نظام سلامت؛ یک گام دیگر به جلو
قرار است در این مرحله وضعیت بیماران اعصاب و روان و معتادان ساماندهی شود دولت برای بهبود اوضاع درمانی مردم یک گام دیگر به جلو برداشته و تلاش می‌کند تا مشکلات بیماران اعصاب و روان را سروسامان بدهد. حمایت‌های دولتی و بیمه‌ای که تاکنون از این بیماران به عمل می‌آمد پاسخگوی نیازهایشان نبود و مشکلات زیادی را برای خانواده‌هایشان ایجاد می‌کرد. در حال حاضر هر بیمار اعصاب و روان در طول سال فقط ۵۶ روز می‌تواند در بیمارستان‌های دولتی بستری باشد و در بقیه روزهای سال وظیفه سنگین نگهداری از آنان بر دوش خانوادهها است و بیمه درمانی فقط همان مدت زمان معین ۵۶ روزه را در تعهدات خود دارد.
قرار است در این مرحله وضعیت بیماران اعصاب و روان و معتادان ساماندهی شود دولت برای بهبود اوضاع درمانی مردم یک گام دیگر به جلو برداشته و تلاش می‌کند تا مشکلات بیماران اعصاب و روان را سروسامان بدهد.حمایت‌های دولتی و بیمه‌ای که تاکنون از این بیماران به عمل می‌آمد پاسخگوی نیازهایشان نبود و مشکلات زیادی را برای خانواده‌هایشان ایجاد می‌کرد. در حال حاضر هر بیمار اعصاب و روان در طول سال فقط 56 روز می‌تواند در بیمارستان‌های دولتی بستری باشد و در بقیه روزهای سال وظیفه سنگین نگهداری از آنان بر دوش خانوادهها است و بیمه درمانی فقط همان مدت زمان معین 56 روزه را در تعهدات خود دارد. وزارت بهداشت قصد دارد تا تعهدات جدیدی را برای نگهداری و کنترل درمان این دسته بیماران بر عهده بگیرد و بر پایه نیاز این بیماران شرایطی را طراحی کند تا از یکسو بیماران بتوانند در شرایط بهتری زندگی کنند و از سوی دیگر خانوادهها از رنج و هزینههای طاقت فرسای نگهداری از بیماران اعصاب و روان رها شوند. بخش دیگری از این بسته به پوشش بیمه‌ای معتادان تاکید دارد و قرار است خدمات ترک اعتیاد را تحت پوشش بیمه درمانی قرار دهد.
اگر تا سال گذشته ۷ درصد از مردم کشور به دلیل هزینههای سنگین به زیر خط فقر سقوط می‌کردند، این روزها با تدبیر دولت یازدهم مساله فقر از درمان رخت بربسته و هزینههای درمانی در بخش دولتی به میزان چشمگیری کاهش یافته است. همین دلیل کافی بود تا رئیس جمهور از وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی به عنوان دستگاه برتر در هفته دولت قدردانی کند.
فاز دوم طرح تحول نظام سلامت کشور که از هفته گذشته با عنوان «بسته سلامت روان» به بحث گذاشته شده تلاش می‌کند تا وضعیت بیماران اعصاب و روان را بهبود بخشیده و خدمات ترک اعتیاد را هم از جمله تعهدات مشمول بیمه درمانی قرار دهد. با اجرای این بسته کارشناسان روانشناسی نیز برای همکاری به طرح تحول نظام سلامت کشور خواهند پیوست و وزارت بهداشت از آنها برای همراهی و همکاری در بهبود وضعیت سلامت مردم دعوت خواهد کرد.
احمد حاجبی، مدیر کل دفتر سلامت روان وزارت بهداشت در توضیح بسته سلامت روان می‌گوید: «در طراحی این بسته تلاش شده تا با همکاری وزارت بهداشت نقاط ضعفی را که در نظام پوشش بیمه‌ای کشور وجود داشته برطرف شود. در حال حاضر برای بیماران اعصاب و روانی که به اختلالات شدید مبتلا هستند مشکلات زیادی وجود دارد و ما تلاش کرده‌ایم که این نقاط ضعف را برطرف کنیم. در واقع این بسته نقاط ضعفی را که در نظام پوشش بیمه‌ای کشور وجود داشته با حمایت وزارت بهداشت برطرف می‌کند و زمینه‌ای خواهد بود تا بیمه‌ها با مشاهده تخصیص اعتبارات آنها نیز زمینه پوشش بیشتر را فراهم کنند.
