب بیمه دانا در صدور و پرداخت خسارت نسبت به سال‌های قبل چند برابرشده است.
عملکرد شرکت‌های بیمه در 10 استان
شرکت‌های بیمه در سال 1400 بیش از 115هزارمیلیارد تومان حق‌‌‌بیمه تولید و 65هزارمیلیارد تومان خسارت پرداخت کردند. درسال گذشته 71میلیون و 300هزار فقره بیمه‌نامه صادر و 52میلیون و 500هزار فقره پرونده خسارت تشکیل شد. بخش غیردولتی از حق بیمه تولیدی 1/ 69 درصد و از خسارات پرداختی 7/ 69درصد سهم دارند. به عبارتی سهم شرکت بیمه ایران تنها بیمه دولتی کشور از تولید حق بیمه و خسارات پرداختی حدود 30درصد است. رشته شخص ثالث و مازاد از کل پرتفوی 8/ 34درصد ، رشته درمان 3/ 18درصد و زندگی (عمر) 16درصد ازکل بازار بیمه کشور سهم دارند. طبق آمارآخرین فصلنامه بیمه مرکزی ایران حق بیمه سرانه درپایان سال 1399 درکل کشورمبلغ 8/ 9میلیون ریال و ضریب نفوذ بیمه درکل کشور5/ 2 درصد بود البته حق بیمه سرانه ایران در سال 1400به یک‌میلیون تومان رسید. در جدول شماره یک 10 استان که طبق اعلام بیمه مرکزی سهم بیشتری ازبازار بیمه کشور دارند، از نظر سهم از تولید حق بیمه - سهم از خسارات پرداختی – سهم از جمعیت کل کشور - حق بیمه سرانه و ضریب نفوذ بیمه مورد بررسی قرار گرفته است.
عملکرد شعب شرکت‌های بیمه درسراسرکشور
بررسی توزیع تعداد شعب در شرکت‌های بیمه طی سال 1400 نشان می‌دهد، تمرکز شعب در 11 شرکت بیمه ایران، آسیا، پاسارگاد، دانا، پارسیان، نوین، سینا، البرز، معلم، کارآفرین و دی بالاتر بوده به طوری که سهم آنها بین 4 تا 3/ 15درصد و درمجموع 2/ 67درصد سهم از شعب کل کشوراست. این درحالی است که تمرکزآنها صرفا در 10 استان تهران، مازندران، آذربایجان شرقی، اصفهان، خراسان رضوی، گیلان، خوزستان، آذربایجان غربی، فارس و هرمزگان با سهم بین 3/ 3 تا 9/ 16درصد بیش از سایر استان‌هاست. تعداد شعب شرکت‌های بیمه تا پایان سال گذشته به 1395 شعبه رسیده است که 214 شعبه مربوط به بیمه ایران تنها بیمه دولتی کشور است و یک‌هزار و 181 شعبه به بخش خصوصی و غیردولتی بازار تعلق دارند. آمارها نشان می‌دهد طی سال‌های 1395 تا 1399 سهم شعب در تولید حق بیمه شیب کاهشی دارد و سهم خسارات پرداختی روند صعودی را طی کرده است. سه شرکت بیمه ایران، آسیا و دانا با سهم بیشتری از بازار در صدر جدول قرارگرفته و با همین فرمان در حرکت هستند. «رشد سهم خسارات پرداختی در مقابل کاهش سهم تولید حق بیمه»
رقابت‌های استانی
برای درک بهتر از وضعیت سهم استان‌های کشور در تولید حق بیمه و خسارات پرداختی وضعیت سه شرکت بیمه ایران ،آسیا و دانا که نسبت به سایر شرکت‌ها سهم بیشتری ازبازار دارند، بررسی شد. بیمه ایران دولتی وآسیا و دانا جزو شرکت‌های بیمه هستند که سال‌ها دولتی بودند و در راستای اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 به بخش خصوصی واگذار شدند. شعب این شرکت‌ها از گذشته‌های دور دراستان‌ها فعال هستند و نسبت به بخش خصوصی که اوایل دهه 80 وارد بازار بیمه کشور شدند، ساختمان و تجهیزات قدیمی و شاید بیشتری دارند. اما آمارها نشان می‌دهد سهم خسارات پرداختی با سیر صعودی از سهم حق بیمه‌های تولیدی پیشی گرفته است و این روند همچنان ادامه دارد.
