رقابت آسیایی‌ها برای ساخت بلندترین برج‌ دنیا

نیلوفر قدیری: رقابت میان شهرهای دنیا برای ساخت بلندترین آسمان‌خراش‌ها این روزها داغ‌تر و پرشتاب‌تر از همیشه است. برج تایپه۱۰۱

آسیا با اقتصاد رو به پویایی‌اش و خاورمیانه ثروتمند از نفت، کانون این رقابت در سال‌های اخیر بوده است. این روند پر شتاب در سال‌های آینده و در قرن ۲۱، معماری آسمان‌خراش‌های دنیا را تا حد قابل توجهی تحت تاثیر خود قرار داده و متحول خواهد کرد. در حال حاضر ۸ برج از ۱۰ برج معروف و بلند دنیا در این منطقه واقع است. در حال حاضر ساختمانی به نام «تایپه ۱۰۱» که ۵۰۹متر ارتفاع دارد، رکورددار آسمان‌خراش‌های این منطقه است.

اما دبی با سرعت ساخت و سازی که دارد و با سرمایه‌ هنگفتی که هر روز به این شهر سرازیر می‌شود، به زودی به نمایشگاهی از آسمان‌خراش‌های مجلل دنیا تبدیل خواهد شد. در دبی ساختمانی به نام برج دبی در حال ساخت است که قرار است بعد از کامل شدن در سال ۲۰۰۸ تا ۸۰۰ متر در آسمان پیش رود. در شهر پوسان کره‌جنوبی هم ساختمانی ۵۶۰ متری به نام برج تجارت جهانی هزاره در حال ساخت است که قرار است تا سال ۲۰۱۰ یا ۲۰۱۱ کار ساخت آن به پایان برسد. کره‌جنوبی امیدوار است که این شهر در سال ۲۰۲۰ میزبان بازی‌های المپیک تابستانی باشد و این برج در آن زمان می‌تواند بهتر خودنمایی کند. انگیزه ساخت این برج‌ها و آسمان‌خراش‌ها هرچه که باشد، اینکه شهرهای آسیایی و خاورمیانه‌ای به شدت در پی ساخت چنین ساختمان‌هایی هستند، برای شرکت‌های ساختمانی و طراحی و معماری خبر بسیار خوبی است. دورنمای بازار برای چنین ساختمان‌های فوق‌العاده بلندی در منطقه بسیار روشن است.

این ساختمان‌های بلند و سر به فلک کشیده تنها افتخار ملی و هنری برای کشورها به دنبال ندارند. آنها می‌توانند از نظر اقتصادی یک موتور واقعی توسعه و رشد باشند. برج‌های دوقلوی ۴۵۲ متری پتروناس در کوالالامپور که در سال ۱۹۹۸ ساخته شدند و تا شش سال پیش که برج تایپه ۱۰۱ ساخته شد پیشروی برج‌های منطقه بودند، یکی از همین نمونه‌های توسعه اقتصادی هستند. برج‌های پتروناس ممکن است دیگر بلندترین ساختمان‌های دنیا نباشند اما تصور دنیا را از مالزی و پایتخت آن یعنی کوالالامپور برای همیشه در دنیا تغییر دادند. یک ساختمان که در حد جهانی ساخته شده باشد هر کارایی که داشته باشد، فروشگاه باشد یا محل کار یا هتل مهم نیست. نکته مهم وجود همین ساختمان بلند و عظیم است.

در شهرهای آسیایی فعلا هیچ شهری از نظر تعداد آسمان‌خراش‌های سر به فلک کشیده به پای شهر شانگهای نمی‌رسد. این شهر اکنون به منهتن آسیا معروف شده است. برج ۸۸ طبقه جین مائو در شهر شانگهای بلندترین ساختمان چین است که قرار است تا ۴۹۲ متر بالا برود. این برج که مرکز مالی شانگهای خواهد بود تا سال ۲۰۰۸ کامل می‌شود.

موج پر‌شتاب ساخت برج‌ها و آسمان‌خراش‌های عظیم در جهان باعث ایجاد نسل جدیدی از تکنولوژی و مواد ساختمانی می‌شود که فراتر از محدودیت‌های مهندسی و علوم مواد امروز پیش می‌رود. وارد شدن مصالح ساختمانی جدید، پیشرفت در طراحی ساختمانی با کمک کامپیوتر و استفاده رو به رشد از تکنولوژی روباتیک در ساختن ساختمان از جمله این پیشرفت‌ها است. طراحان ساختمانی می‌گویند مواد و مصالح جدیدی در حال وارد شدن به بازار است که می‌تواند جایگزین فولاد شود. بنابراین موج ساختمان‌سازی و برج‌سازی در دنیا انقلابی هم در صنعت ساخت‌وساز ایجاد خواهد کرد. در حال حاضر بزرگترین چالش پیش روی شرکت‌های ساختمانی و مهندسان ساخت‌و‌ساز، مجهز شدن به مهارت‌های روز مهندسی و ساخت و ساز و دستیابی به موارد مورد نیاز جدید است. آنها در این مسیر زمان زیادی ندارند و باید پرشتاب عمل کنند چرا که از روند پر سرعت برج سازی در آسیا و خاورمیانه عقب می‌افتند. برنامه‌ریزان شهری در خاورمیانه و آسیا به مسیر خود ادامه می‌دهند و سرمایه‌گذاران هم به سرعت به این روند علاقه نشان می‌دهند.