به گفته حاجبی بخش دیگری از این بسته با هدف کاهش مشکلات ترک اعتیاد طراحی شده چنان‌که درمان بستری اعتیاد که تاکنون هیچ‌گونه پوشش بیمه‌ای نداشته در این طرح بستری دیده شده است و کودکان، زنان و نوجوانان که جزو گروه‌های آسیب‌پذیر هستند در این بسته طبق توافقات اولیه قرار است تحت پوشش بیمه قرار گیرند.
بیمه ترک اعتیاد اگر چه از سال‌های قبل مورد بحث بوده اما با وجود تاکید کارشناسان حوزه اعتیاد و با وجود نیاز واقعی و جدی که در این زمینه در کشور وجود داشته و دارد هرگز از سوی دولت‌‌های پیشین با اقبال روبه‌رو نشد و اگر چه بارها و بارها طرح شد اما از حد حرف و وعده فراتر نرفت و هرگز پایش به عرصه عمل باز نشد. هزینه‌ای که بر اثر بیمه اعتیاد بر دوش دولت‌ها می‌افتاد مهم‌ترین دلیل برای مخالفت دولتمردان و بی‌‌اعتنایی مسوولان به آن بود که همواره سدهای زیادی را بر سر راه اجرای این نوع بیمه قرار می‌داد. این بار وزارت بهداشت مصمم است تا با تخصیص منابع مورد نیاز، خدمات ترک اعتیاد را نیز تحت پوشش قرار دهد وترک اعتیاد را به بیمارستان‌های دولتی ببرد.
معتادان در بیمارستانها
مسوولان بخش‌های مختلف بیمارستانها بارها و بارها اعلام کرده اند که برای نگهداری از بیماران معتاد با مشکلات زیادی روبه‌رو هستند. مهم‌ترین مشکل بستری این دسته از بیماران به نیاز روزانه‌شان به مواد مخدر مربوط می‌شود که بیمارستان از تهیه آن ناتوان است. از سوی دیگر از آنجا که ارائه خدمات ترک اعتیاد در حیطه وظایف و اختیارات بیمارستان‌های دولتی قرار ندارد، امکان ترک اعتیاد برای بیماران فراهم نمی‌شود. معتادانی که به دلیل نیاز به مراقبت‌های پزشکی در بیمارستان بستری می‌شوند عملا به یکی از مشکلات حل نشدنی مسوولان بخش‌های بیمارستانی تبدیل می‌شوند و پرسنل بیمارستان در رویارویی با این بیماران ناتوان از ارائه خدمات خواهند بود و با وجود این‌که در بسیاری از موارد تشخیص پزشکی این است که فرد باید تحت درمان ترک اعتیاد قرار بگیرد، اما از آنجا که این نوع درمان در بسته بیمه تعریف نشده و از سوی دیگر بیمارستان‌های دولتی مجوزی برای انجام این کار ندارند درمان بیماران با چالش‌های زیادی روبه‌رو می‌شود تا آنجا که حضور بیماران معتاد در بیمارستان‌های دولتی به نوعی دردسر غیر‌قابل حل برای پرسنل تبدیل شده است. اما اگر خدمات ترک اعتیاد تحت پوشش بیمه قرار بگیرد، بیمارستان‌های دولتی هم اجازه خواهند داشت تا در اجرای این نوع درمان سهیم باشند یا در مواقع لزوم به تشخیص تیم درمانی بیمار را برای استفاده از خدمات ترک اعتیاد به یک مرکز دولتی معرفی کنند تا با استفاده از بیمه بخش زیادی از هزینه‌هایش را پرداخت کرده و تحت مراقبت قرار گیرد.
حل مشکلات خانوادهها
خانواده‌های «بیماران اعصاب و روان» و «معتادان» همواره در معرض آسیب‌های جدی قرار دارند. حضور فرد معتاد در خانواده سبب به مخاطره افتادن زندگی سایر اعضا به ویژه کودکان و نوجوانان خواهد شد و این دسته از خانوادهها نیاز جدی به حمایت‌های اجتماعی دولتی دارند. به همین دلیل هم دولت در بسته جدید تلاش کرده تا از این خانوادهها را مراقبت کند.
