در گفت و گو با رئیس سازمان حمل و نقل و ترافیک مشهد مطرح شد:
ضرورت سرمایه گذاری در حمل و نقل شهری مشهد
دنیای اقتصاد،گروه شهری-حمل و نقل و ترافیک شهری یکی از موضوعاتی است که هر شهروند در سراسر دنیا آن را به خوبی لمس کرده است. در کلان‌شهرها وضعیت به‌گونه دیگری است، به طوری‌که اگر کسی در مشهد زندگی کند و در ترافیک نمانده باشد، جای تعجب دارد. برای بررسی بیشتر این موضوع تصمیم گرفتیم با رئیس سازمان حمل و نقل و ترافیک مشهد، که بیش از ۹ سال عهده دار مسئولیت در این سمت است، گفت‌وگو کنیم . سید مهدی امام میبدی وضعیت کنترل ترافیک در مشهد را نسبت به نقطه ایده‌آل خوب ارزیابی می‌کند و از اقدامات این سازمان از قبیل ایجاد پایانه‌ها و خطوط BRT و ورود تاکسی‌های جدید به عرصه حمل و نقل به علاوه احداث پارکینگ‌ها می‌گوید.
دنیای اقتصاد،گروه شهری-حمل و نقل و ترافیک شهری یکی از موضوعاتی است که هر شهروند در سراسر دنیا آن را به خوبی لمس کرده است. در کلان‌شهرها وضعیت به‌گونه دیگری است، به طوری‌که اگر کسی در مشهد زندگی کند و در ترافیک نمانده باشد، جای تعجب دارد. برای بررسی بیشتر این موضوع تصمیم گرفتیم با رئیس سازمان حمل و نقل و ترافیک مشهد، که بیش از 9 سال عهده دار مسئولیت در این سمت است، گفت‌وگو کنیم . سید مهدی امام میبدی وضعیت کنترل ترافیک در مشهد را نسبت به نقطه ایده‌آل خوب ارزیابی می‌کند و از اقدامات این سازمان از قبیل ایجاد پایانه‌ها و خطوط BRT و ورود تاکسی‌های جدید به عرصه حمل و نقل به علاوه احداث پارکینگ‌ها می‌گوید.
امامی معتقد است که هنوز نرخ جریمه‌های تخلفات رانندگی در ایران کم است و باید به‌گونه‌ای باشد که قدرت بازدارندگی بیشتری داشته باشد. وی به این نکته اشاره دارد که هزینه تمام شده حمل‌ونقل عمومی هر نفر در مشهد بسیار بیشتر از آن هزینه‌ایست که هر شهروند مشهدی می‌پردازد.
در انتهای صحبت هایش از روزنامه دنیای اقتصاد به عنوان رسانه بخش‌خصوصی می‌خواهد که در زمینه جلب مشارکت‌ها و سرمایه‌گذاری در حوزه حمل‌ونقل و ترافیک شهری مشهد اطلاع‌رسانی کند تا سرمایه‌گذاران بیشتری به این عرصه ورود پیدا کنند. در ادامه مشروح این گفت‌وگو از نظرتان خواهد گذشت.
طی مدتی که عهده‌دار ریاست سازمان حمل و نقل و ترافیک مشهد هستید، چه اقداماتی در جهت حمایت و به‌کارگیری سرمایه‌گذاران در این حوزه انجام داده‌اید؟
سرمایه‌گذاری در حوزه حمل‌ونقل موضوع بسیار وسیعی است؛ اما با توجه به اینکه در حوزه ترافیک شهری هستیم در این رابطه صحبت می‌کنم. در حوزه حمل‌ونقل می‌توان به احداث مسیرهای قطارشهری و خطوط BRT و ورود تاکسی‌های جدید به عرصه حمل و نقل به علاوه احداث پارکینگ‌ها و پایانه‌ها اشاره کرد. در حوزه ترافیک یکی از کارهایی که انجام دادیم، احداث پارکینگ‌های طبقاتی است. در بحث سرمایه‌گذاری و مشارکت‌ها، ما نیازهای خود را از طریق معاونت اقتصادی شهرداری، اعلام می‌کنیم. در این باره، مکان‌های احداث پارکینگ را سازمان حمل و نقل و ترافیک مشهد مشخص کند و یا زمین در اختیار شهرداری و یا بخش‌خصوصی باشد که تملک کند و پروانه ساخت بگیرد و احداث کند. نمونه آن پروژه پارکینگ برج آلتون و یا آسمان بوده است.
