پل مجازی میان شهر و روستا

شیما رئیسی

استارت‌آپ، مفهومی که در چند سال اخیر بسیار بر سر زبان‌ها افتاده و در فضای کسب‌و‌کار کشور مطرح شده، به شرکت‌های نوپایی اطلاق می‌شود که ایده اصلی شکل‌گیری آنها، طرح مساله و یافتن راه‌حلی برای آن در قالب یک الگوی کسب‌و‌کار است. در این مدل، عده‌ای کارآفرین گرد هم جمع شده و با تعیین استراتژی‌های خلاقانه در پی چندین مرحله آزمون و خطا، به‌صورت مشخصی از یک فرآیند اقتصادی دست می‌یابند؛ فعالیت‌هایی که در کوتاه‌مدت منجر به درآمدزایی شده و بر اساس دانش روز و تغییرات تحت مطالعه جامعه هدف مشخص شده به‌عنوان متقاضیان کالای تولیدی این مجموعه‌ها، نو به نو می‌شوند.

امکان ورود ایده‌های تازه، ‌تغییر روش اجرا، ایجاد تحول و همچنین رقابت تنگاتنگی که در این عرصه وجود دارد، از جمله ویژگی‌های شاخص این مدل نوین از کسب‌و‌کار است؛ مدلی که در پاسخ به تحولات پرسرعت دنیای امروز خلق شده و به سرعت در حال فراگیر شدن است. در همین حال، صنعت گردشگری نیز با توجه به دامنه وسیع مخاطبان و حوزه‌های ارائه دهنده خدمات مربوط به آن، یکی از زمینه‌های مورد توجه استارت‌آپ‌ها است؛ به گونه‌ای که این شرکت‌ها رفته رفته جای مدل‌های قدیمی بنگاه‌های فعال در حوزه گردشگری را گرفته و میزان قابل توجهی از گردش مالی در این بازار را از آن خود می‌کنند. بر همین اساس، «دنیای اقتصاد» بر آن است با معرفی تعدادی از استارت‌آپ‌های شکل گرفته در حوزه گردشگری، زمینه آشنایی فعالان این صنعت را با این شیوه در حال گسترش فراهم آورد؛ صورتی از حضور در بازارهای جهانی که رمز بقا در این عرصه پررقابت و رو‌به رشد است.

با گسترش هر چه بیشتر زندگی شهری و مشغله‌های روزانه آن در دهه‌های اخیر، سفر رفته رفته به یک کالای ضروری تبدیل شده و از این رو کسب‌و‌کارهای مرتبط با آن نیز در مسیر رونق قرار گرفته‌اند. در این میان گشت و گذار در مناطق کمتر دستکاری شده و طبیعی به یکی از اشکال گردشگری تبدیل شده و روستاها نیز در فهرست مقاصد سفر گردشگران قرار گرفته‌اند. در همین راستا و با درک این تغییر، گروهی متشکل از یک طراح گرافیک و عکاس، برنامه‌نویس و مدیرفروش با راه‌اندازی یک استارت‌آپ، تلاش خود را برای فراهم ساختن بستری جهت پاسخگویی به این نیاز آغاز کرده‌اند. محمد زنگانه که خود اهل و ساکن استان گلستان است، با ایده به اشتراک‌گذاری حظ ناشی از حضور در فضاهای بکر و باصفای شمالی کشور با ساکنان شهرهای پر از ترافیک و آلودگی، به دنبال راهی برای معرفی روستاهای ییلاقی و دارای جاذبه گردشگری بود. او این فکر را با دو دوست دیگر خود مطرح و در نتیجه، این گروه سه نفره تصمیم گرفتند با راه‌اندازی یک وبسایت، منازل روستایی با قابلیت اقامت گردشگران را شناسایی و اطلاعات مربوط به آنها را در اختیار کاربران قرار دهند.

