ترانه‌های خیام

دنیای اقتصاد، ورشان بزازان- هرچند در ادامه نام خیام نیشابوری عناوینی همچون فیلسوف، ریاضیدان و ستاره‌شناس می‌درخشند و او در ریاضیات، نجوم، علوم دینی و تاریخی استاد بوده است و نقش موثرش در حل معادلات درجه سوم و مطالعات‌اش درباره اصل پنجم اقلیدس نامش را به‌عنوان ریاضی‌دانی برجسته در تاریخ علم ثبت کرده‌ است و ابداع نظریه‌ای درباره نسبت‌های هم ردیف با نظریه اقلیدس نیز از مهم‌ترین اقداماتش در طول عمر ۸۳ ساله اوست، اما آنچه عمر خیام را شهرت جهانی بخشیده و در دل‌های مردم خانه داده است بی‌شک انس او با دنیای ادبیات و شاعری است. رباعیاتی است که حکیمانه از دنیای فانی سخن می‌گویند. ترانه‌هایی که اولین چیزی است که با شنیدن نام خیام به یاد می‌آوریم و کتاب رباعیاتش را می‌توانیم دوشادوش غزلیات حافظ در خانه هر ایرانی بخوانیم:

اسرار ازل را نه تو دانی و نه من

وین خط مقرمط نه تو خوانی و نه من

هست از پس پرده گفتگوی من و تو

چون پرده برافتد نه تو مانی و نه من ...

برگزاری نشست علمی

۲۸ اردیبهشت‌ماه زادروز و بزرگداشت خیام خراسانی است. امسال نیز همچون سال‌های گذشته در آرامگاه خیام انبوه جمعیت مشتاق فرهنگ و هنر و شخصیت‌های برجسته علمی و ادبی کشور این روز را در جشن و شادمانی گذراندند. صبح روز بزرگداشت خیام نشستی علمی با حضور اساتید و محققانی چون نصرالله پورجوادی، حسین صادقی، کاووس حسنلی، علیرضا فولادی، عبدالرحیم قنوات، علی میرافضلی و هادی بکائیان برگزار شد.

حضور چهره‌های ماندگار هنر در نیشابور

در شب بزرگداشت خیام، محمود فرشچیان نقاش بزرگ کشورمان، یدالله کابلی شکسته‌نویس و خوشنویس معاصر و احمد دالکی از شاخص‌ترین چهره‌های ستاره‌شناسی و پدر نجوم آماتوری ایران و همچنین خانواده زنده‌یاد هوشنگ سیحون معمار مطرح ایرانی و کسی که بالغ بر ۶۰ سال پیش طراحی بنای مقبره خیام را انجام داد و خانواده زنده‌یاد پرویز مشکاتیان نوازنده و آهنگساز نامی نیشابور از مهمانان ویژه این مراسم بودند.

رونمایی از کتاب خیام دانشمند

نسخه جدیدی از کتاب حکیم عمر خیام که با عنوان «خیام دانشمند» توسط علی پولاد در کشور ترکیه به زبان لاتین به چاپ رسیده است در شب بزرگداشت خیام در نیشابور رونمایی شد. نگارگری جلد و پرتره خیام را در ابتدای این اثر علیرضا آقامیری از اساتید معاصر این عرصه برعهده داشته است. پولاد تاکنون کتاب خیام را به پنج زبان ترکی ترکیه، ترکی آذربایجان، لاتین، روسی و فارسی به چاپ رسانیده است. از مشخصه‌های کتاب خیام دانشمند، تعداد ۱۴۲ مینیاتور از حدود ۴۰ استاد و هنرمند است که برای هر رباعی یک مینیاتور ویژه طراحی شده است.

اجرای موسیقی زنده

از مهمترین بخش‌های مراسم بزرگداشت خیام اجرای موسیقی زنده توسط هنرمندان نیشابوری بود، گروه موسیقی همراز ،گروه موسیقی شادیاخ و حجت اشرف‌زاده در میان استقبال پرشور مردم نیشابور به مبارکی تولد این شاعر بزرگ آرامگاهش را آهنگین کردند.

