کارآفرینی؛ موتور رشد و توسعه
ادامه از صفحه اول... در نهمین جشنواره کارآفرینی خراسان رضوی که با تجلیل از 26 کارآفرین برتر این استان و با حضور جمعی از مسئولان، مدیران و فعالان اقتصادی برگزار شد، به موضوعاتی نظیر جایگاه و اهمیت نوآوری و کارآفرینی در رشد اقتصادی و توسعه‌یافتگی کشور، ضرورت آموزش ایده‌پردازی به افراد جامعه از سنین کودکی، نقش مقررات و ساختار دولتی در فعالیت‌های کارآفرینانه و جایگاه ایران در میان دیگر کشورها در زمینه نوآوری اقتصادی اشاره شد.
دنیای اقتصاد، گروه کار-رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در پیامی به نهمین جشنواره کارآفرینی که پنجشنبه گذشته در سالن همایش های
صدا و سیمای مشهد و با حضور بیش از یک هزارنفر از کارآفرینان برگزار شد، گفت: نبود اشتغال، رکود را به دنبال دارد و وقتی رکود با تورم جمع می شود، فلاکت به بار می آورد.پیام آیت ا... هاشمی رفسنجانی در این همایش که با حضور مسئولان ارشد کشوری و استانی برگزار و به طور زنده از شبکه های الکوثر، العالم و سحر پوشش داده می شد، توسط شهناز رمارم، فعال سیاسی و اجتماعی قرائت شد.رمارم که قبل از سخنرانی استاندار خراسان رضوی پشت تریبون رفته بود، پیش از قرائت متن پیام به نمایندگی از رئیس مجمع تشخیص مصلحت، گفت: سلام گرم آیت ا... هاشمی رفسنجانی را به همه حضار ابلاغ می کنم و به روان پاک شهدا درود
می فرستم که اگر نبودند نه کاری بود و نه کارآفرینی.
ضرورت پرورش نوآوری در تمام اقشار جامعه
استاندار خراسان رضوی در این همایش گفت: امیدواریم در دولت یازدهم با توجه به نگاه بلند رئیس جمهوری و دولت خدمت‌گزار بتوانیم مشارکت مردم را در راستای کارآفرینی جلب کنیم، زیرا از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون ثابت شده است که نمی‌توان بدون مشارکت مردم هیچ تصمیم و برنامه‌ای را عملی کرد.
علیرضا رشیدیان با اشاره به آغاز اقدامات وزارت علوم در زمینه پرورش تفکر خلاق و کارآفرینی در حوزه‌های مختلف و به‌ویژه در دانشگاه‌ها، اظهار کرد: دانشگاه‌ها باید به سمت تولید علوم کارآفرین و تولید ثروت پیش بروند و لازم است در این زمینه علاوه بر دانشگاه‌ها، در حوزه دانش‌آموزان در مدارس و حتی مهدهای کودک برنامه‌ریزی شود تا افراد جامعه از سنین کودکی ایده‌پردازی و نوآوری را بیاموزند و در بزرگسالی خود را مسئول مشارکت در اقتصاد و توسعه کشور بدانند.
استاندار خراسان رضوی خاطرنشان کرد: استعمارگران و فرهنگ غرب همواره به دنبال گرفتن جایگاه ایران از این کشور بودند؛ اما با رهنمودهای امام راحل مردم به خواسته خود رسیدند. با پیروزی انقلاب اسلامی، توطئه‌ها، تحریم‌ها و دشمنی‌ها علیه کشورمان آغاز شد که آخرین شکل این دشمنی‌ها به صورت جنگ نفت و کاهش قیمت آن علیه ایران اعمال شد و دشمنان حتی حاضر شدند منافع ملت خود و مردم منطقه را فدای این نگاه خصمانه کنند.
رشیدیان افزود: امروز در جنگ اقتصادی که با آن روبه‌رو هستیم از توپ و تفنگ خبری نیست و ابزار جنگی دشمن تغییر کرده است، اگر امروز فردی به خاطر از دست دادن فرصت شغلی خود دست به انتحار بزند همه ما در برابر آن مسئولیم.
