بزرگ‌ترین فستیوال نبرد با گوجه‌فرنگی
نگار حسینی خیابان‌های شهر کوچک بونل در نزدیکی والنسیای اسپانیا غرقه در رنگ قرمز است. از دور به نظر می‌رسد مردم در خون غوطه‌ورند اما داستان چیز دیگری است. مردم میان این قرمزی‌ها دست و پا می‌زنند و شادمانی می‌کنند. این قرمزی، قرمزی 140 تن گوجه‌فرنگی است که در میان هلهله و سر و صدای شهروندان و گردشگرانی که برای شرکت در این جشنواره به اسپانیا سفر کرده‌اند، به سر و روی آنها پرتاب می‌شود. این رسمی سالانه است و امسال هم هزاران نفر در فستیوال گوجه‌فرنگی شرکت کردند. فستیوال گوجه‌فرنگی در شهر بونل والنسیا انجام می‌شود، شهری در 30 کیلومتری مدیترانه که یکی از بهترین محصولات آن گوجه‌فرنگی است. این فستیوال در آخرین چهارشنبه ماه آگوست آغاز می‌شود و یک هفته طول می‌کشد. این رسم «لا توماتینا» نامیده می‌شود.
دعوایی که فستیوال شد
داستان ایجاد این رسم سالانه چندان هم مسالمت‌آمیز نبوده است، هرچند امروزه به عرصه‌ای برای شادی و خوش‌گذرانی تبدیل شده است. آغاز ماجرا به سال 1945 برمی‌گردد، چیزی در حدود 70 سال پیش. یک روز از آخرین روزهای آگوست آن سال، در جریان یک رژه، عده‌ای پسر جوان تلاش کردند در میان رژه‌روندگان قرار بگیرند. یکی از شرکت‌کنندگان در رژه در جریان این اتفاق زمین خورد. مرد عصبانی هر کسی را که سر راهش بود به باد کتک گرفت. یک بازار میوه همان حوالی بود. در عرض چند دقیقه همه چیز آشوبناک شد و مردم حاضر در میدان شروع به زدن یکدیگر با گوجه‌فرنگی کردند. مردم آن قدر به طرف همدیگر گوجه‌فرنگی پرتاب کردند که سرانجام نیروی پلیس مجبور به دخالت شد و به نبرد گوجه‌فرنگی پایان داد. یک سال از این ماجرا گذشت و درست یک سال بعد جوان‌های شهر دعوا را خودشان شروع کردند و مهمات گوجه‌فرنگی را هم همراه خودشان آوردند. با اینکه در آن سال و در طول چند سال بعدی پلیس جشن‌های جنگ گوجه‌فرنگی را متوقف می‌کرد، اما آن جوان‌ها، بدون آنکه خودشان بدانند، با پافشاری‌شان بر دعوا کردن با گوجه‌فرنگی، موجب شدند این رسم ماندگار شود. لا توماتینا در سال‌های اوایل دهه‌ 1950 ممنوع بود، اما شرکت‌کنندگان به این موضوع اهمیتی نمی‌دادند و حتی به قیمت دستگیر شدن هم از رسم جدید پرتاب گوجه‌فرنگی دست برنمی‌داشتند. به هر حال چند سال بعد ممنوعیت این جشن لغو شد و تعداد شرکت‌کنندگان و البته تعداد گوجه‌فرنگی‌های قربانی‌شده، بیشتر و بیشتر شد و به شکل امروزی درآمد.
همه کش‌و‌قوس‌های یک فستیوال
از سال 1945 تا پنج سال بعد فستیوال گوجه‌فرنگی غیر قانونی بود تا اینکه در آگوست 1950 شورای شهر اجازه برگزاری این جشنواره را بدون محدودیت داد. با وجودی که از این تاریخ فستیوال و نبرد با گوجه‌فرنگی قانونی بود اما هر سال تعدادی از شرکت‌کنندگان جشنواره دستگیر می‌شدند. در بند بودن آنها اما زمان زیادی طول نمی‌کشید و آزاد می‌شدند. جشنواره‌ای که شهرداری اجازه آن را داده بوده حول محور گوجه‌فرنگی می‌گشت اما رسم‌ها و سنت‌های دیگری هم در طول سالیان به آن اضافه شد. جشنواره آب‌پاشی که شرکت‌کنندگان با ظرف‌های آب به همدیگر آب می‌پاشند و سنت‌های مشابه آرام آرام به جشنواره اصلی افزوده شد. ماجرای قانونی بودن این جشن سالانه تا سال ۱۹۵۷ ادامه یافت اما در این سال دوباره قانون ممنوعیت وضع شد و متخلفان زندانی شدند. در سال ۱۹۵۹ قانون فستیوال توماتینا تصویب شد و این فستیوال قانونی شد. همزمان با قانونی شدن دوباره توماتینا، باید و نبایدهایی به فستیوال گوجه‌فرنگی اضافه شد که شرکت‌کنندگان باید آنها را اجرا می‌کردند. یکی از این بایدها و نباید‌ها این بود که شرکت‌کننده‌ها بعد از شنیدن صدای زنگ پرت کردن گوجه‌فرنگی را آغاز می‌کردند و بعد از شنیدن صدای زنگ دوم باید به مراسم خاتمه می‌دادند.
از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۸۰ فستیوال توسط سان لوییس برتران سازمان‌دهی می‌شد. او شخصی بود که گوجه‌ها را حمل می‌کرد. پیش از این تاریخ هر کسی باید به‌طور شخصی برای حضور در مراسم، گوجه‌فرنگی فراهم می‌کرد. در نهایت این جشنواره در سرتاسر اسپانیا بسیار مردمی و محبوب شد. ماجرای محبوبیت این جشنواره تا آنجا پیش رفت که «خاویر باسیلیو» در یک برنامه تلویزیونی از این جشنواره گزارش داد. از سال ۱۹۸۰ به بعد شهرداری، گوجه‌فرنگی‌های فستیوال را فراهم می‌کرد. در سال ۲۰۰۲ جشنواره گوجه تبدیل به یک جشنواره توریستی بین‌المللی شد.
بزرگ‌ترین فستیوال نبرد غذایی جهان
نبرد با گوجه‌فرنگی، بزرگ‌ترین نبرد با مواد غذایی در جهان است. این فستیوال شامل رقص و پایکوبی و آتش‌بازی نیز هست. بر اساس گزارش‌ها پیش از سال ۲۰۱۳، هر ساله به‌طور متوسط ۴۰ تا ۵۰ هزار نفر در این فستیوال شرکت کردند. در سال ۲۰۱۲ این رقم ۵۰ هزار نفر بوده است. از آنجا که ساکنان شهر بونل والنسیا تنها ۹ هزار نفر هستند، به نظر می‌رسد باقی افراد از شهرهای دیگر و حتی دیگر کشورها برای حضور در این فستیوال به والنسیا می‌روند. از سال ۲۰۱۳ به بعد از آنجا که شرکت در مراسم منوط به تهیه بلیت شد، رقم شرکت‌کنندگان به ۲۰ هزار نفر کاهش یافت.
منبع: ایندیپندنت