روح جاری در موسیقی پاپ
امروز سالروز درگذشت واروژان است
محمدرضا درویشی، آهنگساز مطرح از او به‌عنوان «کلاسیک، در متن پاپ» نام برده و کامبیز روشن روان درباره وی گفته است: «تنها کسی که از تنظیم‌هایش لذت می‌بردم واروژان بود.» لوریس چکناواریان، آهنگساز و رهبر ارکستر نیز که از دوستان قدیمی او بود واروژان را سلطان موسیقی پاپ معرفی کرده است.
واروژان سال ۱۳۱۵ در خانواده‌ای ارمنی در قزوین متولد شد.وی پس از پایان تحصیلات مقدماتی، با ورود به مدرسه عالی موسیقی تهران تحت آموزش استادانی همچون روبن گریگوریان و لودویگ بازیل قرار گرفت. این هنرمند سپس با بورسیه رادیو و تلویزیون برای مدت چهار سال به مدرسه عالی موسیقی آمریکا رفت. پس از بازگشت به وطن کار تدریس، آهنگسازی و تنظیم را پی‌گرفت و در طول حیاتش نزدیک به 100 آهنگ برای مطرح‌ترین خوانندگان آن زمان ساخت یا تنظیم کرد. وی همچنین در طول عمر هنری خود برای ۲۵ فیلم سینمایی و دو مجموعه تلویزیونی شامل سلطان‌صاحبقران موسیقی متن آفرید.واروژان به‌دلیل گوشه‌گیری، کمتر در مجامع عمومی شرکت می‌کرد و از مصاحبه نیز گریزان بود با این حال اندک دوستانش از وی به نیکی یاد می‌کنند و یادآور می‌شوند که همواره مشوق دیگران بود.
ناصر چشم‌آذر، آهنگساز فقید درباره او گفته است: «من و برادرم منوچهر، از اولین شاگردان واروژان بودیم. منوچهر یک روز برایم تعریف کرد که واروژان ارکستر هنر برای مردم درست کرده و فردی است با روحی آرام و حالی خوب. برادرم مرا سر تمرین‌های واروژان برد، یادم هست جمعه‌ای ساعت ۹ صبح وقتی ۱۳سالم بود، واروژان را دیدم. در زمان استراحت ارکستر، پشت پیانو نشستم درحالی‌که من تا به حال پیانوی رویال ندیده بودم. به من رسید و از من پرسید شما کی هستید؟ چقدر قشنگ پیانو می‌زنید... من هم خودم را معرفی کردم.»
زنده یاد بابک بیات درباره او نقل کرده است: «به جرأت می‌توانم بگویم که واروژان یک عمر در موسیقی ایران جاری است. او یک عمر زحمت کشید تا در موسیقی ترانه‌ای مملکت ما، لحظه‌های زیبا خلق کند. بسیاری از تنظیم‌کنندگان موسیقی ایران که بعد از واروژان شروع به‌کار کردند، راه واروژان را ادامه دادند. او آن قدر بی عقده بود که پیشرفت هر هنرمندی، او را خشنود می‌کرد. یادم می‌آید وقتی موسیقی فیلم «برهنه تا ظهر با سرعت» را به تنهایی می‌ساختم، او مرتب نگران من بود که مبادا نتوانم کار خوبی ارائه دهم. ولی وقتی موسیقی فیلم را شنید، از جا بلند شد، مرا بوسید و گفت که معلوم است خیلی زحمت کشیده‌ای! و این بوسه و این جمله برای من جاودانه شد...»
این نجابت و وزین بودن شخصیت واروژان در آثارش نیز نمودار است. محمود خوشنام درباره او گفته است: « شاید مهم‌تر از آهنگسازی، دست توانای او در تنظیم آهنگ‌های دیگران بود. ساده‌ترین و‌گاه سخیف‌ترین آهنگ‌ها، به نیروی تنظیم او، به ترانه‌ای دلنشین تبدیل می‌شد. حسن کار این بود که خودش هم، به‌کار تنظیم بیشتر از آهنگسازی علاقه نشان می‌داد و مهر زیبایی‌شناسانه‌اش روی انبوهی از ترانه‌های موفق نشسته است.»
واروژان که از بیماری قلبی رنج می‌برد هنگام ضبط موسیقی فیلم بر فراز آسمان‌ها، ساخته محمدعلی فردین، سکته کرد و پس از ۱۳ روز بستری شدن، در ساعت پنج و نیم صبح شنبه ۲۶ شهریور ۱۳۵۶ (۱۷ سپتامبر ۱۹۷۷) در ۴۰ سالگی در بیمارستان جم تهران، درگذشت و در گورستان ارامنه تهران (بوراستان) به خاک سپرده شد.