اگر سرمایه‌گذارانی در این حوزه آمادگی دارند، می‌توانند از طرق مختلف کار احداث پارکینگ را انجام دهند. به‌عنوان مثال اگر زمین در اختیار شهرداری باشد، بخش‌خصوصی می‌توانند پارکینگ بسازند. احداث و نصب پل‌های عابرپیاده یکی از مواردی است که ما استقبال می‌کنیم و سرمایه‌گذاران می‌توانند از تبلیغات بدنه پل استفاده کنند.
در مورد پارکینگ‌های پیش‌ساخته که در بعضی از نقاط شهر تعبیه شده است، این سازه‌ها را از نظر زیبایی شهری و امنیت چطور ارزیابی می‌کنید؟
این سوال را بعضا از بنده می‌پرسند و در جواب می‌گویم که آیا از این پارکینگ‌ها در دیگر شهرهای جهان استفاده نمی‌کنند؟ آیا آن‌ها به زیبایی شهری اهمیت نمی‌دهند؟ آیا فقط مشکل شهر همین پارکینگ‌های پیش‌ساخته است؟ این مدل پارکینگ‌ها یکی از روش‌های متداول در حل معضل کمبود پارکینگ است. فقط باید نمای آن را زیبا کنیم.
با توجه به اینکه مدتی است جریمه‌های تخلفات رانندگی نسبتا افزایش پیدا کرده، به‌نظر شما آیا این موضوع در حل معضلات ترافیکی و رانندگی در سطح شهر تاثیری داشته است؟pic1
به‌نظرم نرخ تخلفات رانندگی به حد معمول هم نرسیده است. باید میزان نرخ تخلف را با درآمد افراد جامعه مقایسه کنید. اگر به نرخ تخلفات رانندگی در کشورهای اروپایی توجه کنید، ملاحظه می‌کنید که اگر فردی مرتکب تخلف رانندگی شود باید حدودا نصف حقوق یک ماه خود را بابت جریمه تخلف بپردازد. به‌عنوان مثال اگر اشتباه نکنم تخلف توقف ممنوع در کشور انگستان بین ۲۰ تا ۵۰ پوند است که هزینه هنگفتی است. حتی طوری است که اگر فردی مرتکب بعضی تخلفات خطرآفرین شود به روانشناس معرفی می‌شود. من معتقدم که درصد جرایم باید افزایش پیدا کند که عامل بازدارنده قوی باشد.
قدرت بازدارندگی نرخ جریمه‌ها یکی از راه‌های کاهش تخلفات رانندگی است، در حوزه فرهنگ‌سازی در زمینه حمل و نقل و ترافیک چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
در این حوزه با توجه به بودجه‌ای که در اختیار داریم، اقداماتی از قبیل چاپ و توزیع تراکت و آموزش‌هایی در مدارس انجام داده‌ایم. فرهنگسرای ترافیک را احداث کردیم و پارک ترافیک نیز در حال راه‌اندازی است. پروژه‌های دانشجویی در زمینه حمل و نقل و ترافیک را حمایت می‌کنیم؛ اما به‌نظرم این اقدامات برای فرهنگ‌سازی کافی نیست و باید یک برنامه‌ریزی مدون برای تمام دستگاه‌ها صورت بگیرد.
هزینه سفر درون شهری با وسایل حمل و نقل عمومی در مشهد گران‌تر از شهر تهران است، به‌عنوان مثال در متروی تهران اگر مسافر مسیرش را در یک ایستگاه عوض کند، دوباره هزینه‌ای نمی‌پردازد در صورتی که در متروی مشهد، باید در همان ایستگاه که از مترو پیاده شده دوباره هزینه بپردازد. این مساله را چطور ارزیابی می‌کنید؟
هزینه واقعی حمل و نقل در مشهد بسیار بالا است. فکر می‌کنم هزینه سفر هر نفر بدون استهلاک بالای هزار تومان باشد.
