بیلبوردهای حاشیه‌ساز هفته کتاب

در این آگهی نماها و در کنار عکس‌ها QR code قرار داده شده است که با اسکن  آن مخاطب به صفحه خانه کتاب هدایت می‌شود و می‌تواند اطلاعات بیشتری درباره کتاب‌ها، خلاصه و برشی از آن و سایر کتاب‌هایی که در طرح موسوم «کتاب باران» معرفی شده‌اند، مشاهده و احیانا خرید کند. البته برخی آگهی‌نماها فاقد QR code هستند. بر اساس اطلاعات خانه کتاب در این طرح ۱۱۰ کتاب و نویسنده معرفی شده‌اند که برگزیده جایزه‌هایی مانند کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، جایزه جلال آل‌احمد، جشنواره شعر فجر و... بوده‌اند که به نظر می‌رسد این تعداد نسبت به سال‌های گذشته با کاهش همراه بوده است. اگرچه یکی از مشکلات همیشگی کتاب در ایران، مشکل معرفی و نبود ساز‌و‌کاری مناسب در این زمینه است اما اجرای این طرح در سال‌های اخیر مخالفانی جدی داشته است.

منتقدان از غیبت نام‌ها و آثار مشهور بارها انتقاد کرده‌اند و می‌گویند نویسنده‌ها فقط از یک جریان‌ فکری خاص انتخاب می‌شوند. در این میان اشتباه‌هایی هم در درج تصاویر پیش آمده که وجه کارشناسی کار را زیر سوال می‌برد. یکی از مهم‌ترین اشتباهات امسال که در دو روز گذشته بسیار مورد توجه قرار گرفت، این بود که برای معرفی محمود تفضلی، نویسنده و مترجم کتاب «نگاهی به تاریخ جهان»، از عکس احمد تفضلی، ایران‌شناس، مترجم و پژوهشگر استفاده شده که مرگ مشکوکی داشته و او را قربانی قتل‌های زنجیره‌ای دانسته‌اند. این اشتباه صرفا در بیلبورد شهری اتفاق نیفتاده بلکه در سایت خانه کتاب نیز این تصویر به اشتباه درج شده است.

انتخاب‌ نویسندگان برای این بیلبوردها همواره اعتراض‌هایی را به وجود آورده است. سال گذشته شکوه قاسم‌نیا، شاعر کودک و نوجوان، با اعتراض به استفاده از عکسش بدون اجازه، گفته بود: «از انتشار عکسم روی بنر نه خشنودم و نه راضی». همچنین فریبا کلهر، نویسنده، نیز خواسته بود عکسش را از بیلبورد پایین بیاورند. امسال هم این موضوع با واکنش‌هایی همراه بوده است. ابراهیم حسن‌بیگی، نویسنده، در متنی با عنوان «این یارکِشی نیست، یارکُشی است» نوشته است: «به چه کسی بگویم این بیلبورد را بکشید پایین». حمیدرضا شکارسری، شاعر، هم در واکنش به استفاده از عکسش نوشته است: «من اهل شعر و کلمه‌ام، تمام کتاب‌هایم را دوست دارم، اما علم کردن عکس من و کتابم در این روزها، آن‌هم بدون اجازه خودم از آن حرف‌هاست!»