باران مدرس

استاندار می گوید شهریور، ماه مبارکی برای اصفهان بوده، چرا که حدود یک سوم اعضای هیات دولت در این ماه به استان سفر کرده اند. در میان کشمکش مدیریت شهری و استاندار اصفهان برای دعوت اهالی کابینه یازدهم، ظاهرا فقط سر زاینده رود بی کلاه ماند تا جاری نشود، تا ۲۰۰میلیون مترمکعب گل و لای به ظرفیت یک میلیارد و ۶۰۰میلیونی سد، دهن کجی نکند. چند سال قبل بود که سفر مبارکی به اصفهان انجام شد برای رونمایی از"۹فرمان برای نجات زاینده رود" و ماند روی کاغذ و ماندند انگشت به دهان، مردم اصفهان از بارگذاری‌های بی پایان و برداشت‌های بالادست که حتی۹فرمان هم نتوانست میخکوب‌شان کند. حالا برای طرح‌هایی مثل مترو که بعد از۱۷سال، چند ایستگاهش عاقبت به خیر شده، معاون اول رییس جمهور می‌آید اصفهان تا برخورداری- که نبوده- چماق شود بر سر اصفهانی که از فرط امکانات زیاد به دنبال جایی برای مهاجرت می گردد! شاید زمان آن رسیده که "مبارکی بعضی از سفرها" برای مسوولان بازتعریف شود.

دوای بیکاری

سفرهای مبارک، خاص شهریور نیست که اصفهان به پایلوتی برای سفر هیات وزیران تبدیل شده تا بیایند و از طرح های کشوری در اصفهان رونمایی کنند. خرداد۹۵، مشکلات کار و اشتغال دراستان اصفهان با حضور وزیر تعاون بررسی شد. وزیر در میان همه فعالان بازار کار و همه گوش‌هایی که تیز شده بود تا شاید حرف‌هایی بشنود از جنس مرهم زخم،از طرح اشتغال فراگیر، پیش بینی سه لایه حمایتی برای اقشار کم درآمد و سیاست پرداختن به بنگاه‌های کوچک و متوسط به عنوان مهمترین سیاست‌گذاری‌های دولت در زمینه اشتغال، رفاه و رونق کسب کار صحبت کرد. حتی اعلام کرد که طبق برنامه ریزی مشکل صندوق بازنشستگان فولاد نیز حل می شود؛ اخبار خوب برای اخراجی‌ها نان نشد. یک ماه قبل، معاون روابط کار اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان، اعلام کرد که تعداد مقرری بگیران بیمه بیکاری امسال ۲۴ درصد بیشتر شده و ماهانه ۱۳۰میلیارد تومان بیمه بیکاری به این افراد پرداخت می شود.

حتی استاندار هم پای واردات بی رویه را وسط کشید و مشکل بیکاری اصفهان را اینگونه روی نمودار برد:"براساس برخی آمارهای اعلام شده حدود ۳۰ در صد واحدهای صنعتی استان اصفهان با مشکلات جدی روبرو هستند". کلیات طرح توسعه اشتغال فراگیر هم نتوانست مشکلات ذوب آهن، پتروشیمی و قند نقش جهان را برطرف کند که شنیده ها می‌گوید ذوب آهن، حق بیمه کارکنان و کارگرانش را با میلگرد و تیرآهن، تهاتر کرده است! رونمایی طرح‌های کشوری آقای وزیر باعث نشد که نرخ بیکاری اصفهان تغییر کند و مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان اصفهان اعلام کرد که نرخ بیکاری در این استان۲.۷ درصد از کشور بالاتر است، استانی که۱۰درصد از کارگران کشور در آن با ریزش نیرو دست و پنجه نرم می کنند.

به کام کشور به نام اصفهان

سفرهای مبارکی در شهریور ثبت شد. از همان‌ها که بیرونش همه را سوزانده و داخلش اصفهان را. وزرای راه و تعاون آمدند برای برآوردن آرزویی که ظاهرا برای مردم اصفهان بود ولی در اصل باعث کاهش مسافت ترانزیتی شمال به جنوب کشور شد و حدود یک ساعت از مسافت تهران به شیراز کاست! اصفهانی که در مرکز کشور قرار گرفته، طرح ملی دیگری را برای خود ثبت کرد تا هزینه نگهداری "آزاد راه شرق اصفهان" را مثل سایر آزاد راهها بپردازد تا آمار کشته شدگان و مصدومانش را به نام خود ثبت کند اما در حقیقت مسیر ترانزیتی به کام کشور باشد. کم نیستند این طرح‌های ملی که مهر برخورداری را بر پیشانی نصف جهان محکم کوبیده اند.