استاندار خراسان رضوی گفت: وجود نیروهای تحصیل‌کرده جوان و آماده به کار در کنار ظرفیت‌های بالقوه موجود در استان، ثروتی بزرگ و بیکران برای خراسان رضوی است؛ اما متاسفانه گاهی به دلیل مشکلاتی در روابط کار، به این فرصت به عنوان آسیب نگاه می‌کنند. ما باید از این ظرفیت‌های بزرگ استان با نیروهای کارآمد و توانمندی که داریم در راستای توسعه‌یافتگی و رشد اقتصادی استفاده کنیم.
رشیدیان با بیان اینکه در موضوع شاخص‌های محیط کسب‌وکار امیدوار به ادامه رویکرد تعامل دولت با بخش‌خصوصی و شتاب بخشیدن به آن در سطح استان هستیم، تصریح کرد: تشکیل کارگروه‌های ستاد سرمایه‌گذاری استان با مشارکت بخش‌خصوصی از جمله اقدامات انجام شده در این زمینه بود که امیدواریم موثر واقع شود تا مردم ثروتمند، برخوردار، بانشاط و راضی از خدمت‌گزاران خود در دولت باشند.

با تحلیل علمی مسائل،
نیازی به نفرین کسی نداریم
عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبائی گفت: کشور ما در حال حاضر شرایط اقتصادی پیچیده‌ای را می‌گذراند و برای گذر از این شرایط نیازمند همفکری هستیم. روش علمی در مجموع پردستاوردترین و کم‌هزینه‌ترین روش برای حل مسائل است، در این روش تحلیل مسائل سرنوشت‌ساز است، زیرا اگر بتوانیم به روش علمی ربط مسائل به یکدیگر را درک کنیم دیگر نه نیازی به چاپلوسی و نه نیازی به نفرین دیگران به‌وجود می‌آید.فرشاد مومنی با بیان اینکه کار و اشتغال در سطح نظری، متغیری سیستمی است، افزود: برای ایجاد یک فرصت شغلی، نظام حیات دخیل است و نباید آن را به یک فرد نسبت داد، کارآفرینی دارای یک وجه فردی و یک وجه نهادی است؛ سیاست‌های دولت مسأله اساسی در سیستم جمعی کارآفرینی است و وقتی این سیاست‌ها به تولیدات مولد پشت کرده باشد و به غیرمولدها پاداش دهد، استعداد کارآفرینی به سمت فعالیت‌های غیر مولد می‌رود و این به این معناست که ساختار نهادی کارآفرینی را به آن سمت کشانده است.
استاد دانشگاه علامه طباطبائی خاطرنشان کرد: امروز سیستم بازار رسمی پول در کشور ما در بهترین حالت تنها توان تامین یک چهارم تقاضای پول صنعت‌گران را دارد به همین دلیل برخی‌ها ترجیح می‌دهند به جای درگیر کردن خود با تولید به سمت واسطه‌گری پول بروند.
مومنی ادامه داد: اینکه در سال 94 قرار است قیمت نهاده‌های تولید افزایش یابد به معنای فشارهای شدید به تولیدکنندگان و فشارهای شدیدتر به عامه مردم است، سهل‌انگاری‌هایی که در زمینه سیاست‌های ملی بوده موجب سقوط وحشتناک ظرفیت کارآفرینی در ایران شده و این موضوع چشم‌اندازهای آینده را با نگرانی مواجه کرده است.عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبائی یادآور شد: در سال 1335 در ایران هر کارفرما بیش از چهار نفر را زیر پوشش داشت و این معجزه تقسیم کار به عنوان نیروی محرکه رفاه بود؛ اما سیاست‌های نادرست موجب دور شدن از آن شرایط شد. وقتی دولت به اجرای سیاست‌های تورم‌زا و رکودآفرین می‌پردازد، به رانت و فساد دامن زده و همین موضوع تاثیری منفی بر دولت، ملت و آیندگان دارد.مومنی گفت: براساس گزارش دبیرخانه شورای ملی در فاصله سال‌های 88 تا 92 تعداد بنگاه‌های تولیدی مسأله‌دار کشور 750 درصد رشد داشته، وقتی اشتباهاتی در این سطح رخ داده، لازم است این چهار سال را زیر ذره‌بین قرار داده و ببینیم چه اقداماتی باعث وقوع این اتفاق شده تا دولت یازدهم از تکرار آن پرهیز کند، زیرا جامعه‌ای که مرتبا اشتباهات خود را به عوامل بیرونی نسبت می‌دهد هرگز رشد نکرده و جامعه مسئولیت‌پذیر است که همواره موفق می‌شود.

