جلوگیری از خام‌فروشی با رفع حبس امتیاز از خوراک نفت
نحوه فروش داخلی پالایشگاه‌های مادر و الزام آنها به عرضه کلیه خوراک تولیدی خود به‌صورت کامل، منظم و مستمر از بورس، موضوعی است که دفتر برنامه‌ریزی تامین، توزیع و تنظیم بازار وزارت صمت در دستورالعمل خود در آبان ماه سال جاری مشخص و بر اجرای آن تاکید کرده است.
طبق این دستورالعمل، پالایشگاه‌های مادر متعهد به تامین منظم کلیه تقاضاهای لوب کات پالایشگاه‌های روغن‌سازی شده و نحوه قیمت‌گذاری، مکانیزم و میزان و سهمیه اختصاصی چهار پالایشگاه روغن‌سازی و حتی عرضه‌های مازاد و عمومی نیز به‌صورت شفاف و غیر مشروط مشخص و ابلاغ شده است. در این میان عدم تسری این امتیاز به واحدهای تولیدی پایین‌دستی نفت، موضوع گفت‌وگوی خبرنگار اقتصادی «ایرنا» با سخنگو و عضو هیات‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی است که حکایت از افزایش بی‌رویه و نامشخص قیمت مواد اولیه صنایع پایین‌دستی نفت دارد.
«حمید حسینی» هدف از تنظیم دستورالعمل فوق را ایجاد شفافیت و تعادل در حوزه تولید، فروش و قیمت‌گذاری دانسته و گفت: بر اساس مصوبه کارگروه اقتصادی هیات دولت در سال ۸۷، قیمت لوب کات که خوراک اصلی شرکت‌های روغن‌سازی است، با ضریب وابستگی ۱۵/ ۱ نسبت به قیمت نفت کوره ۱۸۰، تعیین و از آن سال تاکنون این مکانیزم قیمت‌گذاری برای پالایشگاه‌های روغن‌سازی به‌عنوان مزیت خوراک باقیمت و سهمیه مشخص جاری و ساری شده است.
وی ادامه داد: اما در دستورالعمل دفتر برنامه‌ریزی تامین، توزیع و تنظیم بازار وزارت صمت، تسری امتیاز خوراک به صنایع پایین‌دستی مغفول مانده و در عدم ارائه تعریف درستی از یک زنجیره تولید، دست پالایشگاه‌های میانی را برای تصمیم‌گیری و مدیریت عرضه خوراک موردنیاز واحدهای تولیدی کشور به‌صورت عرضه قطره‌چکانی در بورس باز گذاشته است که نتیجه‌ای جز افزایش بی‌رویه و نامشخص بودن قیمت مواد اولیه صنایع پایین‌دستی دربرنداشته است.
سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی درخصوص تنظیم بازار انواع روغن‌پایه افزود: با توجه به اینکه اصلاح رویه قیمت‌گذاری خوراک پالایشگاه‌های میانی و تعیین مکانیزم و میزان و سهمیه اختصاصی پالایشگاه‌های موصوف با درخواست و پیگیری‌های این اتحادیه صورت گرفته و به مرحله اجرا گذاشته‌شده است، بنابراین تسری مزیت خوراک و رفع حبس امتیاز خوراک توسط پالایشگاه‌های میانی و جاری شدن آن به صنایع پایین‌دستی مانع ایجاد رانت و جلوگیری از خام فروشی خواهد بود.