کلنگش را سال ۸۲ زدند، اوایل سال ۹۰ از نفس افتاد و درگیر مسائل حقوقی و اداری شد. وزیر راه می گوید که با توافق با سرمایه‌گذار پیشین و بدون نیاز به رفع مسائل حقوقی از طریق مراجعه به دادگاه، این پروژه را تحویل گرفته است. سهم مشارکت دولت و بخش خصوصی در قرارداد قبلی به صورت ۵۰-۵۰ بوده که در مدیریت جدید، سهم دولت به ۳۰ درصد کاهش یافت و انتخاب پیمانکار از طریق برگزاری مناقصه انجام شدتا ۷۰درصد مابقی را عهده دار شود. آزادراه شرق اصفهان سه قطعه است که قطعه سوم آن به طول ۳۰ کیلومتر از نایین تا پلیس راه اصفهان - شیراز نیاز به تصمیم گیری مسئولان دارد. هنوز زخم آزاد راه امیرکبیر که پس از۱۰سال به صورت فرسوده به اصفهان تحویل داده شد بر دل مردم نصف جهان مانده که اعلام شد این طرح با مشارکت شرکت آتیه صبا وابسته به صندوق بازنشستگی کشور احداث می شود و برای ۶۳ کیلومتر آن مبلغ قرارداد مشارکت با سرمایه گذار سه هزار و ۳۰۰ میلیارد ریال تعیین شده است.

پای مصوبه هیات دولت به میان می آید آنجا که مجری طرح توضیح می‌دهد با توجه به مصوبه هیات دولت جهت احداث این پروژه عظیم، قرارداد سرمایه‌گذاری با شرکت آتیه صبا وابسته به صندوق بازنشستگی جهت احداث قطعه اول و دوم منعقد و عملیات اجرایی قطعه یک از ابتدای مردادماه آغازشده است. سرمایه گذار بزرگراه امیرکبیر هم سازمان بازنشستگی بود. سازمانی که گفته می‌شود امروز۶هزار میلیارد تومان بدهی دارد اما در۱۵طرح ملی، سرمایه گذاری کرده است. بزرگراه امیرکبیر پس از۱۰ سال به صورت فرسوده تحویل اصفهان شد تا۱۰میلیارد تومان دیگر خرج روی دست اصفهان بگذارد و حالا مشخص نیست که سرمایه گذاری جدید به چه شیوه ای انجام شده و این سازمان چگونه قرار است از سرمایه گذاری خود سود ببرد. سرمایه گذار گفته است که اجرای این طرح ۵۰۰ فرصت شغلی مستقیم و ۱۹۶۰فرصت شغلی غیرمستقیم ایجاد می کند اما اعلام نشده که سهم اصفهان از این فرصت ها چه میزان است.

باز هم یک صندوق ورشکسته

سفرهای مبارک قراراست پای گردشگران بیشتری را به نصف جهان بازکنند. همان‌ها که هر نفرشان معادل۵۰ بشکه نفت است و به روایت دیگر هزار دلار سود و ۶ شغل عاید اصفهان می‌کند. شهریورماه، عملیات اجرایی ساخت نخستین هتل ۵ ستاره حلال با حضور وزرای تعاون و کار و البته صندوق بازنشستگی کشوری که این روزها بنگاهداریش به ارایه خدماتش به بازنشستگان می چربد، آغاز شد. بیش از۳۰ طرح هتل داری در استان اصفهان در دست اقدام است که صندوق بازنشستگی کشوری، ۲ هتل ۵ ستاره را احداث می‌کند که البته سرمایه خارجی‌ها هم قرار است از راه برسد. زمین هتل پنج ستاره نیز توسط این صندوق واگذار شده، زمینی به وسعت ۲۸ هزار متر مربع که ۲۰۰ اتاق و مجموعه‌های تجاری و اداری را با سرمایه۲۰۰ میلیارد تومان در دل خود جای خواهد داد.

