هفته کتاب در شرایطی متفاوت آغاز شد
بوی خوش کتاب در پاییز
موضوع مهم دیگری که امسال در آستانه برگزاری این رویداد مطرح شده، بحث نظارت مردمی بر کتاب‌هاست و در روزهای اخیر واکنش‌های متفاوتی برانگیخته است. برخی این طرح را زمینه‌چینی برای پایان دادن به نظارت دولتی و مجوز پیش از انتشار توصیف کرده‌اند و برخی دیگر به مثابه یک ابزار تشدید‌کننده نظارتی از آن نام برده‌اند. با‌این‌حال بیشتر از هر چیزی کتابخوان‌ها نگران افزایش قیمت کتاب هستند. میانگین قیمت یک کتاب ۱۰۰صفحه‌ای به ۱۰۰هزار تومان رسیده و همین موضوع باعث شده مشتریان جدی این بازار هم حتی با وسواس بیشتری خرید کنند. ناشران، نبود کاغذ و بالا رفتن هزینه‌های جانبی را علت عمده افزایش قیمت کتاب می‌دانند.
چندی پیش هومان حسن‌پور، یکی از فعالان بازار نشر، گفت مواد اولیه و قیمت تمام‌شده تولید کتاب افزایش ٧٠٠ تا ١٠٠٠درصدی را تجربه کرده‌اند و در عوض افزایش ٢٠٠ تا ۴۰۰درصدی قیمت کتاب را شاهد هستیم. در این میان یک عده هم معتقدند کتاب نسبت به سایر کالاها در ایران گران نیست. حتی برخی معتقدند در مقایسه با سینما کتاب کالای ارزانی به حساب می‌آید. نتیجه این اتفاق در ماه‌های اخیر رونق گرفتن بازار کتاب‌های دست‌دوم بوده است. حالا خیلی‌ها متقاعد شده‌اند آثار موردنیازشان را در فروشگاه‌های دست‌دوم جست‌وجو کنند. با همه این حرف‌ها هنوز کتاب‌های زیادی هر ماه منتشر می‌شوند و این بازار همچنان داغ است و پویا.
ترغیب مردم به کتابخوانی
در این سال‌ها برنامه‌های زیادی برای ترغیب مردم به مطالعه انجام شده است. انتشار و تبلیغ کتاب‌های تازه، خرید از کتاب‌فروشی‌های کوچک محلی، کتابگردی در شهرها با حضور چهره‌های فرهنگی و هنری و برگزاری کارناوال‌های شهری و روستایی با محوریت کتاب و کودکان، از مهم‌ترین برنامه‌ها بوده که بخشی از آنها هر سال در هفته کتاب برگزار می‌شود. هفته کتاب، مجموعه مراسمی است که از سال ۱۳۷۲ هر ساله در روزهای آخر آبان به ابتکار و هدایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ترویج کتاب و کتابخوانی برگزار می‌شود.
بر‌اساس یک سیاست تدوین‌شده، طی این هفته اخبار مربوط به کتاب و چاپ و نشر در صدر اخبار فرهنگی کشور قرار می‌گیرد و مراسم و فعالیت‌های علمی و فرهنگی با مضمون کتاب برگزار می‌شود. سی‌اُمین دوره هفته کتاب، سال گذشته با برگزاری ۸۰۰ برنامه در ۳۱ استان، توسط دبیر استان‌ها، چهار دستگاه اصلی برگزار‌کننده و ۶۰ دستگاه همکار اجرا شد. ابراهیم کریمی، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان، خبر داد که اختصاص تخفیف ویژه ۲۰درصدی کتاب‌فروشی‌ها در هفته کتاب از برنامه‌های این اتحادیه در تهران است. او گفت: این طرح با تخفیف‌های فریبنده ۵۰درصدی که این روزها در پیاده‌روها و ایستگاه‌های مترو با آنها مواجه هستیم فرق می‌کند. بخش عمده کتاب‌ها در این تخفیف‌های فریبنده آثار نازل با کیفیت پایین هستند، اما کتاب‌هایی که در طرح ۲۰درصدی به فروش می‌رسند، آثار جدی، معتبر و خوبی هستند که کتاب‌فروشی‌های عضو اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران عرضه می‌کنند.
کریمی‌پور گفت: درباره تخفیف باید بگویم که ارائه همین مقدار پرداخت نیز دشوار است که با مشارکت ناشران، توزیع‌کنندگان و کتابفروشان به این درصد رسیده‌ایم. او در ادامه از بازدید اعضای هیات‌مدیره و پیشکسوتان صنعت نشر کشور از کتاب‌فروشی‌ها در روزهای هفته کتاب خبر داد و بیان کرد: طبق سنت هرساله امسال این طرح برگزار خواهد شد و از مسوولان فرهنگی کشور دعوت می‌کنیم در این رویداد با اعضای اتحادیه همراه باشند.
توزیع ۳ میلیون کتاب به کتابخانه مدارس
حامد علامتی، مدیرعامل کانون پرورش فکری، هم درباره برنامه‌های این نهاد در حوزه کودک و نوجوان می‌گوید: «از جمله برنامه‌های جذاب کانون در هفته کتاب، طرح پویش و خوانش کتاب با حضور کودکان و خانواده‌های آنان است. پشتیبانی از کتابخانه‌های مدرسه‌ای در دستور کار قرار گرفته و در همین زمینه امسال ۳میلیون کتاب توزیع شده که بخشی از آن که عدد یک‌میلیون و ۲۰۰هزار جلد است در هفته کتاب توزیع می‌شود.»
علی رمضانی، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران، نیز درباره برنامه‌های ملی که در این هفته برنامه‌ریزی شده است، گفت: «پویش ملی بخوان و بگو، مرورنویسی کتابخوانی، تجلیل و تکریم شعرا، نویسندگان، کتابفروشان، چاپخانه‌دارها، و ضیافت صنعت نشر با وزیر فرهنگ نیز برپا خواهد شد. البته همه ایرانیان یارانه‌بگیر می‌توانند این مدت با شرایط ویژه کتاب خریداری کنند. اختتامیه پیاده‌روی اربعین و سومین پویش گلستان‌خوانی و اختتامیه پویش سطر به سطر فلسطین هم برپا می‌شود.»
پویش‌های کتابخوانی؛ سوژه این روزها
بازار داغ این روزها هم پویش‌های کتابخوانی برای همه رده‌های سنی است که موسسه شیرازه، نهادکتابخانه‌های عمومی کشور، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و ... این پویش‌ها را برگزار می‌کنند. علاقه‌مندان می‌توانند برای کسب اطلاعات بیشتر به تارنمای این نهادها مراجعه کنند. در فضاسازی شهری هم همانند سال گذشته از آثار ۱۰۰ نویسنده که با همکاری ناشرانشان صورت گرفته است استفاده خواهد شد. آثاری که نسخه‌های فیزیکی، صوتی و مجازی‌شان تولید شده باشند و در نهاد کتابخانه‌ها هم برای امانت گرفتن موجود باشند، انتخاب شده‌اند. نهاد کتابخانه‌ها طبق برنامه هرساله طرح بخشودگی جرایم و ثبت‌نام رایگان را در پیش دارد. ناشران هم به نوبه خود در این هفته تلاش دارند تا مخاطبان، آثار مدنظرشان را به‌راحتی تهیه کنند. نشر سوره مهر، راه‌یار، نیستان و ... تخفیفات ۲۰درصدی گذاشته‌اند.