بخشی از بودجه حمل و نقل را شهرداری می‌پردازد. اگر وضعیت موجود را با وضعیت ایده‌آل مقایسه کنید، به‌نظرم وضع موجود، وضع بدی نیست و در حد خوب است و هزینه سفر برای شهروندان زیاد سنگین نیست، در توان شهرداری هم نیست که بخواهد همه هزینه‌ها را بپردازد. همان‌طور که مستحضرید تمامی این قیمت‌ها به تایید شورای شهر رسیده است.
مرکز مانیتورینگ که در سازمان حمل و نقل و ترافیک احداث شده است، چه تاثیراتی روی بهبود ترافیک شهری داشته است؟
این مرکز کارایی خوبی برای بهبود وضعیت حمل و نقل و ترافیک داشته است. از طریق دوربین‌هایی که در تقاطع‌ها و خیابان‌های شهر نصب شده است، تمامی وضعیت ترافیکی شهر را رصد می‌کنیم، بعد از آن نیز تصمیماتی اتخاذ می‌کنیم که چه اقداماتی انجام دهیم. اگر موضوع تصادفی باشد به دستگاه‌های امدادی و انتظامی اطلاع می‌دهند. 80 درصد دوربین‌های تقاطع‌های شهر مشهد هوشمند هستند، به این معنی که با توجه به حجم ترافیک، سیستم تصمیم می‌گیرد که زمان چراغ راهنمایی را تنظیم کند.
طرح زوج و فرد قرار است تا چه زمانی ادامه پیدا کند و در بهبود وضعیت ترافیکی هسته اصلی شهر چه تاثیری داشته است؟
در این مورد برنامه‌ریزی صورت گرفته است و مطمئنا بدون تحلیل، بررسی و مطالعه این اقدام صورت نگرفته است. برای هسته اصلی شهرها همیشه اینطور طرح‌ها را اجرا می‌کنند. برای اتمام طرح زوج و فرد، زمانی تعیین نشده است و کارایی آن در هسته اصلی شهر خوب بوده است. در کنار محدودیت‌های ترافیکی، توسعه حمل‌ونقل عمومی افزایش پیدا کند و پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری تشویق شود. در وهله اول باید از ظرفیت‌های موجود استفاده کرد، یعنی برای همین تعداد اتوبوس و تاکسی که در هسته اصلی شهر در حال تردد هستند، یک خط ویژه در نظر بگیریم که در زمان سفر درون شهری شهروندان صرفه‌جویی شود و وسایل حمل‌ونقل عمومی تعداد مسافر بیشتری جابجا کند. اینطور سیستم‌های کاهش ترافیکی در همه جای جهان استفاده شده است و ما هم باید از تجارب خوب آن‌ها استفاده لازم را ببریم.
در حال حاضر برای کاهش ترافیک چه راهکارهایی مد نظر دارید؟
برای کاهش ترافیک مشهد آینده‌نگری کرده‌ایم که بر اساس مطالعات جامع حمل و نقل انجام شده است. اینکه تعداد ماشین‌ها چقدر باشد، تقاطع غیر همسطح کجا باشد، پارکینگ‌ها و پایانه‌ها کجا باشند و مسائل مختلف حمل و نقل شهری مدنظر قرار گرفته است. این را هم عرض کنم که شورای عالی ترافیک کشور در حال مطالعه و بررسی مطالعات جامع حمل و نقل است و منتظر تصویب آن هستیم.
امامی معتقد است که هنوز نرخ جریمه‌های تخلفات رانندگی در ایران کم است و باید به‌گونه‌ای باشد که قدرت بازدارندگی بیشتری داشته باشد. وی به این نکته اشاره دارد که هزینه تمام شده حمل‌ونقل عمومی هر نفر در مشهد بسیار بیشتر از آن هزینه‌ایست که هر شهروند مشهدی می‌پردازد.
در انتهای صحبت هایش از روزنامه دنیای اقتصاد به عنوان رسانه بخش‌خصوصی می‌خواهد که در زمینه جلب مشارکت‌ها و سرمایه‌گذاری در حوزه حمل‌ونقل و ترافیک شهری مشهد اطلاع‌رسانی کند تا سرمایه‌گذاران بیشتری به این عرصه ورود پیدا کنند. در ادامه مشروح این گفت‌وگو از نظرتان خواهد گذشت.