هرچند مدیریت شهری، توسعه به سمت شرق را در نظر گرفته و طرح‌های توریستی و گردشگری، حتی طرحهای درشت اقتصادی در مسیر شرق ساخته شده ولی ظاهرا مسوولان استانی و کشوری، پا جای پای شیخ بهایی گذاشته اند تا طرح آکادمی گردشگری یا مجموعه مهمانسرای گردشگری اصفهان در خیابان هزار جریب، جان بگیرد و توسعه اصفهان به سمت جنوب از پا نیفتد. حکایت یک بام و چند هوا نیست که حکایت زمین وسود و پول است. ۶۰۰اتاق به هتل های اصفهان اضافه می شود. اگر حداقل ۶۰۰توریست به تعداد گردشگران اصفهان افزوده شود می‌توان گفت که نصف جهان حدود۴هزار شغل از۱۳۰هزار شغلی که وزیرتعاون وعده ایجاد آن را در حوزه گردشگری داده به خود اختصاص می دهد.

ردپای تهران درطرح اصفهان

مبارک باشد سفری که در آن ردپای پایتخت هم در طرح اصفهان دیده شد. رییس جمهور به اصفهان آمد و از قطاری گفت که اصفهان و قم و سرعت در آن دیده شده بود. وزیر راه به اصفهان آمد تا دستور بدهد برای اجرای طرحی که۶۷ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و درآن تهران، اصفهان و قم دیده می‌شود. آقای راه از حل و فصل تمام مشکلات حقوقی و قراردادی راه آهن سریع السیر تهران - قم - اصفهان خبرداد که هزینه آن را از۴ تا۷ میلیارد یورو تخمین زده اند. حتی از امضای موفق قرارداد با پیمانکار چینی، اخذ مجوزفاینانس، گشایش LC واستقرار پیمانکاران پروژه به ویژه قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا(ص) صحبت کرد. قراردادی که هیات دولت از آن به عنوان نخستین فاینانس پسابرجام یاد می‌کند. آقای راه در میان اعلام موفقیت هایش از تغییرات مسیر هم سخن گفت و از آن به تغییرات اساسی یادکرد.

این تغییرات شامل تغییر نقطه آغاز در قلب شهر تهران، عبور مسیر راه‌آهن از زیر فرودگاه امام خمینی(ره)، انتقال ایستگاه مرکزی قم به داخل شهر و ایجاد چند ایستگاه دیگر است. وزیر راه اهمیت این طرح را ایجاد دسترسی برای مسافران بین‌المللی فرودگاه امام (ره) به منظور تردد به شهر اصفهان و تهران می‌داند ضمن اینکه این مسیر فقط برای دسترسی تهران قم و اصفهان نیست و درادامه می‌تواند با سرعت۱۶۰کیلومتر درساعت به سمت شیراز ادامه پیدا کند و فاصله تهران به شیراز از ۱۴ساعت به هفت ساعت کاهش یابد. باز هم حکایت سفرهای مبارک و به نام اصفهان و به کام سایرین! کاهش مدت زمان سفر از پایتخت به مرکز ایران با حمل و نقل ریلی، می‌تواند سفری امن، سریع و ارزان تر ازهواپیما را برای تهرانی ها و مرکزنشینان در پی داشته باشد. بار سفرهای کاری و اقتصادی که به مقصد پایتخت و با هواپیما صورت می‌گرفت که تجارت چمدانی را نیز در خود جای می داد از این پس بر دوش این مسیر خواهد بود. ضمن اینکه بخشی از سفرهای گردشگری پایتخت نشینان به سوی جنوب روی این ریل انجام شده و ترافیک آن را افزایش می دهد.

جای خالی کاشان

همان سال۸۵که کلنگ طرح را زدند، نام کاشان هم بود ولی این بار که وزیر آمد از شاهین شهر گفت و ایستگاه داخل شهر و خبری از کاشان نبود. پارسال اما فرماندار کاشان اعلام کرده بود که این شهرستان با بهره گیری از خط اعتباری فایناس خارجی و با مشارکت و سرمایه گذاری شرکت Mcc Group چین، به خط ریلی قطار سریع السیر تهران - اصفهان متصل می شود. این پروژه سابقه ۴۰ ساله دارد و مطالعات اولیه آن درفاصله سالهای ۵۴ تا ۵۶ توسط یک شرکت ژاپنی انجام شد، سپس در سال‎های ۸۳ تا ۸۵ یک مهندس مشاور فرانسوی مطالعات سی ساله قبل را شروع و هنگام سازی کرد . در ادامه یک کنسرسیوم ایرانی فرانسوی در فاصله سالهای ۸۵ تا ۸۸ مطالعات را نهایی کرد ودر همین سال مصوبه اجرای این پروژه توسط چینی ها فاینانس و تصویب شد و همه جا نام کاشان بود تا آبان۹۴که کاشان نیوز به نقل از شرق تیتر زد"با جنجال نماینده دلیجان مسیر قطار تندروی تهران-کاشان- اصفهان تغییر کرد" گویا دولت قبل طرح را برای جنجال نماینده وقت دلیجان متوقف کرده چرا که می خواسته قطار از دلیجان عبور کند و این اتفاق با حذف کاشان رقم خورده است.

