آموزش حرفه‌ای را از دانشگاه‌ها به تشکل‌ها بازگردانید
فعالیت در رشته کاری خود را از سال 1350 شروع کردم و تا 1380 در بخش دولتی وزارت کشاورزی به عنوان رییس اداره نقشه برداری کار می‌کردم. در حال حاضر نیز بازرس جامعه صنفی مهندسان و نقشه برداران، جامعه مشاوران و کمیته تخصصی مهندسی نقشه برداری هستم. بنده از معدود خانم هایی هستم که در زمینه نقشه برداری زمینی کار کرده ام.

هسته اولیه جامعه نقشه برداران ایران در سال 1358 با یک اطلاعیه در سازمان نقشه برداری کشور که بنا به پیشنهاد آقای مهندس مجربی کرمانی نوشته و امضا شده بود، بسته شد. سپس بنا به پیشنهاد وی برای اینکه از تمامی نقشه برداران فعال در وزارت خانه‌ها و بخش خصوصی (مهندسان و تکنسینها) در هیأت موسس دعوت شود، این نامه به تمامی اداره‌های دولتی و مهندسان مشاور نقشه برداری ارسال گردید.

من کار خود را از جامعه نقشه برداران ایران آغاز کردم، و در سمت‌های عضو شورای مدیریت، بازرس و حدود شش سال به عنوان ریس هیات مدیره مشغول کار بودم. از آنجا که دو دوره متناوب رییس شورای مدیریت بودم، مصوبه‌ای گذراندیم که هر کس بیشتر از دو دوره نتواند رییس هیات مدیره باشد. این مصوبه به تصویب وزارت کشور هم رسید و در حال حاضر با سمت بازرس در آنجا مشغول به کارم.

تشکل ما جامعه است، نه انجمن. جامعه صنفی مهندسان و نقشه کشان، و هدفش به عنوان یک تشکل حرفه‌ای حمایت از صنف و پیگیری مطالبات رشته مهندسی نقشه برداری است.

اولین قدم‌ها برای ورود به نظام مهندسی و برقراری ارتباط با سازمان از همان جامعه صنفی مهندسان و نقشه برداران شروع شد. جامعه لایحه را نوشت و به مجلس برد و رشته ما جزو رشته‌های هفت گانه نظام مهندسی ساختمان شناخته شد. پس از آن کمیته تخصصی تشکیل داد و بعد در رشته مهندسی نقشه برداری کمیته تخصصی تشکیل دادیم. در حال حاضر نیز در تدوین قوانین و آیین نامه‌ها و سایر موارد همکاری نزدیکی با نظام مهندسی ساختمان داریم. افراد جامعه ما همه جا هستند، هر جایی که نیاز باشد، و هرجا که نظام مهندسی خواسته کمک کرده ایم؛ از جمله برای تشکیل کلاس‌های تفکیک یا بازآموزی مهندسی که سالن جامعه مان را در اختیار نظام مهندسی گذاشتیم.


اگر به رشته‌های دیگر هم نیاز باشد مانعی وجود ندارد که در اختیارشان قرار ندهیم. در مجموع همکاری نزدیکی با شورای مرکزی نظام مهندسی و نظام مهندسی استان تهران داشته و داریم. در جاهایی که شعبه داریم، شعبه هایمان هم همکاری نزدیکی با نظام داشته اند.

مشکلی که با نظام مهندسی داریم این است که سازمان، آموزش را به دانشگاه‌ها برگردانده و دانشگاه‌ها هم آنچه را که بلد بوده اند به دانشجوها یاد داده و به آنها مدرک داده اند. حال آنکه تشکل‌های حرفه‌ای در ارتباط با کاربرد رشته در حرفه آموزش می‌دهند، اما به دلایلی که هنوز برای ما روشن نیست ، شاید تخلف چند نفر، باعت شد که آموزش حرفه‌ای را از تشکل‌ها بگریند و به دانشگاه‌ها بازگردانند. به نظر من این اشتباه ترین کاری است که می‌توانست انجام شود، چون دانشگاه‌ها هرچه می‌توانستند یاد دهند، آموزش داده اند و بیشتر از این نمی توانند یاد بدهند. در واقع، استادها مباحث تئوریک را آموزش می‌دهند ولی تشکل‌های حرفه‌ای کاربرد حرفه در رشته را یاد می‌دهند. این نقص و ایرادی است که ما بارها تذکر داده ایم و با مکاتباتی که جامعه با نظام داشته، خواسته ایم که آموزش به تشکل‌های حرفه‌ای برگردانده شود که هنوز به جایی نرسیده. امیدواریم بتوانیم تلاش هایمان را در این زمینه ادامه دهیم و مسئولان را قانع کنیم که این تشکل‌های حرفه‌ای هستند که کاربرد رشته در حرفه را یاد می‌دهند، نه آموزشکده‌ها ودانشگاه ها.

