موراکامی در صدر شرط‌بندی‌های نوبل

آکادمی سوئدی نوبل، مسوول انتخاب برنده نوبل ادبیات، در سال ۲۰۱۷ یک نویسنده ژاپنی دیگر به نام کازوئو ایشی‌گورو را شایسته دریافت این جایزه دانست. مو یان، نویسنده چینی، هم در سال ۲۰۱۲ دیگر نویسنده آسیایی بود که در دهه اخیر موفق به دریافت این جایزه شده است. سلیقه آکادمی سوئد در انتخاب برنده نوبل در رشته ادبیات حداقل در یک دهه اخیر بیشتر به سمت نویسندگان کمتر‌شناخته‌شده در افکار عمومی بوده است و در چند سال اخیر چهره‌هایی چون پیتر هاندکه و نویسندگان کمترشناخته‌شده چون اولگا توکارچوک، لوئیز گلیک و عبدالرزاق گورنه تا انتخابی پرحاشیه مثل باب دیلن این جایزه را دریافت کرده‌اند.

هاروکی موراکامی در چند سال اخیر همواره یکی از بخت‌های اصلی کسب جایزه نوبل ادبیات بوده اما نتوانسته این جایزه را کسب کند. رمان عاشقانه «جنگل نروژی» او که در سال ۱۹۸۷ منتشر و به اثری پرفروش تبدیل شد، او را به عنوان یک ستاره ادبی به شهرت رساند. «۱Q۸۴» طولانی‌ترین رمان موراکامی است که سال ۲۰۰۹ در سه جلد به زبان ژاپنی چاپ شد. «سوکورو تازاکی بی‌رنگ و سال‌های زیارتش» در سال ۲۰۱۳ روانه بازار و با استقبال زیادی مواجه شد و جدیدترین اثر او به نام «قتل فرمانده» نیز در سال ۲۰۱۷ منتشر شد.

گشتی در میان سایت‌های شرط‌بندی که به پیش‌بینی یکی از غیرقابل‌پیش‌بینی‌ترین جوایز دنیا اقدام کرده‌اند، نشان می‌دهد امسال پس از موراکامی نام یک نویسنده زن کمتر‌شناخته‌شده چینی به نام کان ژو نیز به عنوان بخت دوم دیده می‌شود؛ گزینه‌ای که با توجه به انتخاب‌های چند سال اخیر آکادمی سوئد چندان هم بی‌ربط نیست. نام این نویسنده ۶۷ساله چینی در میان شانس‌های نوبل ۲۰۱۹ نیز مطرح شده بود اما در نهایت جایزه آن سال به پیتر هاندکه رسید. کان ژو که نام اصلی او دنگ شیائوهوا است، در ابتدا سابقه ادبی نداشت و سال‌های زیادی را به عنوان یک کارگر معمولی گذراند.

او نخستین رمان خود را به نام «اَبرشناور قدیمی» در سال ۱۹۸۶ منتشر کرد. با‌این‌حال، برجسته‌ترین اثر او «عشق در هزاره جدید» است که در سال ۲۰۱۳ منتشر شد. این نویسنده چینی به خاطر ساختار روایی جاه‌طلبانه و تجربی آثارش شناخته شده است. کتاب‌های نوشته‌شده توسط ژو اغلب از نمادگرایی برای شبیه‌سازی جهان‌های رویایی و خارق‌العاده استفاده می‌کنند. صاحب‌نظران ادبی او را از نظر سبک با فرانتس کافکا مقایسه کرده‌اند. نوشته‌های او همچنین عناصر فرهنگ غربی و چینی را در هم می‌آمیزند. وقتی او را با سایر رقبای احتمالی نوبل ادبیات مقایسه می‌کنید، گزینه بسیار قابل‌اعتنایی به نظر می‌رسد.

نام جرالد مورنین نویسنده کهنه‌کار و ۸۴ساله استرالیایی، یون فوسه نویسنده و نمایش‌نامه‌نویس اهل نروژ، پیر میشون نویسنده فرانسوی و توماس پینچن نیز در میان شانس‌های نوبل ۲۰۲۳ مطرح است. کورمک مک‌کارتی، نویسنده آمریکایی که نگارش رمان‌هایی چون «جایی برای پیرمردها نیست»، «جاده» و «نصف‌النهار خون» را در کارنامه داشت، هم پیش‌تر در این فهرست حضور داشت، اما حدود سه ماه پیش در ۸۹سالگی درگذشت.

نام نویسندگانی چون نگوگی واتیونگو نویسنده اهل کشور کنیا، آنه کارسون شاعر نامدار سوئدی، لیودمیلا اولیتسکایا،‌ مارگارت اتوود، ماریز کُنده،‌ لاسلو کراسناهورکایی،‌ جامیکا کینکید،‌ دَن دلیلو،‌ جویس کرول اوتس، کان ژو،‌ میرشا کارتارسکو،‌ توماس پینچن، خاویر ماریاس، یون فوسه،‌ میشل ولبک، عاموس عوز، چارلز سیمیک، ادنا اوبراین،‌ هلن سیکسو،‌ کارل اوه گناسکور، کو اون،‌ میا کوتو، النا فرانته، اسماعیل کاداره،‌ پیتر ناداس، بوتو اشتراوس، کورمک مک کارتی، فردریک می‌راکر، هیلاری منتل، مریلین رابینسون، یو هوا، پتی اسمیت،‌ جی کی رولینگ، میلان کوندرا، استفن کینگ و ریچارد عثمان نیز در چند سال اخیر برای کسب جایزه نوبل در رشته ادبیات مطرح بوده است. آکادمی نوبل هیچ‌گاه نشانه‌ای از اینکه چه کسانی شانس اصلی دریافت جایزه هستند اعلام نمی‌کند و فهرست نامزدهای هر سال را ۵۰ سال دیگر منتشر می‌کند؛ به عنوان مثال کسی که امسال (۲۰۲۳) نامزد جایزه نوبل ادبیات باشد در سال ۲۰۷۳ متوجه این موضوع خواهد شد. آکادمی سوئد طی مراسمی در تاریخ ۵ اکتبر (۱۳مهر) در استکهلم برنده جایزه نوبل ادبیات را معرفی می‌کند.