گشت سینمایی  در دل شب

چند سالی است که طرح اکران فیلم‌ها در شب‌های رمضان با عنوان «از اذان تا اذان» برگزار می‌شود و به نظر می‌رسد این اتفاق به رشد فروش فیلم‌ها در این ماه مبارک کمک قابل‌توجهی کرده است. نخستین بار در سال ۸۸ بود که ایده اکران فیلم‌ها در فاصله افطار تا سحر اجرایی شد. ماجرا این بود که در ماه مبارک رمضان به‌ویژه در روزهای بلند و شب‌های کوتاه فصل تابستان، استقبال از سینماها به شدت کاهش پیدا می‌کرد و مسوولان سینمایی کشور به‌دنبال چاره‌ای می‌گشتند تا این کاهش استقبال را جبران کنند. طرح اکران افطار تا سحر توانست زمان مورد نیاز مخاطبان برای رفتن به سینما را تامین کند. سالن‌های سینما در طول روزهای ماه مبارک به‌دلیل روزه‌دار بودن مخاطبان، خلوت بود و شب‌ها به علت خستگی و نبود وقت؛ خلاصه آنکه مخاطبان سینما با آغاز اجرایی شدن طرح افطار تا سحر بیشتر سانس‌ها را پر‌کردند. هوای نیم‌شب، هُرم گرمای روز را نداشت، مخاطبان روزه نبودند، شهر خلوت و آرام بود و زمان کافی هم وجود داشت.

البته اجرای این طرح مخالفان و موافقان بسیاری هم داشت. با این حال، ‌طرح پابرجا ماند و در برخی از سال‌ها هم رکوردهای جالب توجهی در فروش به ثبت رساند. ایده اجرای این طرح به پیشنهاد علی سرتیپی و با هدف جذب بیشتر مخاطبان به سالن‌های سینما به شورای صنفی نمایش ارائه شد که در نهایت هم مورد قبول واقع شد و از سال ۸۸ بنا به تصمیم شورای صنفی نمایش این طرح که در همان سال با استقبال سینماروها نیز مواجه شد، اجرا شد، گرچه در همان ابتدا مشکلاتی بر سر راه اجرایی شدن آن وجود داشت و تاییدیه گرفتن از اداره اماکن کمی اجرای آن را با مشکل روبه‌رو کرد، اما پس از اجرا مورد استقبال واقع شد. بسیاری از سینماگران که تا پیش از این، اکران ماه رمضان را فصل مرده می‌دانستند و تمایلی به اکران فیلم‌هایشان در این ماه به‌دلیل عدم استقبال مخاطبان نداشتند با اجرای این طرح حمایت و موافقت خودشان از اکران «اذان تا اذان» یا «افطار تا سحر» را اعلام کردند و مخاطبان نیز با حضور در ساعات اجرای طرح نشان دادند که از این اکران ویژه خوششان آمده است.

با وجود تمام افت و خیزهایی که اجرای طرح «افطار تا سحر» در ۷ سال گذشته داشته، اما بسیاری بر این عقیده‌اند که این ایده رونق را به گیشه سینماها آن هم در ماه رمضان که سینماها معمولا خالی از تماشاگر بودند برگردانده است. امسال هم طرح اکران شبانه فیلم‌ها در حالی اجرا می‌شود که فروش سینماها در ماه‌های اخیر وضعیتی توفانی را پشت‌سر گذاشته است احتمال می‌رفت که عدم اکران فیلم‌ها در شب، افت قابل‌توجهی را به‌وجود بیاورد و حاشیه‌های سینما را به یکباره افزایش بدهد. از این‌رو امسال هم با صدور مجوز طرح اکران شبانه، شورای صنفی نمایش در برابر آزمونی دشوار قرار گرفت تا تسهیلاتی را برای فیلم‌هایی که در این ماه اکران می‌شوند فراهم کند. البته نباید نادیده گرفت که همگام با اجرای این طرح، شورای صنفی نمایش باید امتیازاتی را برای فیلم‌هایی که در این نوبت اکران قرار می‌گیرند،‌ در نظر می‌گرفت. همین دیدگاه باعث شد که فیلم‌هایی که طبق آیین‌نامه ‌شورای صنفی در طرح اکران ویژه‌ ماه رمضان قرار دارند، دو هفته اکران اضافه داشته باشند.