بنابراین، این یکی از عمده ترین مشکلات ما با نظام مهندسی که باید هرچه زودتر حل شود بحث آموزش است، چون آموزش است که حرفه ما را به ما یاد می‌دهد. متاسفانه دانشگاه‌ها کارگاه‌های عملی را مخصوصا در رشته ما به خاطر هزینه هایش حذف کرده اند. به این ترتیب ما در تشکل حرفه‌ای مان با استفاده از استادان و افرادی که این حرفه را در کارگاه‌ها به کار برده اند، به کاربران آموزش می‌دادیم و این امکان را داشتیم که دوره‌های مختلف عملی را به افراد علاقمند آموزش دهیم. در صورتی که دانشگاه‌ها به خاطر هزینه این کار را حذف کرده اند.

در مورد عملکرد هیات رییسه دوره ششم معتقد هستم که نقدکردن بسیار آسان است، اما باید دید آیا راهی برای سازندگی وجود دارد؟ قانون نظام مهندسی ما کامل اجرا نشده، در صورتی که از سال‌های ۷۲ و۷۳ تصویب شده است. این را می‌توانیم نه تنها نقص این دوره، بلکه نقص تمام دوره‌ها بدانیم که چرا قانون نظام مهندسی کشور کامل اجرا نمی شود، و چرا تنها چهار رشته نام برده می‌شود. در حالی که می‌دانیم رشته ما و به خصوص مهندسی نقشه برداری در تمام دنیا عمده ترین نقش را در ساخت و سازهای شهری و حتی فراتر از آن به عهده دارد. به قول یکی از پروفسورهای فدراسیون نقشه برداری که به ایران آمده بود، هرجا بخواهد ساخت و ساز و آبادانی‌ای صورت بگیرد، اولین کسی که وارد کار می‌شود مهندس نقشه بردار است و تنها کسی هم که از آن خارج نمی شود وهمیشه باید باشد، بازهم مهندس نقشه بردار است، چون زمین همیشه درحال تغییر است.

سازه‌ای که با بهترین امکانات، با آرایش کامل و... ساخته می‌شود ولی جای درستی ندارد، قاضی می‌تواند دستور قلع و قمع آن را بدهد. یک سازه بسیار زیبا را به راحتی می‌توان خراب کرد چون جایش مناسب نبوده است. متاسفانه در قوانین کشور ما تعیین جا را بر عهده مالک گذاشته اند و مهندس حق ندارد آن را تعیین کند و مکان درست سازه را نشان بدهد. رشته ما در شهر سازی، در ساخت و ساز و در تمام مسائل شهری به کار گرفته نمی شود و زیانش را مردم می‌بینند، و تنها به بهانه این که هزینه‌ها افزایش می‌یابد قانون کنار گذاشته شده.

چرا باید همیشه از چهار رشته اسم برده شود در حالی که هفت رشته مصوب مجلس است؟ رشته ما عمده ترین و سودمندترین رشته در تمام دنیا برای ساخت و سازها و مسائل شهری و برون شهری است که متاسفانه این نکته در نظر گرفته نمی شود.

اجرای قانون بزرگ ترین خواسته ما از هیات مدیره جدیدی است که بزودی سرکار می‌آیند. همین قانون که نقص‌های بسیاری دارد، اگر اجرا شود و اگرهفت رشته در یک سازه وجود داشته باشند، به رغم آنچه می‌گویند، به نفع مالک هم است حتا اگر هزینه‌ها بالا برود. مگر الان هزینه‌ها بالا نرفته؟ خودتان الان می‌بینید که وضعیت ملک چگونه است و مسائل شهری به چه صورتی است. ولی اگر هفت رشته حضور داشته باشند، به نظر من هم به نفع مالک و هم به نفع مصرف کننده اصلی که مردم هستند، خواهد بود. بنابراین، بازسازی قانون با شرایط روز نیاز ضروری ماست.

با این حال بهتر است همان قانون گذشته کاملا اجرا شود تا این که بخواهد شتاب زده بازسازی شود. بازسازی باید کاملا کارشناسانه انجام بگیرد، یعنی هر رشته در مورد خودش کمیته‌ای داشته باشد و آن کمیته نظراتش را بگوید. به عبارت دیگر، به جای رشته ستیزی ما باید در کنار هم قرار بگیریم و بتوانیم قانون جامعی را برای نظام مهندسی کشورمان تدوین کنیم. نه فقط برای نظام مهندسی که برای کلیه رشته‌های مهندسی. باید مسئله را عمیق تر و فراتر بررسی کنیم و نباید شتاب زده عمل کنیم. ما نمی توانیم تا هیات مدیره عوض شد سریع قانون را تغییر دهیم. بهتر است همان قانون قبلی را به اجرا درآوریم و برای بازبینی قانون زمان کافی بگذاریم. علاوه براین، برای تدوین قانون جدید باید شرایط، رشته‌ها و کاربرد آنها را در سازه در نظر بگیریم.

در نهایت، تاکید من براین نکته است که آموزش و به خصوص آموزش حرفه‌ای و نه دانشگاهی، نقش بسیار مهمی نه فقط در رشته ما که در همه رشته‌های مهندسی دارد. در این رابطه ما یک دوره سه ماهه عملی داشتیم که متاسفانه آن را حذف کردند. همانطور که گفتم در دانشگاه همه مباحث به صورت تئوریک تدریس می‌شود. این در حالی است که تشکل‌های حرفه‌ای باید عهده دار نقش آموزش و کاربرد حرفه، آن هم در کارگاه‌های ساختمانی و عملیاتی باشند.