محمد سالاری با اشاره به جلسه اخیر کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران مشترک با کمیسیون سلامت و محیط‌زیست که درخصوص لایحه طرح جایگزین مصوبه برج باغ برگزار شد، اظهار کرد: مصوبه برج باغ‌ها که طی بیش از یک دهه گذشته در ساخت و ساز باغات شهر تهران ملاک عمل بود، بعد از شروع به کار شورای پنجم شهر تهران و در اواخر سال گذشته با پیشنهاد کمیسیون شهرسازی و معماری و کمیسیون سلامت و محیط‌زیست لغو شد و شهرداری تهران به موجب یکی از تبصره‌های مصوبه، ملزم به ارائه طرح جایگزین مصوبه برج باغ شد. هم‌اکنون طرح جایگزین برج باغ پس از چندین جلسه کارشناسی نهایی شد و برای بررسی و تصمیم‌گیری در صحن شورای شهر ارسال خواهد شد.  وی ادامه داد: این لایحه در صورت تایید شورای شهر به شورای عالی شهرسازی و معماری کشور ارسال می‌شود تا در آنجا به تصویب برسد و جایگزین پیوست سوم طرح جامع شهر تهران شود، سپس با ابلاغ شورای عالی شهرسازی و معماری کشور در سطح شهر تهران و مناطق ۲۲ گانه لازم‌الاجرا خواهد بود.

رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران درخصوص کلیات این لایحه گفت: یکی از رویکردهای غالب در لایحه پیشنهادی شهرداری که شورای شهر نیز بر آن تاکید کرده بود، عدم بارگذاری یا بارگذاری حداقلی در باغات است، بنابراین در این طرح جایگزین، درخصوص باغات به هم پیوسته شهر تهران مقرر شده است که مبتنی بر پیوست‌های مطالعاتی، ‌شرایط اقلیمی و موقعیت درختان و باغات آن منطقه نسبت به تدوین و تصویب طرح‌های موضعی اقدام شود.  سالاری تصریح کرد: ما در شهر تهران دو نوع از باغات را داریم، یکی باغات به هم پیوسته یا انبوه، مانند باغات سوهانک، فرحزاد و کن که ارزش اکولوژیک این باغات با توجه به مشکلات زیست محیطی شهر تهران بسیار بالا است. در این طرح ما شهرداری تهران را ملزم به تهیه طرح‌های موضعی کردیم که براساس آن طرح‌ها ساخت و سازهای حداقلی متناسب با آن عرصه‌ها صورت گیرد یا نوع بهره‌برداری از این باغات تعیین شود.

