گروه نفت و پتروشیمی - حمزه بهادیوند چگینی و هدیه لطفی: معامله‌گران بازار محصولات پتروشیمی می‌گویند طی چند روزگذشته به‌رغم برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و با وجود آنکه کاهش قیمت‌ها در بازار ارز منطقا باید تأثیری بر معاملات می‌داشت، خریدها در این بازار اندک است، در حالی که عرضه‌ها را مناسب ارزیابی می‌کنند. توکلی، از فعالان بازار معتقد است خریداران در انتظار کاهش بیشتر قیمت‌ها در عرضه‌های جدید بورس کالا هستند و از آنجا که هم قیمت محصولات جهانی در نوسانات کاهشی قرار دارد و هم قیمت ارز، بنابراین این انتظار برای کاهش بیشتر منطقی است، اما معلوم نیست توقع خریداران برای افت بیشتر قیمت‌ها تا کی ادامه دارد. به گزارش «دنیای اقتصاد»، تغییرات قیمت ارز در اتاق مبادله‌ای برخلاف بازار آزاد چندان محسوس نیست و این امر منطقا باید مانع از نوسان قیمت‌ها شود، در حالی که به عقیده این فعال بازار، تنها قیمت دلار نیست که بازار را کنترل می‌کند و قیمت‌های جهانی هم مطرح است. وی معتقد است مشکل دیگر در این شرایط تغییرات مداوم قیمت‌ها در بورس کالا است که به تغییرات شدید قیمت در بازار آزاد نیز منتهی می‌شود. این فعال بازار به افزایش قیمت پایه محصولات در عرضه‌های هفته پیش اشاره کرد و گفت با کاهش قیمت پایه در هفته جاری، برخی از فعالان با زیان‌های هنگفتی مواجه شدند، در حالی که منطق این تغییرات معلوم نیست. به عقیده این فعال بازار، اینکه قیمت‌ها متناسب با قیمت‌های جهانی تغییر کند، نباید بهانه‌ای باشد برای آنکه بازار از انتظام خارج شده و معامله‌گران دچار ضرر و زیان شوند. وی معتقد است بازرگانی پتروشیمی قصد دارد بازار را از دست دلال خارج کند و در اختیار بگیرد، اما این روش، روش مطلوبی نیست و بازار را به سمت سقوط هدایت می‌کند. به عقیده این فعال بازار محصولات پتروشیمی، همین سیاست‌ها باعث می‌شوند خریدار از خرید عمده دست کشیده و به خریدهای خرد رو آورد تا از زیان مصون باقی بماند، در حالی که در حال حاضر بازار نیازمند خریدهای عمده است تا از رکود خارج شود. وی معتقد است لازم نیست بازار هر روزه تغییر کند و باید این تغییرات ماهانه صورت بگیرد. نکته دیگر در این بین اما بحث موجودی بازار است. به عقیده این آگاه بازار، کارخانه‌ها در این شرایط ترجیح می‌دهند تولید خود را کاهش دهند، در حالی که اگر کارخانه‌ها با ثبات قیمت‌ها مواجه شوند مواد اولیه را به خوبی خریداری می‌کنند و در نتیجه عرضه‌ها نیز بهبود می‌یابد.