طی مدتی که عهده‌دار ریاست سازمان حمل و نقل و ترافیک مشهد هستید، چه اقداماتی در جهت حمایت و به‌کارگیری سرمایه‌گذاران در این حوزه انجام داده‌اید؟
سرمایه‌گذاری در حوزه حمل‌ونقل موضوع بسیار وسیعی است؛ اما با توجه به اینکه در حوزه ترافیک شهری هستیم در این رابطه صحبت می‌کنم. در حوزه حمل‌ونقل می‌توان به احداث مسیرهای قطارشهری و خطوط BRT و ورود تاکسی‌های جدید به عرصه حمل و نقل به علاوه احداث پارکینگ‌ها و پایانه‌ها اشاره کرد. در حوزه ترافیک یکی از کارهایی که انجام دادیم، احداث پارکینگ‌های طبقاتی است. در بحث سرمایه‌گذاری و مشارکت‌ها، ما نیازهای خود را از طریق معاونت اقتصادی شهرداری، اعلام می‌کنیم. در این باره، مکان‌های احداث پارکینگ را سازمان حمل و نقل و ترافیک مشهد مشخص کند و یا زمین در اختیار شهرداری و یا بخش‌خصوصی باشد که تملک کند و پروانه ساخت بگیرد و احداث کند. نمونه آن پروژه پارکینگ برج آلتون و یا آسمان بوده است.
اگر سرمایه‌گذارانی در این حوزه آمادگی دارند، می‌توانند از طرق مختلف کار احداث پارکینگ را انجام دهند. به‌عنوان مثال اگر زمین در اختیار شهرداری باشد، بخش‌خصوصی می‌توانند پارکینگ بسازند. احداث و نصب پل‌های عابرپیاده یکی از مواردی است که ما استقبال می‌کنیم و سرمایه‌گذاران می‌توانند از تبلیغات بدنه پل استفاده کنند.
در مورد پارکینگ‌های پیش‌ساخته که در بعضی از نقاط شهر تعبیه شده است، این سازه‌ها را از نظر زیبایی شهری و امنیت چطور ارزیابی می‌کنید؟
این سوال را بعضا از بنده می‌پرسند و در جواب می‌گویم که آیا از این پارکینگ‌ها در دیگر شهرهای جهان استفاده نمی‌کنند؟ آیا آن‌ها به زیبایی شهری اهمیت نمی‌دهند؟ آیا فقط مشکل شهر همین پارکینگ‌های پیش‌ساخته است؟ این مدل پارکینگ‌ها یکی از روش‌های متداول در حل معضل کمبود پارکینگ است. فقط باید نمای آن را زیبا کنیم.
با توجه به اینکه مدتی است جریمه‌های تخلفات رانندگی نسبتا افزایش پیدا کرده، به‌نظر شما آیا این موضوع در حل معضلات ترافیکی و رانندگی در سطح شهر تاثیری داشته است؟pic1
به‌نظرم نرخ تخلفات رانندگی به حد معمول هم نرسیده است. باید میزان نرخ تخلف را با درآمد افراد جامعه مقایسه کنید. اگر به نرخ تخلفات رانندگی در کشورهای اروپایی توجه کنید، ملاحظه می‌کنید که اگر فردی مرتکب تخلف رانندگی شود باید حدودا نصف حقوق یک ماه خود را بابت جریمه تخلف بپردازد. به‌عنوان مثال اگر اشتباه نکنم تخلف توقف ممنوع در کشور انگستان بین ۲۰ تا ۵۰ پوند است که هزینه هنگفتی است. حتی طوری است که اگر فردی مرتکب بعضی تخلفات خطرآفرین شود به روانشناس معرفی می‌شود. من معتقدم که درصد جرایم باید افزایش پیدا کند که عامل بازدارنده قوی باشد.
قدرت بازدارندگی نرخ جریمه‌ها یکی از راه‌های کاهش تخلفات رانندگی است، در حوزه فرهنگ‌سازی در زمینه حمل و نقل و ترافیک چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
در این حوزه با توجه به بودجه‌ای که در اختیار داریم، اقداماتی از قبیل چاپ و توزیع تراکت و آموزش‌هایی در مدارس انجام داده‌ایم. فرهنگسرای ترافیک را احداث کردیم و پارک ترافیک نیز در حال راه‌اندازی است. پروژه‌های دانشجویی در زمینه حمل و نقل و ترافیک را حمایت می‌کنیم؛ اما به‌نظرم این اقدامات برای فرهنگ‌سازی کافی نیست و باید یک برنامه‌ریزی مدون برای تمام دستگاه‌ها صورت بگیرد.
