حکایت پهلوان آواز

او اما راه پیشرفت در هنر را به آسانی طی نکرده است. درباره‌ آشنایی‌اش با هنر آواز تعریف می‌کند: «بچه بودم و هنوز مدرسه هم نمی‌رفتم. شاید پنج یا شش‌ساله بودم. در بین بچه‌های ده، مسابقه‌ای گذاشته بودند. ما اهل منطقه‌ای در لبه کویر به نام خالد‌آباد نطنز یا کاشان بودیم. منطقه ما منطقه‌ای است که همه در آن صدا دارند. خلاصه مسابقه‌ای گذاشته بودند و من به نظر معتمدان محل که آنجا نشسته بودند، اول شدم. از آن وقت معلوم شد که صدایم خوب است. صدای پدرم هم خوب بود و همین‌طور پدر‌بزرگم که خواننده زمان خودش بود. من خواندن را هم در کنار آنها و همین‌طور تعزیه‌خوان‌ها یاد گرفتم. آن زمان در دهات تعزیه می‌خواندند. البته صفحه‌های گرامافون هم بود که از آنها هم چیز‌های زیاد یاد گرفتم.

 تا کلاس ششم ابتدایی در همان شهر خواندم و بعد برای تحصیلات متوسطه به تهران آمدم. آن زمان یعنی بیش از ۶۰سال پیش در دهات چیزی بیشتر از این نبود. کلاس موسیقی‌ای نبود. همین جوری به قول خودشان دیمی یاد می‌گرفتند.» اما آشنایی با استاد صبا زندگی هنری‌ ایرج را دگرگون کرد. خود دراین‌باره می‌گوید: «شبی در یک مهمانی بودیم که مرحوم مجید وفادار هم آنجا بود. وقتی آواز خواندم ایشان خیلی خوششان آمد و گفت که من کلاس آواز ندارم اما شما را معرفی می‌کنم به استاد صبا که آن زمان تقریبا موسیقی رادیو در اختیار ایشان بود. ایشان یک نامه نوشت و من رفتم منزل مرحوم صبا. دیگر همان‌جا ردیف‌ها را یاد گرفته بودم. هرچه را بلد نبودم هم از دوستان هنرمندی که در رادیو داشتیم می‌پرسیدم. استاد ‌ابوالحسن‌خان صبا صدای من را شنید و دید که تقریبا ردیف‌ها را بلد هستم. آن زمان روی این مساله تاکید داشتند کسی که می‌خواهد خواننده شود، حتما باید ردیف‌های موسیقی را بداند.

ایشان من را معرفی کرد به ابراهیم‌خان منصوری که آن وقت رئیس کمیسیون موسیقی رادیو بود. من بعد از معرفی به ایشان با ارکستر خود ایشان در رادیو برنامه اجرا کردم.» و پس از این ایرج مشهور شد هرچند خود توجهی به این شهرت ندارد. او می‌گوید: «اینطوری بود که حس کردم من خودم به‌تدریج گل کردم. من اصلا به فکر شهرت و این حرف‌ها نبودم. من عاشق موسیقی و هنر‌ آواز بودم و به همین دلیل هم با ۲۱ سال خدمتم در ارتش، خودم را بازنشسته کردم تا بتوانم برسم به کار‌های هنری‌ام.» ایرج در ۹۱سالگی همچنان با توانایی می‌خواند. آخرین آوازی که از او شنیده شده به مراسم تشییع پیکر اکبر گلپایگانی، خواننده مطرح و از دوستان او، مربوط می‌شود که آبان‌ماه امسال رخ داد. ایرج همچنان برای نسل جوان اسطوره محسوب می‌شود و به پهلوان آواز مشهور است. او در سال ۱۳۹۲ دو آهنگ جدید را با آهنگسازی عباس تجویدی خواند.