وزارت بهداشت اعلام کرده که در بسته جدید خود مراقبت از خانواده‌های افراد معتاد و بیماران اعصاب و روان از سوی کارشناسان روانشناسی انجام می‌شود. در این روش ابتدا کارشناسانی که مایل به همکاری هستند پس از پشت سر گذاشتن دوره‌های آموزشی مورد نیاز به چرخه نظام سلامت وارد می‌شوند. مسوولیت این کارشناسان مراقبت از خانواده بیماران و معتادان _در صورت نیاز_ خواهد بود.
هزینه‌ها را دولت پرداخت می‌کند
طرح تحول نظام سلامت هزینههای زیادی برای دولت به بار خواهد آورد و تامین این هزینه‌ها در شرایط کنونی که فروش نفت با تحریم‌های جدی روبه‌روست برای دولت کار آسانی نخواهد بود. با این همه محمد باقر نوبخت معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی ریاست جمهوری تاکید کرده که: به دلیل اهمیت حوزه بهداشت و درمان و ارتباط مستقیم آن با سلامت برای طرح تحول نظام سلامت ۱۰۰ درصد منابع را اختصاص خواهیم داد. ما معتقدیم که طرح تحول نظام سلامت باید با قوت ادامه داشته باشد. طرح تحول نظام سلامت باید با رعایت بهبود عملکرد در صرف منابع باشد که خود نیازمند حسن عمل افراد مرتبط با حوزه سلامت است. او با اشاره به اختصاص بیش از ۲۶۶۰ میلیارد تومان که تاکنون برای طرح تحول نظام سلامت پرداخت شده است، افزود: برای بخش تولید یارانه‌ای به صورت تسهیلات در نظر گرفته شده است، اما این یارانه در موقع بازپرداخت، پرداخت می‌شود. نوبخت همچنین، از مسوولان حوزه سلامت خواست که از منابع به‌صورت بهینه استفاده کنند.
وفای به عهد
شعارهای انتخاباتی معمولا برای جذب رای مردم طرح و اعلام می‌شوند. این شائبه که روسای جمهور پس از تصاحب کرسی قدرت شعارهایشان را فراموش می‌کنند همیشه وجود داشته و دارد. بعد از انتخابات یازدهم ریاست جمهوری گروهی از رسانه‌ها تلاش کردند تا اثبات کنند که حسن روحانی به وعده‌هایش عمل نکرده یا از عهده اجرایشان برنمی‌آید. در بخش درمان هم افراد زیادی بر این طبل کوبیدند اما بخشی از آنچه روحانی در این‌باره وعده داده بود، این بود که «در حوزه سلامت توجه به بخش بیمه نیز لازم است.» و «بیمه‌های ما اکنون وضع عجیبی دارند و برخی از دفترچه‌های بیمه مورد پذیرش مراکز درمانی قرار نمی‌گیرد. راه حل این مشکل، این است که در گام اول باید پوشش بیمه عام شود و در گام بعدی بیمه‌ها بایستی اختیاری شود» و «اقشار کم‌درآمدی هستند که برای بسته‌های حمایتی در نظر گرفته شده که از جمله آنها بیمه خدمات درمانی است. تمام مردم ایران باید از بیمه خدمات درمانی برخوردار شوند و زیر پوشش بیمه قرار گیرند تا مخارج سنگین درمان تعادل یابد» و «امروز 5میلیون نفر در کشور ما فاقد بیمه خدمات درمانی هستند که باید بتوانیم این بیمه را توسعه داده و همگانی کنیم» و ... اجرای طرح تحول نظام سلامت در صدد تحقق کامل وعده‌های کاندیدای ریاست جمهوری پارسال و رئیس‌جمهور امسال به مردم است.
اگر تا سال گذشته ۷ درصد از مردم کشور به دلیل هزینههای سنگین به زیر خط فقر سقوط می‌کردند، این روزها با تدبیر دولت یازدهم مساله فقر از درمان رخت بربسته و هزینههای درمانی در بخش دولتی به میزان چشمگیری کاهش یافته است. همین دلیل کافی بود تا رئیس جمهور از وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی به عنوان دستگاه برتر در هفته دولت قدردانی کند.
فاز دوم طرح تحول نظام سلامت کشور که از هفته گذشته با عنوان «بسته سلامت روان» به بحث گذاشته شده تلاش می‌کند تا وضعیت بیماران اعصاب و روان را بهبود بخشیده و خدمات ترک اعتیاد را هم از جمله تعهدات مشمول بیمه درمانی قرار دهد. با اجرای این بسته کارشناسان روانشناسی نیز برای همکاری به طرح تحول نظام سلامت کشور خواهند پیوست و وزارت بهداشت از آنها برای همراهی و همکاری در بهبود وضعیت سلامت مردم دعوت خواهد کرد.