نابغه‌ای به نام خیام

معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: وقتی سخن از حکیم عمر خیام به میان می‌آید درحقیقت با شخصیت استثنایی و نابغه‌ای نادر روبه‌رو هستیم. علی‌اصغر کاراندیش در بزرگداشت روز ملی خیام نیشابوری در آرامگاه این شاعر گفت: چنین نوابغی معمولا در هر سده و گاه در هر هزاره کمتر از تعداد انگشتان یک دست پا به عرصه وجود می‌گذارند و وجود آن‌ها برای هر فرهنگ و تمدنی غنیمتی بزرگ و گنجینه‌ای تمام ناشدنی است، از این منظر واکاوی شخصیتی ژرف و هوشمندی چون حکیم عمر خیام کار هرکسی نیست. وی گفت: زبان خیام در شعر طبیعی و ساده و از تکلف به دور است، هدف خیام از سرودن رباعی، شاعری به معنی متعارف نبوده بلکه به واسطه داشتن ذوق شاعری نکته‌بینی‌های فلسفی خود را در قالب شعر بیان کرده است. خیام در اشعارش بی‌اعتباری دنیا و ناپایداری هستی انسان را به تصویر می‌کشاند. زبان تند و تیز خیام در رباعیات، تازیانه‌ای بر زاهدان دروغین و ریاکار است. معاون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان خطاب به مسئولان و اصحاب هنر و رسانه گفت: بیایید قدر حکیمان و دانشمندان‌مان را بیش از پیش بدانیم و فرزندان‌مان را با سیره و شیوه زندگی و آثار آن‌ها بیشتر آشنا کنیم.

گام‌های موثر متولیان هنر برای استمرار رویدادهای فاخر

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: به جمع نشستن ما تنها به واسطه ستایش به درگاه احدیت است که ما را خادم عرصه فرهنگ قرار داد تا مباهات فرهنگ و هنر خراسان و ایران را به شنوای جهانیان برسانیم چراکه رسالت این خادمی، بر آن است که پیوسته بنا به بضاعت خود اسبابی را فراهم آورد تا جلوه و زیبایی ادب و هنر ناب را با مفاخر و مشاهیر خویش به ابصار و افکار عموم بنمایاند. سرابی با بیان اینکه متولیان ساحت هنر، با دقت‌نظر و دریافتی که از ویژگی و موقعیت معنوی و مذهبی استان، به‌ویژه کهن‌شهر نیشابور که سابقه دیرین آن بر اذهان پوشیده نیست، دارند، همواره بر آن بوده‌اند تا گام‌های موثر و قانونمندی برای استمرار رویدادهای فاخر و اصیل ایرانی و اسلامی بردارند و در این راه حساسیت‌های لازم را درنظر داشته و از هیچ تلاشی دریغ نکرده‌اند، گفت: گاه شاهدیم که سعی وافر بر انجام مهمات و سربازی در میدان فرهنگ و هنر، با ناملایماتی از جانب دوستان مواجه شده و دشواری‌های روزهای سخت، بهاری‌ترین دل‌ها را که از آنِ هنرمندان و هنردوستان است، مکدر می‌کند.

تجلیل از برگزیدگان ایستگاه پایانی توس تا نیشابور

بنا به رأی هیأت داوران در این آیین در بخش ویژه غزل، محمدحسین کلیان، نازنین‌زهرا عمارلو و محمد زارعی، در بخش غزل با موضوع آزاد علی‌اصغر داوری ترشیزی، محمد رمضانی فرخانی، علیرضا رجبعلی‌زاده، محمدرسول بهمنی، علی فردوسی و سیده‌تکتم حسینی به‌عنوان برگزیدگان تقدیر شدند. همچنین در بخش شعر فولکلور از عباس باقریه و سهیل سعادت تقدیر شد. در بخش شعر سپید با موضوع ویژه، ملیحه‌سادات قاضی، رحمت‌الله برمکی و پیام جهانگیری، در بخش شعر سپید با موضوع آزاد اسماعیل بختیاری، مجتبی صفدری، ستار جانعلی‌پور، حسین رحمانی، مصطفی هراتی و علیرضا جهانشاهی به‌عنوان شاعران برگزیده در این شب معرفی و تقدیر شدند.