معمولا در شبکه‌های اجتماعی دیده می‌شود که محصولات ایرانی به بازار دورترین کشورها از جمله کانادا صادر شده است؛ ولی در بازار بزرگ این همسایه شرقی، به‌رغم قرابت تاریخی، فرهنگی و سلیقه‌ای، کالای ایرانی وجود ندارد. این موضوع فارغ از مشکلات مربوط به تحریم‌ها، نشان می‌دهد فرآیندها و مقررات موجود کارکرد مناسب خود را ندارند. فرصت حضور رئیس‌جمهور محترم همراه با هیات عالی رتبه سیاسی اقتصادی ایرانی در کشور پاکستان را باید مغتنم شمرد و نسبت به توسعه روابط فی‌مابین اقدام کرد. توسعه روابط اقتصادی و تجاری با سایر کشورها معمولا بر اساس فرصت‌های آربیتراژ موجود برای بخش خصوصی شکل می‌گیرند.

هرچند در برخی موارد حسب نیاز، سیاستگذاران کشورها فرصت‌هایی را برای تجار به‌طور خاص از طریق توافق‌نامه‌های تجارت ترجیحی و سایر ابزارها فراهم می‌آورند. با بررسی مقررات تجاری ایران و پاکستان مشخص می‌شود تاکنون هر دو کشور تلاش جدی برای گشایش فضای تجارت برای بخش خصوصی هر دو طرف به کار نبسته‌اند که از نظر منطق تجاری قابل توجیه نیست؛ ولی به‌رغم این محدودیت‌های مقرراتی، تجار مرزنشین بر اساس فرهنگ سنتی در حال تجارت هستند. یکی از فرهنگ‌های تجاری کشورهای در حال توسعه، مشاهده کالا و سپس انجام معامله است. در این بین، پرداخت وجه معامله نیز یکی از مشکلات مهم است که معمولا در مرز و هنگام تحویل کالا به‌صورت فیزیکی یا از طریق حوالجات با هزینه بالا انجام می‌شود.

این مکانیزم سنتی در برخی موارد موجب بروز اتفاقات ناخوشایند و نکول می‌شود و در درازمدت موجب بی‌اعتمادی، کاهش معاملات و از دست رفتن بازار برای هر دو طرف می‌شود. این مشکل در کشورهای پیشرفته که تحریم نیستند با استانداردهای اینکوترمز و ابزارهای پرداخت معمول نظام بانکی بین‌المللی برطرف شده است. یکی از راهکارهای تسهیل تجارت خارجی کشور، استفاده از ابزار مرکز تجاری رسمی در سایر کشورها است. در این راستا اولین مرکز تجاری ایران در کشور پاکستان در شهر اسلام‌آباد در تاریخ ۲۷اردیبهشت‌۱۴۰۳ افتتاح خواهد شد. در این مرکز تجاری مدل ترکیبی تجارت فیزیکی و دیجیتالی با برپایی شوروم و نمایش نمونه فیزیکی کالاهای تولیدکنندگان ایرانی و نمایش کاتالوگ‌های دیجیتال و رویدادهای دیجیتال برای تجار پاکستانی در کشور پاکستان ارائه می‌شود. مجوز فعالیت این مرکز توسط سازمان توسعه تجارت صادر شده است و فعالیت آن تحت کنترل خواهد بود؛ ولی فضای کار آن توسط بخش خصوصی اجرایی خواهد شد.

 اهداف اصلی از ایجاد مرکز تجاری ایران در اسلام‌آباد پاکستان:

 ایجاد زمینه برای بازارسازی و بازاریابی و همکاری بلندمدت تجاری بین فعالان تجاری و اقتصادی دوکشور، تسهیل مبادله و عرضه کالا و خدمات ایرانی در بازار پاکستان برای افزایش توان رقابتی کالاها و خدمات ایرانی در قیاس با کالاهای مشابه دیگر کشورها.

تهیه و ارائه اطلاعات اقتصادی و تجاری کشور پاکستان به تجار و تولیدکنندگان ایرانی، حمایت از تجار و صاحبان صنایع در برابر آسیب‌های احتمالی تجاری و به حداقل رساندن این آسیب‌ها با هدایت و حمایت مستمر این مرکز.

 کاهش هزینه‌های بازاریابی، تبلیغات و هزینه حمل‌ونقل و افزایش سرمایه‌گذاری مشترک هستند.

برای ارائه خدمات بهتر به تجار و تولیدکنندگان ایرانی توسط مرکز تجاری، توصیه می‌شود دولت در اسناد توسعه تجارت فی‌مابین کشور ایران و پاکستان به موارد زیر توجه بیشتری داشته باشد: این امر با کاهش تعرفه‌های گمرکی، حذف ممنوعیت‌های تجارت کالایی، تسهیل شرایط تخصیص و انتقالات ارزی، افزایش ابزارهای تضمین معاملات برای تجار هر دو کشور، افزایش تعداد زیرساخت‌های ارتباطی نظیر تعداد گمرکات فعال، افزایش تعداد پروازهای فی‌مابین شهرهای دو کشور، تعریف ابزارهای رفع تعهد ارزی جدید حسب شرایط تجارت با کشور پاکستان، و به‌کارگیری ابزار تهاتر کالایی با محوریت بخش خصوصی و نظارت دولت امکان پذیر است. در صورت اهتمام دولت به توسعه روابط اقتصادی و تجاری با کشور پاکستان و تغییر واقعی ریل موجود، تجار و صاحبان بنگاه‌های اقتصادی ایران می‌توانند پتانسیل‌های بالقوه این همسایه غریب را شناسایی کنند و با بهره‌برداری از آن، موجبات توسعه اقتصادی کشور را فراهم آورند.

 

اخبار مرتبط