او در توضیح بیشتر فعالیت‌های این استارت‌آپ می‌گوید: «وبسایت ما برای معرفی جاذبه‌های گردشگری روستایی و رزرو کلبه و محل اقامت در این روستاها است.» به گفته زنگانه، این مجموعه با شناسایی مناطق بکر و ناشناخته، از توان جامعه محلی برای معرفی و ارائه خدمات گردشگری هر منطقه بهره می‌گیرد. البته در حال حاضر، فعالیت‌های این وبسایت به دلیل آشنایی و اشراف گردانندگان آن به گلستان به این استان محدود می‌شود. آنها برای راه‌اندازی این مجموعه، کار را با عکاسی از جاذبه‌های گردشگری روستاها آغاز کردند و با قرار دادن اطلاعات تصویری و متنی از مناطق روستایی، وبسایت خود را به‌صورت رسمی در دسترس کاربران فضاهای مجازی قرار دادند. در ادامه، این تیم سه نفره به شناسایی اماکن اقامتی موجود در روستاها اقدام کردند و با بهره‌گیری از نفوذ شبکه‌های اجتماعی، این مناطق و اماکن اقامتی را معرفی کردند. زنگانه در این باره اظهار می‌کند: «در حال حاضر بیشترین هزینه مارکتینگ ما در شبکه‌های اجتماعی خرج می‌شود که بسیار اثربخش بوده است.» او همچنین می‌افزاید: «در طول سال دوم راه‌اندازی این مجموعه، توانستیم تعداد اماکن اقامتی را از ۳ کلبه به ۵۸ کلبه برسانیم. در سال سوم اما با اضافه کردن یکسری از قوانین و شرایط برای بهتر شدن خدمات، تعدادی از کلبه‌ها از لیست حذف شد که در نتیجه این اقدام، در حال حاضر ۳۶ کلبه یا ویلای اقامتی در سطح روستاهای ییلاقی استان گلستان با امکانات و مشخصات تکمیلی در اختیار مراجعان به وبسایت قرار دارد.»

با معرفی این وبسایت و دریافت درخواست‌های رزرو برای اقامت در این اقامتگاه‌های روستایی، این مجموعه با استفاده از کمک و همراهی مالکان خانه‌ها و نیز بهره‌گیری از نیروی جوانان بیکار استان، خدمات مذکور را به گردشگران ارائه داد و به این ترتیب توانست به‌صورت مستقیم زمینه ایجاد درآمد برای ۴۰ نفر را فراهم کند. زنگانه درخصوص مدل درآمدی این استارت‌آپ نیز توضیح می‌دهد و می‌گوید:‌ «مدل درآمدی ما بر اساس پورسانت از رزرو خانه‌هاست که در آینده درآمدهای دیگری نیز به آن اضافه خواهد شد که کسب درآمد از محل فروشگاه اینترنتی محلی و ارگانیک، فروش تورهای روستاگردی و طبیعت گردی و اجاره خودروهای توریستی را شامل می‌شود.» او همچنین در توصیف وجوه تمایز کسب‌و‌کار مجموعه تحت مدیریتش با دیگر مجموعه‌های مشابه که در این زمینه فعالیت دارند، بیان می‌کند: «ما در این کار تنها به دنبال معرفی و فروش امکانات گردشگری مناطق بکر، ناشناخته و فضاهای کاملا طبیعی و سنتی هستیم و همین موضوع سبب شده نرخ خدمات ما بسیار پایین و از این رو قابل استفاده برای همه گروه‌های درآمدی جامعه باشد. البته در این میان باید تاکید کنم مهمترین هدف ما پویایی اقتصاد روستاها و اشتغال‌زایی است.» در پایان زنگانه از برنامه‌های خود برای توسعه این استارت‌آپ سخن می‌گوید و اظهار می‌کند: «کار خود را با شناسایی و معرفی امکانات گردشگری روستاهای دیگر استان‌ها دنبال می‌کنیم و با این کار تلاش خواهیم کرد فعالیت‌های گردشگری را در روستاها ترویج و همچنین ساماندهی کنیم. اصلی‌ترین برنامه ما در سال جدید نیز تحقق بخشیدن به این هدف و از مسیر معرفی جاذبه‌های روستایی مازندران و گیلان است و در این راستا به دنبال شناسایی نیروی انسانی همکار در این دو استان شمالی کشور هستیم.»