بیمه ایران: شعب استانی پاسخگو می‌شوند
دولت برای حل چالش بیمه‌گری در استان‌ها برنامه قدیمی را مجددا بازنگری و برای اجرا ابلاغ کرده است. احمد صفرزاده معاون فنی شرکت بیمه ایران دراین باره توضیح داد: «طرح حدود اختیارات شعب بیمه ایران» با هدف تمرکز زدایی، تسریع در فرآیند ارائه خدمات صدور و خسارت و تقویت پاسخگویی، تدوین و درهیات مدیره بیمه ایران به تصویب رسیده است. صفرزاده یاد آورشد: مصوبه حدود اختیارات که در سال 1400 مورد بازنگری قرار گرفته بود، بار دیگر با تاکید حسن شریفی رئیس هیات‌مدیره و مدیرعامل جدید بیمه ایران، مورد بازنگری مجدد قرار گرفت و پس از تصویب درهیات مدیره، ازابتدای تابستان امسال ابلاغ شده است. صفرزاده با بیان اینکه مصوبه فوق ازاول خرداد ماه امسال برای اجرا ابلاغ شده است، ادامه داد: تمرکز زدایی، تسریع در فرآیند ارائه خدمات صدور و خسارت، تقویت پاسخگویی و حصول شفافیت و سلامت اداری در گردش امور اهداف اصلی این طرح است، اما واگذاری صد‌درصدی انجام امور به استان‌ها متناسب با توانمندی آنان اجرا می‌شود.
وی با اشاره به اینکه میزان اختیاراتی که به هر واحد داده شده، به‌صورت کامل و با جزئیات مشخص می‌شود، یادآور شد: دراین طرح افراد می‌دانند چه کاری به آنها تفویض شده و بعد از واگذاری و تفویض اختیار، مسوولیت کارهای محول شده برعهده آن واحد خواهد بود و هرکسی در خصوص مسوولیت خود و اینکه چرا به هدف نرسیده‌‌‌اند، باید پاسخگو باشد.
قراردادهایی که سهم استانی بیمه دانا را افزایش داد
محسن سیف‌پور مدیرامورمناطق و شعب بیمه دانا دراین باره به «دنیای‌اقتصاد» گفت: سهم بیمه دانا دراین جدول مربوط به سال‌های 95 تا 99 است که در آخرین فصلنامه بیمه مرکزی ایران منتشرشده است. سیف‌پور با بیان اینکه سهم شعب بیمه دانا درسال 1401 تغییر قابل‌توجهی دارد، افزود: قراردادهای گروهی شرکت بیمه دانا مانند آموزش و پرورش درسال 1401 که به طوراستانی منعقد شد، سهم حق بیمه‌های استانی را هم افزایش داده است، به طوری که این سهم در6 ماه اول سال 1401 نسبت به کل سال گذشته رشد قابل‌توجهی دارد. سیف پور از دو رشته شخص ثالث و درمان به عنوان رشته‌های زیان‌دهی نام برد که سهم بالایی در خسارات پرداختی دارند و رشد نرخ تورم تاثیر مستقیمی برمیزان حق بیمه‌های تولیدی و خسارات پرداختی دارند.
وی با اشاره به اینکه هزینه‌های درمانی در تهران بیش از سایراستان‌ها و شهرهای کوچک است، یادآورشد: رشد تورم به افزایش تعرفه‌های درمانی، خسارات مالی و دستمزدها دامن زده و این اتفاق درآمارهای منتشره خود را نشان داده است. مدیرامورمناطق و شعب بیمه دانا درخصوص افزایش حدود اختیارات شعب این شرکت متذکرشد: اختیارات شعب با توجه به شرایط استانی و سهم رشته‌های بیمه‌ای تعیین و افزایش می‌یابد و درشرکت بیمه دانا هم اختیارات بیشتری نسبت به سال‌های قبل به شعب تفویض شده است.
سکوت بیمه آسیا
سهم خسارات پرداختی شعب استانی بیمه آسیا در بیشتر استان‌ها از سهم تولید حق بیمه سبقت گرفته است. این درحالی است که سهم بیمه آسیا از تولید حق بیمه‌های استانی حتی با ورود شرکت‌های بیمه خصوصی، طی سال‌های گذشته با تغییرات اندکی روبه‌رو بوده و توانسته سهم خود از بازار را حفظ کند. «روابط عمومی شرکت بیمه آسیا درخصوص عملکرد شعب استانی خود به خبرنگار«دنیای‌اقتصاد» پاسخی نداد. »