پرداختن به کارآفرینی یک ضرورت است
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران گفت: اقتصاد مبتنی بر نوآوری، اقتصاد متکی بر منابع یا عوامل سنتی تولید و اقتصاد مبتنی بر کارایی، انواع اقتصاد را شامل می‌شوند. اقتصاد متکی بر منابع که کلیدواژه‌های معمول این روزهای کشور است، توسعه را مبتنی بر بهره‌برداری از منابع خدادادی کرده و در بسیاری از موارد اگر این نوع اقتصاد به سمت کارایی و نوآوری پیش نرود به انهدام منابع منجر شده و به توسعه پایدار نمی‌انجامد.مصطفی رضوی با بیان اینکه مطالعات نشان می‌دهد که بهره‌وری نقشی در رشد اقتصادی ایران نداشته، افزود: رشد شاخص بهره‌وری در سال‌های ۹۱ و ۹۲ منفی بوده و اقتصاد ایران طی چهار سال گذشته تنها ۱۱ درصد رشد از محل بهره‌وری و ۶۴ درصد از محل نهاده رشد سرمایه داشته است.
رضوی با طرح این سوال که اقتصاد مبتنی بر نوآوری که کاملا دور از دسترس به نظر می‌رسد را چگونه می‌توان توسعه داد، اظهار کرد: در این زمینه و براساس آمارهای اعلام شده، رتبه ایران در آخرین ارزیابی با هفت واحد صعود به جایگاه 120 در میان 145 کشور دنیا رسید و در این زمینه کشورهای گواتمالا، سنگال و بورکینافاسو پس از ایران قرار دارند، این درحالی‌است که رتبه مالزی در این شاخص 33 و رتبه ترکیه 59 است.
رضوی گفت: بسیاری از کارآفرینان تقاضا دارند که دولت به جای کمک کردن به آن‌ها از دخالت در کارشان پرهیز کند، متاسفانه گاهی با ذهن‌هایی که خود بخشی از مشکل است به حل مشکل می‌پردازیم و می‌بینیم که سازمان‌ها و دستگاه‌ها برای تغییر دیگر بخش‌ها برنامه دارند؛ اما برای تغییر خود برنامه‌ای ندارند.
رضوی با اشاره به اینکه پرداختن به کارآفرینی یک ضرورت است نه یک انتخاب، تاکید کرد: نتیجه توسعه کارآفرینی توسعه اقتصاد مبتنی بر نوآوری است.

انحصارات دولتی و قوانین مانع کارآفرینی
رئیس کانون کارآفرینان خراسان رضوی گفت: کارآفرینی راهبردی اثربخش برای توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرآیندی پیچیده و بلندمدت بوده و امروز مهم‌ترین ابزار توسعه اقتصادی کشورهای در حال پیشرفت است. توسعه کارآفرینی نیازمند حمایت و زمینه‌سازی برای این‌گونه فعالیت‌هاست و دولت در این میان نقشی مهم و اساسی دارد. اما متاسفانه در کشور ما کارآفرینان قبل از اینکه رقابت بخش‌خصوصی را در مقابل فعالیت‌های خود احساس کنند، انحصارات دولتی و قوانین را به عنوان مانع کار خود می‌بینند.