احمد حاجبی، مدیر کل دفتر سلامت روان وزارت بهداشت در توضیح بسته سلامت روان می‌گوید: «در طراحی این بسته تلاش شده تا با همکاری وزارت بهداشت نقاط ضعفی را که در نظام پوشش بیمه‌ای کشور وجود داشته برطرف شود. در حال حاضر برای بیماران اعصاب و روانی که به اختلالات شدید مبتلا هستند مشکلات زیادی وجود دارد و ما تلاش کرده‌ایم که این نقاط ضعف را برطرف کنیم. در واقع این بسته نقاط ضعفی را که در نظام پوشش بیمه‌ای کشور وجود داشته با حمایت وزارت بهداشت برطرف می‌کند و زمینه‌ای خواهد بود تا بیمه‌ها با مشاهده تخصیص اعتبارات آنها نیز زمینه پوشش بیشتر را فراهم کنند.
به گفته حاجبی بخش دیگری از این بسته با هدف کاهش مشکلات ترک اعتیاد طراحی شده چنان‌که درمان بستری اعتیاد که تاکنون هیچ‌گونه پوشش بیمه‌ای نداشته در این طرح بستری دیده شده است و کودکان، زنان و نوجوانان که جزو گروه‌های آسیب‌پذیر هستند در این بسته طبق توافقات اولیه قرار است تحت پوشش بیمه قرار گیرند.
بیمه ترک اعتیاد اگر چه از سال‌های قبل مورد بحث بوده اما با وجود تاکید کارشناسان حوزه اعتیاد و با وجود نیاز واقعی و جدی که در این زمینه در کشور وجود داشته و دارد هرگز از سوی دولت‌‌های پیشین با اقبال روبه‌رو نشد و اگر چه بارها و بارها طرح شد اما از حد حرف و وعده فراتر نرفت و هرگز پایش به عرصه عمل باز نشد. هزینه‌ای که بر اثر بیمه اعتیاد بر دوش دولت‌ها می‌افتاد مهم‌ترین دلیل برای مخالفت دولتمردان و بی‌‌اعتنایی مسوولان به آن بود که همواره سدهای زیادی را بر سر راه اجرای این نوع بیمه قرار می‌داد. این بار وزارت بهداشت مصمم است تا با تخصیص منابع مورد نیاز، خدمات ترک اعتیاد را نیز تحت پوشش قرار دهد وترک اعتیاد را به بیمارستان‌های دولتی ببرد.
معتادان در بیمارستانها
مسوولان بخش‌های مختلف بیمارستانها بارها و بارها اعلام کرده اند که برای نگهداری از بیماران معتاد با مشکلات زیادی روبه‌رو هستند. مهم‌ترین مشکل بستری این دسته از بیماران به نیاز روزانه‌شان به مواد مخدر مربوط می‌شود که بیمارستان از تهیه آن ناتوان است. از سوی دیگر از آنجا که ارائه خدمات ترک اعتیاد در حیطه وظایف و اختیارات بیمارستان‌های دولتی قرار ندارد، امکان ترک اعتیاد برای بیماران فراهم نمی‌شود. معتادانی که به دلیل نیاز به مراقبت‌های پزشکی در بیمارستان بستری می‌شوند عملا به یکی از مشکلات حل نشدنی مسوولان بخش‌های بیمارستانی تبدیل می‌شوند و پرسنل بیمارستان در رویارویی با این بیماران ناتوان از ارائه خدمات خواهند بود و با وجود این‌که در بسیاری از موارد تشخیص پزشکی این است که فرد باید تحت درمان ترک اعتیاد قرار بگیرد، اما از آنجا که این نوع درمان در بسته بیمه تعریف نشده و از سوی دیگر بیمارستان‌های دولتی مجوزی برای انجام این کار ندارند درمان بیماران با چالش‌های زیادی روبه‌رو می‌شود تا آنجا که حضور بیماران معتاد در بیمارستان‌های دولتی به نوعی دردسر غیر‌قابل حل برای پرسنل تبدیل شده است. اما اگر خدمات ترک اعتیاد تحت پوشش بیمه قرار بگیرد، بیمارستان‌های دولتی هم اجازه خواهند داشت تا در اجرای این نوع درمان سهیم باشند یا در مواقع لزوم به تشخیص تیم درمانی بیمار را برای استفاده از خدمات ترک اعتیاد به یک مرکز دولتی معرفی کنند تا با استفاده از بیمه بخش زیادی از هزینه‌هایش را پرداخت کرده و تحت مراقبت قرار گیرد.