وی به کمبود ABS در بازار اشاره می‌کند و معتقد است این کالا که توسط پتروشیمی تبریز تولید می‌شود مدتی است به بازار تزریق نشده و کمبود آن به افزایش قیمت این محصول منجر شده است، این در حالی است که تماس دنیای اقتصاد با مدیرعامل این مجتمع تولیدی حکایت از آن دارد که تولید این محصول به اندازه قابل قبولی رسیده و می‌تواند به بازار عرضه شود. پتروشیمی جم دیگر تولیدکننده این حوزه است که به قول توکلی از زمانی که خصوصی شده تعهدی به تحویل این کالا ندارد و تنها در نقش فروشنده کالا است. وی معتقد است برخی از محموله‌های خریداری شده از این شرکت (مانند RP۳۴۰) مربوط به تاریخ ۱۸ فروردین است که تا کنون پس از گذشت بیش از ۲ ماه خبری از تحویل کالا نشده است. بنابراین این مسائل مانند عدم صدور حواله یا عدم تحویل به موقع کالا باعث کاهش موجودی برخی کالاها در بازار شده است که در مجموع اثرات ناشی از این اقدامات، افزایش قیمت‌ها و رانت معاملات در بازار است. در عین حال دیروز در معاملات سهام گروه محصولات شیمیایی روند تعادلی در پیش گرفت؛ به طوری که روز گذشته دادوستد این گروه در بازار سهام با روند منفی محدودی دنبال شد. دیروز نماد معاملاتی پتروشیمی فن‌آوران پس از ارائه صورت‌های مالی حسابرسی نشده سال ۹۱ با ۱۷.۵ درصد نوسان مثبت بازگشایی شد و در رشد شاخص به میزان ۷۵ واحد تاثیر مثبت داشت؛ «شفن» پیش‌بینی سود هر سهم سال مالی ۹۱ را با تعدیل مثبت ۱۸۶۹ ریالی، مبلغ ۵۱۹۸ ریال در نظر گرفته که دلیل افزایش مزبور را ناشی از انحراف مثبت نرخ و مقدار فروش نسبت به آخرین پیش‌بینی اعلام کرده است. همچنین شرکت اعلام کرده که با ثابت در نظر گرفتن سایر عوامل، افزایش هر ۱۰۰ ریال در نرخ خوراک باعث کاهش ۱۰۰ ریال در سود هر سهم برای کل سال خواهد شد. این در حالی است که روزگذشته هلدینگ خلیج فارس بیشترین تاثیر منفی را بر دماسنج بازار سرمایه داشت و معاملات آن با روندی منفی دنبال شد. از سوی دیگر پتروشیمی شیراز باوجود معامله بیش از ۱۳ میلیون سهم همچنان صف خرید سنگینی داشت و به این ترتیب بیشترین حجم و ارزش معاملات را در این گروه به خود اختصاص داد. نماد معاملاتی پتروشیمی زاگرس نیز دیگر نماد مثبت در این گروه بود که با ۵ درصد نوسان مثبت روبه‌رو شد. این در حالی است که پتروشیمی پردیس در نوسان منفی و با صف فروش معامله شد. در بازار دیروز محصولات شیمیایی ۴۰ میلیون سهم به ارزش ۴۴۲ میلیارد ریال معامله شد که در مقایسه با روز گذشته بهبود نسبی را تجربه کرد. در همین حال آمارهای تولیدی در صنعت پتروشیمی روند رو به رشدی را نشان می‌دهد؛ به طوری که در سال ١٣٨٤ سهم پتروشیمی در صادرات غیر‌نفتی ۲۲.۲ درصد بود که در سال ٩٢ پیش‌بینی می‌شود که این رقم به بیش از ٤٠ درصد برسد که رسیدن به این رقم با وجود محدودیت‌ها مطلوب ارزیابی می‌شود. کارشناسان صنعت پتروشیمی بر این اعتقادند که عوامل کلیدی و تاثیرگذار بر صنعت پتروشیمی، به شرایط اقتصادی جهان، تحولات بازار انرژی، تحولات تکنولوژیک، گستره مناطق تولید، قیمت خوراک و دسترسی به آن و همچنین دسترسی به بازارهای مصرف ارتباط مستقیمی دارد و برای توسعه صنعت پتروشیمی ایران، باید تمامی این موارد تاثیر‌گذار بر توسعه صنعت پتروشیمی را مورد توجه قرار داد و راه‌حل‌های مناسبی برای آن ارائه کرد که در این مسیر، برنامه‌ریزی‌های گسترده‌ای انجام شده است.