یعنی علاوه بر یک هفته شب‌های قدر و احیا، یک هفته دیگر هم جزو قراردادشان حساب نخواهد شد. از طرفی سینمادارها تمایل خود را برای جلوگیری از ریزش مخاطب نشان دادند و امتیازاتی را به صاحبان فیلم‌ها ارائه کردند. امتیازاتی که موجب افزایش مخاطبان و فروش بالای سینماها شد. امتیازاتی نظیر ارائه بلیت با تخفیف ۲۵ درصدی و در گروه «هنر و تجربه» با تخفیف ۵۰ درصدی. همچنین‌ اطلاع‌رسانی درستی صورت گرفت تا مردم از این طرح و فیلم‌هایی که نمایش داده می‌شوند با خبر شوند، صداوسیما نیز با ارائه‌ ۹۸ درصد تخفیف ریالی و ارائه‌ تیزرهای رایگان به فیلم‌ها، بخشی از تبلیغات را پوشش داد. بخش خصوصی هم امکاناتی مانند بیلبورد،‌ تبلیغات در اتوبوس‌ها و مطبوعات و فضای مجازی را فراهم کرد. همچنین برای افرادی هم که تمایل داشتند با سرگروه‌ها قرارداد ببندند، امکانات ویژه‌ای تعریف شد.

در حال حاضر فیلم‌هایی که سقف ۱۰هفته‌ای نمایش‌شان تمام شده است، می‌توانند ‌با اخذ حواله فیلم از شورای صنفی نمایش، تا همان ساعت ابلاغ‌شده طبق بخشنامه ناجا به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در پردیس‌های سینمایی اکران شوند و در طرح ویژه ماه رمضان شرکت کنند. بخشنامه ناجا پیش از این توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به سینماها ابلاغ شد. معمولا در تهران طرح‌های فرهنگی با حمایت نهادهای مختلف ساده‌تر و منظم‌تر اجرا می‌شوند. امکان اجرای این طرح در شهرهای دیگر می‌تواند به رونق فرهنگ و سینما در سراسر کشور کمک کند تا هموطنان دیگر هم بتوانند از این امکان استفاده کنند. در سال‌هایی که گذشت سعی شورای صنفی نمایش بر این بود که این برنامه را در استان‌های دیگر مانند خراسان، اصفهان، فارس، آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی اجرا کند. اما از آنجایی که مسوولان شهرها، خودشان باید ‌مدیریت این برنامه را بر عهده بگیرند برای این کار تلاشی نکردند و در نتیجه این طرح در شهرستان‌ها اجرا نشد.

طرح اکران اذان تا اذان امسال، یعنی در ماه رمضان ۹۶ هم طبق مصوبه شورای صنفی نمایش اجرا می‌شود. براساس تصمیم این شورا در طرح ویژه ماه مبارک رمضان قیمت بلیت‌ها در سینماهای سراسر کشور تا ساعت ۱۷ به صورت نیمه بها محاسبه می‌شود اما بعد از ساعت ۱۷ قیمت بلیت‌ها کامل است. همچنین در این طرح فیلم‌هایی که سقف نمایش ۱۰ هفته‌ای آن‌ها به پایان رسیده است نیز می‌توانند از ساعت ۲۴ تا سحر اکران شوند. امسال فیلم‌های «برادرم خسرو» به کارگردانی احسان بیگلری، «ویلایی‌ها» به کارگردانی منیر قیدی، «نهنگ عنبر ۲:‌ سلکشن رویا» به کارگردانی سامان مقدم، «آشوب» به کارگردانی کاظم راست‌گفتار، «دو عروس» به کارگردانی داود موثقی، «تیک آف» به کارگردانی احسان عبدی‌پور، «نقطه کور» به کارگردانی مهدی گلستانه و «امتحان نهایی» به کارگردانی عادل یراقی در شب‌های رمضان روی پرده می‌روند.