حل مشکلات خانوادهها
خانواده‌های «بیماران اعصاب و روان» و «معتادان» همواره در معرض آسیب‌های جدی قرار دارند. حضور فرد معتاد در خانواده سبب به مخاطره افتادن زندگی سایر اعضا به ویژه کودکان و نوجوانان خواهد شد و این دسته از خانوادهها نیاز جدی به حمایت‌های اجتماعی دولتی دارند. به همین دلیل هم دولت در بسته جدید تلاش کرده تا از این خانوادهها را مراقبت کند.
وزارت بهداشت اعلام کرده که در بسته جدید خود مراقبت از خانواده‌های افراد معتاد و بیماران اعصاب و روان از سوی کارشناسان روانشناسی انجام می‌شود. در این روش ابتدا کارشناسانی که مایل به همکاری هستند پس از پشت سر گذاشتن دوره‌های آموزشی مورد نیاز به چرخه نظام سلامت وارد می‌شوند. مسوولیت این کارشناسان مراقبت از خانواده بیماران و معتادان _در صورت نیاز_ خواهد بود.
هزینه‌ها را دولت پرداخت می‌کند
طرح تحول نظام سلامت هزینههای زیادی برای دولت به بار خواهد آورد و تامین این هزینه‌ها در شرایط کنونی که فروش نفت با تحریم‌های جدی روبه‌روست برای دولت کار آسانی نخواهد بود. با این همه محمد باقر نوبخت معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی ریاست جمهوری تاکید کرده که: به دلیل اهمیت حوزه بهداشت و درمان و ارتباط مستقیم آن با سلامت برای طرح تحول نظام سلامت ۱۰۰ درصد منابع را اختصاص خواهیم داد. ما معتقدیم که طرح تحول نظام سلامت باید با قوت ادامه داشته باشد. طرح تحول نظام سلامت باید با رعایت بهبود عملکرد در صرف منابع باشد که خود نیازمند حسن عمل افراد مرتبط با حوزه سلامت است. او با اشاره به اختصاص بیش از ۲۶۶۰ میلیارد تومان که تاکنون برای طرح تحول نظام سلامت پرداخت شده است، افزود: برای بخش تولید یارانه‌ای به صورت تسهیلات در نظر گرفته شده است، اما این یارانه در موقع بازپرداخت، پرداخت می‌شود. نوبخت همچنین، از مسوولان حوزه سلامت خواست که از منابع به‌صورت بهینه استفاده کنند.
وفای به عهد
شعارهای انتخاباتی معمولا برای جذب رای مردم طرح و اعلام می‌شوند. این شائبه که روسای جمهور پس از تصاحب کرسی قدرت شعارهایشان را فراموش می‌کنند همیشه وجود داشته و دارد. بعد از انتخابات یازدهم ریاست جمهوری گروهی از رسانه‌ها تلاش کردند تا اثبات کنند که حسن روحانی به وعده‌هایش عمل نکرده یا از عهده اجرایشان برنمی‌آید. در بخش درمان هم افراد زیادی بر این طبل کوبیدند اما بخشی از آنچه روحانی در این‌باره وعده داده بود، این بود که «در حوزه سلامت توجه به بخش بیمه نیز لازم است.» و «بیمه‌های ما اکنون وضع عجیبی دارند و برخی از دفترچه‌های بیمه مورد پذیرش مراکز درمانی قرار نمی‌گیرد. راه حل این مشکل، این است که در گام اول باید پوشش بیمه عام شود و در گام بعدی بیمه‌ها بایستی اختیاری شود» و «اقشار کم‌درآمدی هستند که برای بسته‌های حمایتی در نظر گرفته شده که از جمله آنها بیمه خدمات درمانی است. تمام مردم ایران باید از بیمه خدمات درمانی برخوردار شوند و زیر پوشش بیمه قرار گیرند تا مخارج سنگین درمان تعادل یابد» و «امروز 5میلیون نفر در کشور ما فاقد بیمه خدمات درمانی هستند که باید بتوانیم این بیمه را توسعه داده و همگانی کنیم» و ... اجرای طرح تحول نظام سلامت در صدد تحقق کامل وعده‌های کاندیدای ریاست جمهوری پارسال و رئیس‌جمهور امسال به مردم است.
ارسال نظر