کارشناسان می‌گویند مسیر اصلی که از اصفهان به نطنز، کاشان، قم و تهران می‌رفت؛١٠ کیلومتر کمتر از مسیر دلیجان بوده، علاوه بر این، زمین‌های مسیر کاشان نیز همگی به منابع طبیعی تعلق داشت و بدون معارض بود در حالی‌که در مسیر دلیجان، به طول٣٠ کیلومتر زمین‌ها معارض داشته اند. با این وجود مسیر جدید را رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی وقت تأییدکرد. می‌گویند سیاست با حقانیت مخلوط شده اما نمی گویند چرا مسیر سیاسی به راه حق بازنگشته است!

بالاخره نقش جهان

دومین نقش جهان اصفهان پس از فرسودگی و به مبارکی افتتاح می شود تا اصفهانی ها هم طعم داشتن یک ورزشگاه واقعی را پس از کشمکش فراوان بچشند. ورزشگاهی که با وعده پرطمطراق "دهکده المپیک" و به نیت سنگ بزرگ در سال۶۷تعریف شد و کلنگ آن یک سال بعد پس از ایجاد مؤسسه‌ای به نام ورزشگاه بزرگ به منظور پیگیری مراحل ساخت آن، به زمین زده شد. فاز نخست این ورزشگاه در سال ۱۳۸۱ افتتاح شد و فقط برای مسابقات فوتبال مورد استفاده قرار می‌گرفت که تیم سپاهان در سال‌های ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۶ بازی‌های خانگی خود را در این ورزشگاه برگزار می‌کرد. در سال ۱۳۸۶ این ورزشگاه برای ساخت فاز دوم تعطیل شد.

در ۸ آذر ۱۳۹۳ وزارت ورزش و جوانان، مدیریت اجرایی ورزشگاه نقش جهان را برای تکمیل و بهره‌برداری آن به مجتمع فولاد مبارکه واگذارکرد تا اما و اگرهای فولادی این بار گریبان نقش جهان را بگیرد. رقم واقعی پرداخت فولاد، اعلام نشده اما مطابق توافقات انجام شده، این شرکت باید یک میلیارد و ۸۰۰میلیون تومان را طی دو قسط واریز می کرده است. توسعه اصفهان به سمت شمال از مزایای مبارکی این افتتاح است. افزایش قیمت زمین های اطراف که در انتظار رونقی درشت، چندین سال خاک خورده اند، دور از انتظار نیست. رشد ترافیک، تغییر مسیرهای حمل و نقل را رقم می زند که تحولات معابر ترافیکی در این نقطه از شهر را رقم می زند.

به مبارکی

مهر، ماه مبارکی برای اصفهانیست که سالها در انتظار شنیدن سوت قطار در تونلهای زیرزمینی لحظه شماری کرده، قطع شدن درختان چهارباغ را با گوشت و پوست لمس کرده، خاک و آلودگی صوتی ناشی از کارگاه های مترو را به امید رفع آلایندگی هوا به جان خریده، دیوارهای آهنی منقش به آسمان آبی را وسط مغازه اش تحمل کرده و مالیات درآمدکسب نکرده را پرداخته، برای آثار باستانیش اظهارنگرانی کرده، در اوج رکود برای هزینه قطار، تراکم خریده و خون دل خورده تا با هزار اما و اگر ، چند ایستگاه، مترو سواری کند! سفرهای مبارکی است برای اصفهانی که مهربرخورداری بیشتر بر دوشش سنگینی می کند تا فلان نقطه به فلان نقطه نزدیکتر شود. تاریخ همیشه تکرار می‌شود مثل حکایت ذوب آهن و فولاد که هنوز گردش مالیشان در پایتخت است و آلایندگی‌شان در ریه مردم اصفهان ته نشین شده تا سرطان و ام اس، ملموس ترین نفعی باشد که از مهر برخورداری چشیده اند.

بالش نرم اقتصاد زیر سر اصفهان!