طرح کارت اعتباری؛ مثبت یا منفی؟

غزاله طایفه
دبیر گروه صنعت و معدن

اول مهر ماه زمان اجرای طرح کارت‌های اعتباری چندمنظوره است؛ کارت‌هایی که گفته می‌شود برای خرید انواع کالا و خدمات در سه سطح برنزی (تا سقف 10میلیون تومان)، نقره‌ای (تا سقف 30میلیون تومان) و طلایی (تا سقف 50میلیون تومان) با نرخ سود 18 درصد در اختیار متقاضیان قرار خواهد گرفت. اگر چه برخی از کارشناسان این روش تامین مالی مصرف‌کننده از طریق کارت اعتباری را بهترین مدل ارزیابی می‌کنند، اما از طرف دیگر رویکرد اجرایی این طرح با ضعف‌هایی همراه است. کارت اعتباری شکل پیشرفته خرید نسیه کالا و خدمات است و در قالب وام‌های خرد بانکی طبقه‌بندی می‌شود. بانک مرکزی تصمیم دارد در راستای تحرک بیشتر در بخش واقعی اقتصاد، افزایش تقاضای کل برای خروج از رکود و افزایش رفاه خانوارها، صدور کارت‌های اعتباری جدید را در دستور کار قرار دهد. برخی از کارشناسان با رویکردی مثبت معتقدند با استفاده از کارت‌های اعتباری معاملات به‌صورت واقعی‌تر انجام شده و از انجام معاملات صوری جلوگیری می‌شود؛ چراکه این کارت‌ها سبب حذف دریافت فاکتور توسط شهروندان و ارائه آن به بانک‌ها برای دریافت تسهیلات خواهد شد و رفت و آمد به بانک‌ها را کاهش خواهد داد. همچنین رواج سریع‌تر این کارت‌ها ضمن افزایش سطح رضایت مردم از نظام بانکی، می‌تواند نیاز مالی مردم برای خرید کالا و خدمات را تامین کند و در نهایت منجر به خروج از رکود شود. اما ارزیابی‌های دیگر نیز حاکی از این است که عرضه فراگیر کارت‌ها با سقف‌های گفته شده، بدون در نظر گرفتن ملاحظات پولی و اعتبارسنجی درست متقاضیان، مخاطراتی را به همراه دارد. مخاطراتی که برخی راهکار عبور از آن را محدود کردن جامعه هدف و اجرای طرح به‌صورت پایلوت می‌دانند