«دنیای اقتصاد» کارنامه ۱۳۹۹ صنایع غذایی را بررسی کرد
اقتصاد غذا از لنز مدیران
براساس داده‌های به‌دست آمده از بنگاه‌های بخش صنعت، شاخص مدیران خرید کل صنعت در اسفند ۲۹/ ۵۷ بوده که نسبت به بهمن‌ماه افزایش داشته است، هرچند شدت افزایش آن اندکی کمتر از بهمن‌ماه است اما نشان‌دهنده رونق در اکثر فعالیت‌های صنعتی است. در اسفندماه همه زیرشاخص‌های اصلی شامخ صنعت به‌غیر از موجودی مواد اولیه خریداری‌شده عدد بالای ۵۰ را ثبت کرده‌اند.
اما در سالی که گذشت، اوضاع صنایع غذایی چگونه بوده است؟ در جداول ارائه شده از سوی اتاق ایران که از برآیند فعالان این صنعت به دست آمده است، 12 شاخص مورد بررسی قرار گرفته است که شامل «مقدار تولید محصولات»، «میزان سفارشات جدید»، «سرعت انجام و تحویل سفارش»، «موجودی مواد اولیه»، «میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی»، «قیمت خرید مواد اولیه»، «موجودی محصول (انبار)»، «میزان صادرات کالا»، «قیمت محصولات تولید شده»، «مصرف حامل‌های انرژی»، «میزان فروش محصولات» و «انتظارات تولید در ماه آینده» است.
مقدار تولید محصولات
شاخص «مقدار تولید محصولات» در بخش صنعت غذا در اسفندماه 99 به عدد 17/ 54 رسیده است که نسبت به ماه قبل (58/ 56) کاهش داشته است. براساس ارزیابی‌ها بالاترین عدد ثبت شده برای «مقدار تولید محصولات» در صنایع غذایی به ماه اردیبهشت (3/ 61) اختصاص داشته که نشان از عبور فعالیت‌های اقتصادی این صنعت از تبعات بالای کرونا دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد کمترین عدد شامخ به ثبت رسیده در بخش «مقدار تولید محصولات» به فروردین 99 تعلق گرفته است که عموما به دلیل تعطیلات 13 روزه نوروز بوده است.
میزان سفارش‌های جدید مشتریان
شاخص «میزان سفارش‌های جدید مشتریان» نیز در 12 ماه سال 1399 با افت و خیزهایی همراه بوده است. طبق ارزیابی فعالان اقتصادی شاخص «میزان سفارش‌های جدید مشتریان» در اسفند به عدد قابل توجه 72/ 59 رسیده است که نسبت به بهمن ماه (58/ 56) با افزایش روبه‌رو شده است. این عدد با توجه به میزان مشابه آن در ماه پایانی سال گذشته که تقاضا تحت‌تأثیر رکود ناشی از کووید-19 بسیار کاهش یافته بود، افزایش تقاضا در همه رشته فعالیت‌های بخش‌های صنعتی از جمله در صنعت غذا را نشان می‌دهد که این تقاضا با توجه به افزایش میزان صادرات، هم ناشی از تقاضای داخلی و هم خارجی است. کمترین عدد شاخص در بخش «میزان سفارش‌های جدید مشتریان» برای این صنعت در شهریور به ثبت رسیده است و بالاترین عدد به دست آمده به ماه اسفند اختصاص داشته است.
سرعت انجام و تحویل سفارش
اما در شاخص «سرعت انجام و تحویل سفارش» چه نظراتی از سوی فعالان این صنعت عنوان شده است؟ براساس بررسی‌های صورت گرفته، شاخص «سرعت انجام و تحویل سفارش» در اسفندماه (72/ 59) نسبت به بهمن سال 99 (79/ 65) کاهش یافته است. ارزیابی روند این شاخص طی سال 1399 نشان می‌دهد بالاترین عدد به دست آمده به بهمن‌ماه اختصاص یافته و در فروردین این عدد به کمترین میزان خود (1/ 46) رسیده است.
موجودی مواد اولیه
اما شاخص «موجودی مواد اولیه» در صنعت غذا، بار دیگر کمتر از ماه قبل شده است و در اسفندماه (22/ 47) اندکی نسبت به بهمن (37/ 47) کاهش یافته است، این در حالی است که این شاخص در خرداد و تیرماه برای اولین‌بار طی 29 ماه گذشته از زمان آغاز طرح شامخ، عدد بالای 50 را تجربه کرده است. بررسی‌ها همچنین نشان می‌دهد دی‌ماه بدترین عدد شاخص (03/ 29) در بخش «موجودی مواد اولیه» در صنعت غذا به ثبت رسیده و پس ازاین ماه، در بهمن و اسفند با جهش قابل توجهی روبه‌رو شده است.
میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی
در بخش «میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی» نیز در اسفند ماه عدد 06/ 43 به ثبت رسیده که نسبت به بهمن ماه (05/ 46) کاهش را تجربه کرده است. بیشترین عدد ثبت شده از سوی فعالان صنعت غذا در این بخش به ماه اردیبهشت (3/ 61) اختصاص یافته و کمترین عدد به ماه اسفند تعلق گرفته است.
قیمت مواد اولیه
شاخص «قیمت مواد اولیه» در اسفندماه 1399 نیز به عدد 78/ 77 رسیده که نسبت به ماه قبل (58/ 81) با کاهش مواجه شده است. بررسی روند «قیمت خرید مواد اولیه» در بخش صنایع غذایی در 12 ماه سال گذشته نشان می‌دهد این شاخص در شرایط مطلوبی قرار دارد به طوری که در 12 ماهه بررسی شده، تمامی اعداد به دست آمده از 80 بالاتر بوده‌اند.
موجودی محصول
«شاخص موجودی محصول (انبار)» نیز سال گذشته را با افت‌و‌خیزهای بسیاری پشت سر گذاشته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد شاخص این بخش در اسفند روی عدد 83/ 45 ایستاده است که نسبت به ماه گذشته (بهمن ماه) با کاهش روبه‌رو شده است. شاخص به دست آمده برای بهمن‌ماه 37/ 47 بوده است. همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد کمترین عدد به دست آمده در کارنامه موجودی محصول (انبار) به ماه مهر (9/ 42) تعلق گرفته است و بیشترین عدد در ماه خرداد (3/ 56) ثبت شده است.
میزان صادرات کالا
شاخص «میزان صادرات کالا» در بخش صنایع غذایی نیز (78/ 52) نسبت به ماه بهمن (26/ 55) کاهش داشته است. ارزیابی‌ها حکایت از آن دارد که بالاترین عدد ثبت شده در این بخش به تیر تعلق یافته و کمترین میزان نیز در ماه فروردین 1399 اتفاق افتاده است.
قیمت محصولات تولید شده
اما در بخش «قیمت محصولات تولید شده» چه تغییراتی در یک سال گذشته به ثبت رسیده است؟ طبق ارزیابی مدیران صنعت غذا، در اسفند ماه سال گذشته عدد 78/ 52 برای این بخش به ثبت رسیده است که نسبت به ماه گذشته (89/ 57) با افت روبه‌رو شده است. خردادماه طلایی‌ترین ماه برای ثبت بالاترین امتیاز (8/ 68) در این بخش بوده است و کمترین میزان به ثبت رسیده برای «قیمت محصولات تولید شده» به دی ماه اختصاص یافته است.
مصرف حامل‌های انرژی
برای شاخص «مصرف حامل‌های انرژی» نیز در اسفندماه عدد 94/ 56 به دست آمده است که نسبت به ماه قبل (بهمن) با افزایش مواجه شده است. بیشترین عدد ثبت شده برای این شاخص در ماه اردیبهشت ثبت شده و کمترین عدد به ماه فروردین تعلق گرفته است.
میزان فروش محصولات
«میزان فروش محصولات» که یکی از اصلی‌ترین شاخص‌ها برای ارزیابی وضعیت صنعت غذا است نیز سال 1399 را پر افت و خیز پشت سر گذاشته است. طبق بررسی‌ها عدد به دست آمده برای این شاخص در اسفند ماه 94/ 56 بوده که این میزان نسبت به بهمن ماه (89/ 57) با کاهش همراه بوده است. بیشترین فروش در صنعت غذا در ماه اردیبهشت و کمترین میزان فروش در فروردین سال قبل رخ داده است.
انتظارات تولید
شاخص «انتظارات تولید» برای صنایع غذایی در فروردین سال جاری (67/ 41) کاهش قابل‌توجهی نسبت به شاخص انتظارات در بهمن و اسفند دارد که البته نسبت به ماه مشابه در سال‌های قبل نرخ کاهش کمتری از سوی فعالان اقتصادی اعلام شده است. به‌طورکلی در اسفندماه وضعیت همه رشته فعالیت‌های صنعتی بهتر از ماه قبل بوده است.