حسین قنبری ادامه داد: مهمترین مانع کارآفرینی در کشور ما نبودن سیاست در خدمت اقتصاد است، وقتی اقتصاد در خدمت سیاست باشد، نمی‌توان انتظار توسعه کارآفرینی را داشت. فرهنگ کارآفرینی باید در عمق توده‌های جامعه نفوذ کند به‌گونه‌ای که در هیچ کجای کشور بر علیه تولید ملی حرف نزنیم و به آن احترام بگذاریم، این نخستین گام برای فراهم آوردن زمینه مناسب کارآفرینی است.
قنبری با تاکید بر لزوم به‌کاربردن کارآفرینی به عنوان یک راهبرد در برنامه ششم توسعه، اظهار کرد: سیستم اجرایی و ساختار فعلی کشور به‌گونه‌ای نیست که به بخش تولید کمک کند، بلکه ساختاری غیرکارآفرینانه، غیرتولیدی و غیر توسعه‌ای است، کارآفرینان باید به روز باشند و محیط خود را همگام با دولت تغییر دهند و محیط‌های اقتصادی ما باید به طور جدی تغییر کنند.کارآفرینی در دنیا، همزمان با رشد، به مراتب بالای اخلاقی رسیده و این مهم باید در کشور ما نیز محقق شود.
رئیس کانون کارآفرینان خراسان رضوی با اشاره به رتبه 21 کارآفرینی ایران در سال 92 در بین 67 کشور، گفت: از هر 11 نفر در دنیا یک نفر کارآفرین است و 65 درصد کارآفرینان دنیا به بانک‌ها مراجعه نکرده‌اند، یعنی سرمایه کسب‌وکار خود را بدون استفاده از تسهیلات بانکی فراهم می‌کنند و این موضوع نقش مهمی در توسعه فعالیت‌های آن‌ها داشته است.

نقش کلیدی کارآفرینی در اقتصاد رقابتی
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی گفت: مفهوم کارآفرینی امروز نقشی موثر در توسعه و پیشرفت اقتصادی کشورها داشته و در اقتصاد رقابتی نقشی کلیدی دارد. به‌گونه‌ای که بقای کشورها نیازمند نوآوری و ابداع است و نباید فراموش کنیم که این ایده است که موجب حرکت و رشد سرمایه می‌شود. در اقتصاد ایران هر چند دولت در کاهش نرخ بیکاری و بهبود اشتغال تلاش داشته؛ اما سیاست‌ها نیازمند اصلاح و تجدیدنظر است.
محمود احمدی افزود: بازار مبتنی بر فناوری‌های بالا و سرمایه انسانی، دو رکن اساسی اقتصاد هستند؛ در بازار مبتنی بر فناوری‌های بالا، داشتن رقابت در نوآوری محقق می‌شود که برای رسیدن به این هدف کشورها سرمایه‌گذاری‌های سنگینی انجام می دهند. نیروی انسانی ماهر نیز مهم‌ترین عامل تولید و اقتصاد نوین است و به‌کارگیری فناوری‌های برتر در بازار، مستلزم پیگیری و افزایش سرمایه انسانی است.

حاشیه ها
- در حالی که در ورودی سالن صبا بنرهای خوشامدگویی به جهانگیری معاون اول رئیس جمهور و ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار داشت، اما هیچ یک از این دو نفر در برنامه حضور نداشتند و سخنرانان هم توضیحی در این باره ارائه نکردند.
- قرائت پیام هاشمی رفسنجانی در همایش با تشویق پرشور حضار همراه بود.
- علیرضا موسوی، مجری ۲۰:۳۰ اجرای این برنامه را برعهده داشت.
- سخنرانی مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی یادآور سخنرانی نماینده ایران در اوپک در دولت گذشته بود، با این تفاوت که متن آن سخنرانی به زبان انگلیسی و متن احمدی به زبان فارسی بود.