وعده‌شناسی نفتی نامزدها

محسن رضایی که بیشترین توجه به این بخش را در میان نامزدها داشته است، ایده تشکیل صندوق ملی نفت را مطرح کرده و می‌گوید ملی شدن نفت به معنای دولتی شدن آن نیست. دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین از طرحش برای بازنگری در یارانه بنزین و گازوئیل برای دهک بالایی جامعه رونمایی کرد. سعید جلیلی هم در کمپین تبلیغاتی خود از طرحی تحت عنوان «وان» رونمایی کرده است که به گفته وی حق برخورداری از انرژی برای مردم را به‌طور برابر فراهم می‌کند. محسن مهرعلیزاده هم یارانه‌های پنهان در بخش انرژی را هدف قرار داده و می‌گوید که باید با حذف یارانه‌های پنهان قیمت حامل‌های انرژی برای صنایع بزرگ و سنگین را افزایش داد. امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی نیز در کمپین تبلیغاتی خود به‌شدت از مفهوم دولت نفتی انتقاد کرد و حتی دولت‌های نفتی را بی‌عرضه و غیرپاسخگو دانست.

رضایی از تشکیل صندوق ملی نفت می‌گوید

محسن رضایی، فرمانده کل سابق سپاه پاسداران و دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، روز جمعه ۷ خردادماه در صفحه اینستاگرامش به بحث درآمدهای نفتی کشور و مساله مالکیت این درآمدها اشاره کرد. رضایی می‌گوید که ملی شدن نفت یعنی اینکه مالکیت نفت و درآمدهایش متعلق به یکایک ملت باشد. او درباره ملی شدن نفت دیدگاه متفاوتی نسبت به برخی از شخصت‌های سیاسی و اقتصاددانان دارد و معتقد است که عده‌ای ملی شدن نفت را به دولتی شدن آن تقلیل داده‌اند و به این ترتیب در عمل مردم نقشی در مالکیت نفت و درآمدهای نفتی ندارند. رضایی در ادامه وعده داده است که در صورت تشکیل دولتش که نام «اقدام و تحول» بر آن گذاشته است، صندوقی تشکیل خواهد داد که مالک نفت و گاز و فرآورده‌های نفتی و گازی کشور خواهد بود. طبق وعده این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری، ۳۰ درصد از سهام این صندوق را برای بهبود معیشت مردم مستقیما به یکایک ایرانیان خواهد داد، ۴۰درصد سهام را هم به تامین سرمایه‌گذاری‌های دولت در بخش‌های مختلف پیشرفت کشور و ۳۰درصد باقی‌مانده را هم به صندوق توسعه ملی اختصاص خواهد داد.

رضایی پیش‌تر و در حاشیه ضبط اولین برنامه رادیویی تبلیغاتی خود در صدا و سیما با انتقاد از نحوه توزیع یارانه‌ها و یارانه‌های مخفی گفت: «۲۶درصد یارانه بنزین و گازوئیل به دهک بالای جامعه و فقط دو درصد آن به نیازمندان واقعی می‌رسد که این امر نیازمند ساماندهی است و باید بنزین و گازوئیل به قیمت واقعی به دست دهک‌های بالا برسد و بقیه ۹ دهک دیگر جامعه نیز سوخت را با نرخ ترجیحی خریداری کنند.»

رضایی مدعی است که با فروختن بنزین به قیمت واقعی به دهک بالای جامعه، صرفه‌جویی ۴ میلیارد دلاری در هزینه‌های یارانه‌ای کشور رخ می‌دهد که با آن می‌توان به ۴۰ میلیون نفر ماهانه ۱۷۸ هزار تومان یارانه پرداخت کرد و با ۴ میلیارد دلار صرفه‌جویی دیگری که در بخش دیگری مربوط به نهادهای دامی و کالاهای اساسی انجام می‌شود، دولتش بدون آنکه تغییر اساسی در قیمت کالاها یا کمبود بودجه دولت و دستکاری ردیف‌های بودجه‌ای نیاز باشد، توان پرداخت ۴۵۰ هزار تومان یارانه ماهانه به هر ایرانی را خواهد داشت.

رضایی همچنین در سخنان خود باز هم به بحث تشکیل صندوق ملی نفت اشاره کرد و گفت: «با ملی شدن نفت در کشور دست‌اندازی دولت به این منابع آغاز شده و این امر موجب تحمیل گرانی عظیم بر دوش ملت ایران شد بنابراین ما با تاسیس صندوق شرکت ملی نفت تلاش می‌کنیم نفت را به معنای واقعی کلمه ملی کنیم.»