این عضو شورای شهر تهران درخصوص نوع دیگر باغات که همان باغات پراکنده و تک باغات هستند، بیان کرد: با توجه به اینکه شهر تهران از گذشته به باغ شهر و خانه باغ‌هایی که در شمال، شمال غرب و شمال شرق آن قرار دارد مشهور بوده و متاسفانه طی دهه‌های گذشته بخش عمده این باغات ارزشمند از بین رفته است و یکی از عوامل ازبین رفتن این باغات مصوبه برج باغ بوده که هرچند با نیت خیرخواهانه به تصویب رسیده بود، اما عملا در اجرا به‌دلیل اینکه در فرآیند تدوین و تصویب این مصوبه، مطالعات کارشناسی کامل و جامعی انجام نشده بود و در اجرا نیز شهرداری‌های مناطق این مصوبه را به‌صورت کامل اجرا نکردند و انحرافات جدی در آن صورت گرفت؛ موجب از بین رفتن بخش عمده این باغات شد. وی تصریح کرد: براساس آمار و بانک اطلاعاتی که از سوی معاونت شهرسازی و معماری شهرداری به شورا ارائه شده است، ۵۷ درصد باغات پراکنده شهر تهران در مقیاس باغات ۵ هزار متر به بالا هستند که ارزش اکولوژیکی بالایی دارند. در مورد باغات پراکنده در طرح جایگزین برج باغ، سه مقیاس از باغات را تعریف کردیم؛ باغات از ۵۰۰ تا ۳ هزار متر مربع، باغات ۳ هزار تا ۵ هزار متر مربع و باغات ۵ هزار متر مربع به بالا که در ضوابط تعیین شده برای ساخت و ساز در این باغات پراکنده تا حد زیادی سعی شد مطابق ضوابط ماده ۱۴ زمین شهری که در کل کشور به موجب قانون حفظ و گسترش باغات ملاک عمل‌ است، مد نظر قرار گیرد. بر این اساس باغات زیر ۳هزار مترمربع حداکثر می‌توانند ۲ طبقه با حداکثر ۱۵ درصد سطح اشغال یعنی مجموعا ۳۰ درصد تراکم ساخت‌وساز داشته باشند. باغات ۳ تا ۵هزار متر مربع حداکثر سه طبقه با سطح اشغال حداکثر ۱۵ درصد و مجموعا ۴۵ درصد تراکم و باغات ۵ هزار مترمربع به بالا حداکثر ۴ طبقه و سطح اشغال ۱۵ درصد و با تراکم ۶۰ درصد ساخت و ساز انجام دهند. سالاری با بیان اینکه درخصوص ایجاد زیر زمین نیز بحث‌های جدی صورت گرفت اظهار کرد: طی سلسله جلساتی به این تصمیم رسیدیم که محدودیت جدی درخصوص زیر زمین و گودبرداری در باغات اعمال کنیم و حداکثر یک طبقه زیر زمین که یک متر و ۲۰ آن می‌تواند روی زمین باشد با حداکثر حدود ۲متر خاکبرداری در باغ مجاز است. ضمن اینکه به‌دلیل نگرانی از ایجاد زیرزمین و گودبرداری در باغات که ممکن است به ریشه درختان مجاور لطمه وارد کند، مقرر شد موضوع ایجاد یک طبقه زیر زمین در کمیته‌ای که در این لایحه به‌عنوان «کمیته فنی باغ» تعریف کردیم، مورد بررسی کامل و کارشناسی قرار بگیرد و اگر این کمیته به این نتیجه رسید که حفر ۲ متر خاک، خسارت و لطمه‌ای به ریشه درختان وارد نمی‌کند برای ایجاد زیرزمین مجوز داده می‌شود در غیراین‌صورت حتی یک طبقه زیر زمین هم اجازه احداث نخواهد داشت.  رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران اضافه کرد: یکی از نکات مهم این لایحه، تشکیل کمیته‌ای تحت‌عنوان «کمیته فنی باغ» است. در گذشته اینگونه بوده که صدور پروانه درخصوص باغات هم مانند سایر املاک و اراضی غیرباغ در یک فرآیند یکسان مورد بررسی قرار می‌گرفت، اما شورای پنجم و کمیسیون‌های تخصصی پس از ارزیابی‌هایی که نسبت به اقدامات گذشته انجام دادند به این نتیجه رسیدند که باید فرآیند صدور پروانه درخصوص باغات، متفاوت از سایر املاک و اراضی باشد و برای اینکه جانمایی محدوده سطح اشغال ۱۵ درصدی و بنای حداقلی و ورودی باغ درست باشد و کمترین تعداد درخت از بین برود و نهایتا تمام ابعاد مورد نظر درخصوص رعایت قوانین و مقررات و مفاد این لایحه رعایت شود، کمیته‌ای تحت عنوان کمیته فنی باغ متشکل از یکی از مدیران کل معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران، نماینده سازمان بوستان‌های شهرداری تهران، دو نفر کارشناس ارشد و خبره در حوزه معماری و محیط زیست، معاونت شهرسازی و معماری منطقه‌ای که باغ در آن قرار گرفته، کارشناسان ناظر کمیسیون‌های تخصصی شورا اعم از کمیسیون‌های شهرساز و معماری و سلامت و محیط زیست شورای تهران در این کمیته فنی تشکیل شود. وی درخصوص تعیین ضوابط ساخت و ساز درخصوص اراضی مزروعی و کشاورزی بیان کرد: بسیاری از املاک و اراضی که در محدوده طرح تفصیلی قرار دارند جزو اراضی مزروعی و کشاورزی محسوب می‌شوند، البته نه به این مفهوم که اکنون زیر کشت و زرع هستند، بلکه در اسناد مالکیت آن قید شده است. در گذشته شورای شهر تهران به‌عنوان مرجع تشخیص باغ و غیر باغ درخصوص اراضی زراعی نیز مطابق ضوابط برج باغ تصمیم‌گیری می‌کرد اما در لایحه جایگزین مقرر کردیم برای این اراضی نیز مانند قانون جدید باغات تصمیم‌گیری شود.

سالاری ادامه داد: یکی از نکات مهم این لایحه عملکردهای مجاز به استقرار در باغات است. ما صرفا با رویکردهای سلبی و تنبیهی اعم از محدودیت در بارگذاری یا اعمال جرائم قابل توجه درخصوص قطع درختان نمی‌توانیم به حفظ و نگهداری باغات اقدام کنیم و مطالعات انجام شده نشان می‌دهد ما در کنار اعمال رویکرد‌های تنبیهی و سلبی باید مجموعه‌ای از بسته‌های تشویقی و ایجابی را نیز برای صاحبان املاک و اراضی داشته باشیم، بنابراین به همین منظور مجموعه‌ای از عملکردهای مجاز به استقرار در باغات را برای اولین‌بار تعیین کردیم.  وی افزود: بر اساس این لایحه در صورت تصویب، صاحبان املاک و اراضی می‌توانند کاربری‌های قید شده در این لایحه را در باغات خود به بهره‌برداری برسانند که از جمله این کاربری‌ها می‌توان به ایجاد سالن‌های نمایش فیلم، تئاتر، موسیقی و کنسرت، ایجاد موزه‌ها و نمایشگاه‌های تاریخی و هنری، گالری‌ها، کتابخانه‌ها، خانه‌های فرهنگ، فرهنگسراها، کانون پرورش فکری،‌ ایجاد دفاتر مطبوعاتی، سالن‌های ورزشی، مجموعه‌های روباز و کوچک تفریحی، تالارهای برگزاری جشن روباز، باغ گیاه‌شناسی و جانور‌شناسی، تولید محصولات زراعی و دارویی، آموزشگاه‌های غیر‌رسمی، انجمن‌ها، کانون‌ها، خیریه‌ها، مهدکودک، خانه سالمندان و بازارچه‌های سنتی و... اشاره کرد. اینها مجموعه‌ای از بسته‌های تشویقی هستند که با ایجاد آن می‌توانیم برای صاحبان املاک و اراضی باغی انگیزه ایجاد کنیم به منظور حفاظت و صیانت از باغات تا باغ بودن ملک خود را به‌عنوان یک فرصت تلقی کنند و همچنین شهرداری را ملزم کردیم در ارائه بخشی از خدمات مانند کودپاشی، آبیاری و هرس درختان همراهی لازم را با مالکان داشته باشد.

اخبار مرتبط