هزینه سفر درون شهری با وسایل حمل و نقل عمومی در مشهد گران‌تر از شهر تهران است، به‌عنوان مثال در متروی تهران اگر مسافر مسیرش را در یک ایستگاه عوض کند، دوباره هزینه‌ای نمی‌پردازد در صورتی که در متروی مشهد، باید در همان ایستگاه که از مترو پیاده شده دوباره هزینه بپردازد. این مساله را چطور ارزیابی می‌کنید؟
هزینه واقعی حمل و نقل در مشهد بسیار بالا است. فکر می‌کنم هزینه سفر هر نفر بدون استهلاک بالای هزار تومان باشد.
بخشی از بودجه حمل و نقل را شهرداری می‌پردازد. اگر وضعیت موجود را با وضعیت ایده‌آل مقایسه کنید، به‌نظرم وضع موجود، وضع بدی نیست و در حد خوب است و هزینه سفر برای شهروندان زیاد سنگین نیست، در توان شهرداری هم نیست که بخواهد همه هزینه‌ها را بپردازد. همان‌طور که مستحضرید تمامی این قیمت‌ها به تایید شورای شهر رسیده است.
مرکز مانیتورینگ که در سازمان حمل و نقل و ترافیک احداث شده است، چه تاثیراتی روی بهبود ترافیک شهری داشته است؟
این مرکز کارایی خوبی برای بهبود وضعیت حمل و نقل و ترافیک داشته است. از طریق دوربین‌هایی که در تقاطع‌ها و خیابان‌های شهر نصب شده است، تمامی وضعیت ترافیکی شهر را رصد می‌کنیم، بعد از آن نیز تصمیماتی اتخاذ می‌کنیم که چه اقداماتی انجام دهیم. اگر موضوع تصادفی باشد به دستگاه‌های امدادی و انتظامی اطلاع می‌دهند. 80 درصد دوربین‌های تقاطع‌های شهر مشهد هوشمند هستند، به این معنی که با توجه به حجم ترافیک، سیستم تصمیم می‌گیرد که زمان چراغ راهنمایی را تنظیم کند.
طرح زوج و فرد قرار است تا چه زمانی ادامه پیدا کند و در بهبود وضعیت ترافیکی هسته اصلی شهر چه تاثیری داشته است؟
در این مورد برنامه‌ریزی صورت گرفته است و مطمئنا بدون تحلیل، بررسی و مطالعه این اقدام صورت نگرفته است. برای هسته اصلی شهرها همیشه اینطور طرح‌ها را اجرا می‌کنند. برای اتمام طرح زوج و فرد، زمانی تعیین نشده است و کارایی آن در هسته اصلی شهر خوب بوده است. در کنار محدودیت‌های ترافیکی، توسعه حمل‌ونقل عمومی افزایش پیدا کند و پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری تشویق شود. در وهله اول باید از ظرفیت‌های موجود استفاده کرد، یعنی برای همین تعداد اتوبوس و تاکسی که در هسته اصلی شهر در حال تردد هستند، یک خط ویژه در نظر بگیریم که در زمان سفر درون شهری شهروندان صرفه‌جویی شود و وسایل حمل‌ونقل عمومی تعداد مسافر بیشتری جابجا کند. اینطور سیستم‌های کاهش ترافیکی در همه جای جهان استفاده شده است و ما هم باید از تجارب خوب آن‌ها استفاده لازم را ببریم.
در حال حاضر برای کاهش ترافیک چه راهکارهایی مد نظر دارید؟
برای کاهش ترافیک مشهد آینده‌نگری کرده‌ایم که بر اساس مطالعات جامع حمل و نقل انجام شده است. اینکه تعداد ماشین‌ها چقدر باشد، تقاطع غیر همسطح کجا باشد، پارکینگ‌ها و پایانه‌ها کجا باشند و مسائل مختلف حمل و نقل شهری مدنظر قرار گرفته است. این را هم عرض کنم که شورای عالی ترافیک کشور در حال مطالعه و بررسی مطالعات جامع حمل و نقل است و منتظر تصویب آن هستیم.
ارسال نظر