طرح «وان» جلیلی

سعید جلیلی، دبیرسابق شورای عالی امنیت ملی که در این دوره نامزد شده است هم در توییتر خود رشته توییتی با هشتگ طرح وان نوشت: «چرا فردی به خاطر اینکه خودرو ندارد از سهم انرژی برخوردار نباشد و کسی که دارای چند خودرو است، از این منابع سهم چندبرابری دریافت کند؟ هر ایرانی باید سهم برابر با دیگری داشته باشد.»

وی در ادامه نوشت که ‌در کشور میزان مشخصی مصرف حامل‌های انرژی شامل گاز، برق، بنزین، گازوئیل و... داریم که اگر این میزان را تقسیم بر جمعیت کشور کنیم یک واحد انرژی یا به اختصار «وان»- که شامل سبدی از حامل‌های انرژی است- به‌دست می‌آید. جلیلی می‌گوید که حق برخورداری از این واحد انرژی را به شکل برابر به افراد جامعه خواهد داد و مدیریت مصرفش را نیز در اختیار آنان قرار می‌دهد و به این ترتیب افراد خواهد توانست سهم خود را مصرف کنند یا به افرادی که مصرف بیشتری دارند بفروشند. او در ادامه نوشت: «‌این روش هم توزیع عادلانه و هم اصلاح الگوی مصرف به همراه دارد. دولت نیز برخلاف طرح‌های مشابه، پولی از جیب خودش نمی‌دهد. اختیار دادن به مردم بالاترین مصداق احترام به مردم است.»

جلیلی همچنین مدعی است که این طرح تنها از منظر فواید اقتصادی آن لحاظ نشده، بلکه جنبه‌های تخصصی انرژی و جنبه‌های فنی اجرایی دارد که توسط کارشناسان بررسی شده و اجرای سریع آن هم نیازی به زیرساخت‌های پیچیده و سنگین ندارد.

سایر نامزدها؛ از حمله به دولت نفتی تا بحث یارانه‌های پنهان

سایر کاندیداها اما تاکنون از برنامه‌های مشخص و مدونی در کمپین‌های تبلیغاتی خود درباره صنعت نفت یا بخش سوخت و انرژی رونمایی نکرده‌اند، اما به صورت جسته و گریخته اشاراتی به این بخش داشته‌اند و انتظار می‌رود تا در روزهای آینده سایر کاندیداها هم برنامه‌های خود در این حوزه را ارائه دهند.

اما در میان سایر نامزدها، امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی در نشست خبری خود در خبرگزاری فارس ملی شدن صنعت نفت را یک اشتباه راهبردی دانست چراکه منجر به دولتی شدن نفت شد. او می‌گوید که دولت نباید مالک نفت شود و او قصد دارد نفت را واقعا ملی کند. این نامزد خود را از منتقدان دولت نفتی نشان داده و در تلویزیون نیز از لزوم دادن نفت به مردم و گرفتن مالیات توسط دولت اشاره کرد. قاضی‌زاده‌هاشمی در همین راستا دولت‌های وابسته به نفت را بی‌عرضه خطاب کرد و گفت: «دولت‌های نفتی عرضه ندارند، پاسخگو نیستند، وابسته به شیرهای نفت هستند و کارآفرین نیستند اما دولت مردم، دولت کارآفرین است.»

محسن مهرعلیزاده نیز نامزد دیگری است که به یارانه‌های پنهان در گفت‌وگو با «ایسنا» تاخت و این یارانه‌ها را یکی از منابع مالی می‌داند که همواره از آن چشم‌پوشی شده است. او می‌گوید که صنایع سنگین و بزرگ گاز، برق، گازوئیل و سایر منابع انرژی را تقریبا رایگان دریافت می‌کنند. مهرعلیزاده در ادامه عنوان کرد که قصد دارد قیمت این منابع انرژی را برای صنایع افزایش دهد و از سوی دیگر افزایش قیمتی هم در کالاها رخ نخواهد داد، چراکه این شرکت‌ها هم‌اکنون محصولاتشان را گران‌تر از حد واقعی خود به مردم عرضه می‌کنند.

سایر نامزدها اما تاکنون اشاره چندان چشمگیری به برنامه‌هایشان در زمینه صنعت نفت و بخش سوخت کشور نکرده‌اند و انتظار می‌رود در روزهای آتی و با شدت گرفتن رقابت‌ها و تبلیغات انتخاباتی، از مواضع سایر کاندیداها در این بخش آگاه شویم.