دکتر ناصر کرمی*

در چند باری که موضوع تغییر پایتخت به صورت جدی مطرح شده «سمنان» هم یکی از گزینه‌هایی بوده که مشاوران مرتبط پیشنهاد کرده‌اند.اگرچه این گزینه اغلب به دنبال گزینه‌های مطلوب‌تر همچون بروجرد، اراک و قزوین قرار داشته است. اما بزرگ‌ترین حسن سمنان نزدیک بودن به پایتخت فعلی و در عین حال عدم احتمال تبدیل این شهر به بخشی از مترو پل تهران در طول سال‌های آینده است. در این باره خوب است سمنان با قزوین مقایسه شود که اگرچه فاصله مناسبی از شهر تهران دارد اما قابل پیش‌بینی است که در درازمدت با توسعه مناطق مسکونی در حاشیه محور قزوین- تهران مترو پل غیرقابل مهار تهران- قزوین به عنوان مجموعه عظیم پایتخت شکل بگیرد.سمنان البته برخی محدودیت‌های زیستی هم دارد که از جمله آنها می‌توان به شرایط دشوار اقلیمی و کمبود منابع آب اشاره کرد.گزینه مطلوب‌تر برای انتقال پایتخت همچنان که گفته شد دشت سیلاخور در بروجرد است.اما در سالیان اخیر اغلب ترجیح داده می‌شود پایتخت جدید فاصله خیلی زیادی از پایتخت فعلی نداشته باشد که در این باره می‌توان به پوتر اجایا پایتخت جدید مالزی اشاره کرد که فقط ۳۰ کیلومتر از کوالالامپور فاصله دارد.به هر حال انتقال بخشی از دولت و مشاغل زاید مستقر در تهران به جایی همچون سمنان ایده قابل بررسی بوده و محتمل است حتی مزایای چنین طرحی بسیار قابل توجه‌تر از هزینه اجرای آن باشد.اما در ساختار اجرایی کنونی کشور چه در دولت و چه در مدیریت شهری توان و اراده اجرای چنین طرح بزرگی مشاهده نمی‌شود.

* استاد دانشگاه و کارشناس توسعه پایدار